Επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις – Γιατί είναι πιο συχνές στη γυναίκα

Της ιατρού-ειδικής παθολόγου, δρος Αναστασίας Μοσχοβάκη

Η λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος (UTI) είναι λοίμωξη που εστιάζεται σε οποιοδήποτε σημείο του ουροποιητικού συστήματος (νεφρά, ουρητήρες, ουροδόχο κύστη, ουρήθρα, προστάτης). Οι περισσότερες λοιμώξεις περιλαμβάνουν το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα, πρόκειται δηλαδή για κυστίτιδες. Πολλές φορές οι εμπλεκόμενοι παθογόνοι μικροοργανισμοί μετακινούνται σε ιστούς που γειτνιάζουν. Ή μετακινούνται από ιστούς που γειτνιάζουν, όπως ο γυναικείος κόλπος.

Συμπτώματα

Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος δεν προκαλούν πάντοτε συμπτώματα. Αλλά όταν υπάρχουν, τα  συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Μια ισχυρή, επίμονη ανάγκη για ούρηση
• Kάψιμο κατά την ούρηση
• Συχνή ούρηση
• Θολά ούρα
• Αλλοίωση του χρώματος ή της οσμής των ούρων
• Αιματουρία
• Πυελικό ή κοιλιακό πόνο
• Πυρετό
• Δέκατα
• Πόνο στην οσφύ
• Ναυτία, έμετο

Επανεμφάνιση λοίμωξης

Σε ένα σημαντικό τμήμα των συμπολιτών μας, οι ουρολοιμώξεις εμφανίζονται και επανεμφανίζονται. Αυτό το πρόβλημα δεν αποτελεί μόνο αιτία δραματικής μείωσης της ποιότητας ζωής. Αλλά και βασική αιτία αναζήτησης ιατρικής βοήθειας και επίσκεψης στον ειδικό παθολόγο. Στην περίπτωση των συχνών ουρολοιμώξεων, τα συμπτώματα της απλής ουρολοίμωξης υποτροπιάζουν συχνά. Παρά τη χορήγηση αντιβίωσης, με αποτέλεσμα η ποιότητα ζωής των ασθενών να υποβαθμίζεται σημαντικά. Σε άλλες περιπτώσεις ασθενής που έχει συνέλθει παρατηρεί ότι στους εργαστηριακούς ελέγχους παρακολούθησης των ούρων, δεν είναι στείρα. Αλλά αναδύονται παθογόνοι μικροοργανισμοί στις καλλιέργειες.

Εγγενές πρόβλημα

Στην τελευταία περίπτωση πρέπει να αποφευχθούν βλάβες στα οργανικά συστήματα από τους μικροοργανισμούς αυτούς. Να διερευνηθεί  μήπως υπάρχει  εγγενές πρόβλημα που τους δημιουργεί. Τα παθογόνα που εμπλέκονται στις συχνές ουρολοιμώξεις είναι πολλά. Το κολοβακτηρίδιο Escherichia coli επικρατεί σε αρκετές γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Άλλα μικρόβια είναι ο staphylococcus saprophyticus, ο πρωτέας, η ψευδομονάδα, η klebsiella, το enterobacter, η serratia, ο s aureus, οι εντερόκοκκοι. Σε ορισμένες περιπτώσεις, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα όπως τα Chlamydia trachomatis, η neisseria gonorrhoeae, ο ιός του έρπητα έχουν κυρίαρχο ρόλο.

Μηχανισμοί άμυνας

Το φυσιολογικό ανοσοποιητικό σύστημα διαθέτει ποικίλους μηχανισμούς άμυνας που το βοηθούν να αμύνεται αποτελεσματικά έναντι των παθογόνων μικροοργανισμών που το απειλούν. Βασικοί μηχανισμοί άμυνας είναι το όξινο ph των ούρων, η αποτελεσματική πλύση της ουροδόχου κύστης με τη συχνή διούρηση. Επίσης, οι τοξικές ουσίες που εκκρίνονται από το φυσιολογικό ενδοθήλιο, η φυσιολογική αμυντική χλωρίδα του κόλπου και του εντέρου, η ετοιμότητα των λευκών αιμοσφαιρίων. Όταν οι μηχανισμοί άμυνας δεν λειτουργήσουν επαρκώς. Ή το σώμα έλθει αντιμέτωπο με ένα επιθετικό λοιμογόνο αίτιο, που προσβάλλει το ουροποιητικό σύστημα εισβάλλοντας σε αυτό μέσω του αίματος ή της ουρήθρα. Και το οποίο δεν εκριζώνεται σωστά ιατρικώς κατά την αρχική εισβολή, αναπτύσσεται το παθολογικό πρόβλημα των συχνών ουρολοιμώξεων.

Επιρρεπείς οι γυναίκες

Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στις συχνές ουρολοιμώξεις λόγω του μικρού μήκους της ουρήθρας τους που διευκολύνει τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Αλλά και την ευαισθησία της αμυντικής τοπικής ουροποιογεννητικής χλωρίδας τους που διαταράσσεται εύκολα από ποικίλους παράγοντες.

Συνήθεις αιτίες

Οι συνηθέστεροι παράγοντες που ευθύνονται για το πρόβλημα των συχνών ουρολοιμώξεων είναι:

• Η μη λήψη επαρκούς ποσότητας νερού
• Η χρήση τοπικών αντισυλληπτικών όπως σπερματοκτόνων και διαφραγμάτων
• Οι κακές συνθήκες υγιεινής που εκθέτουν την ουρήθρα σε μικρόβια από τον πρωκτό
• Η έκθεση σε μολυσμένα νερά κατά την κολύμβηση
• Η αμέλεια χρήσης προφυλακτικού κατά τη συνουσία και η έκθεση σε μολυσμένους συντρόφους
• Η στάση στη ροή των ούρων από συνοδές παθήσεις όπως το αυξημένο ασβέστιο αίματος
• Η συγκράτηση των ούρων στην ουροδόχο κύστη με την παρατεταμένη ή επανειλημμένη αναβολή της ούρησης
• Η κακή λειτουργία των λευκών αιμοσφαιρίων
• Η κύηση που παρακωλύει την απρόσκοπτη έκπλυση της ουροδόχου κύστης με τα ούρα
• Η ακατάλληλη αντιβίωση: Ορισμένα μικρόβια διαθέτουν εκπληκτικές ικανότητες ανάπτυξης αντοχής σε αντιβιοτικά. Αυτό αποτελεί σε ορισμένες περιπτώσεις σημαντικό πρόβλημα. Απαιτεί ειδικούς χειρισμούς στην κλινική πράξη, στην περίπτωση των συχνών ουρολοιμώξεων
• Οι βλάβες στο ουροποιητικό σύστημα που παρακωλύουν τη ροή των ούρων όπως είναι οι τοπικοί όγκοι
• Η βλάβη των νευρικών οδών που ρυθμίζουν τα αντανακλαστικά της ούρησης.

Νοσήματα από υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις

Κοινά νοσήματα που συνοδεύονται συχνά από υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις είναι οι ουρολογικές παθήσεις, νευρολογικά προβλήματα, ο διαβήτης. Επίσης, ορισμένες δυσμενείς γενετικές προδιαθέσεις, ορμονικά προβλήματα, παθήσεις των λευκών αιμοσφαιρίων, οι μεταβολικές διαταραχές. Οι υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις απαιτούν σωστή ιατρική αξιολόγηση και σωστή θεραπεία εκρίζωσης. Εάν δεν αντιμετωπιστούν σωστά, μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές. Όπως: νεφρική βλάβη, μετανάστευση του μικροβίου σε άλλες θέσεις, επιθετική λοίμωξη, διαταραχές γονιμότητας. Οι επιπλοκές ενδέχεται να απειλήσουν την ζωή.

Μέτρα πρόληψης

Γενικά μέτρα πρόληψης των συχνών ουρολοιμώξεων:

•       Να χρησιμοποιείτε προφυλακτικό
•       Μετά την αφόδευση να  πλένετε σχολαστικά τα χέρια σας
•       Να χρησιμοποιείτε καθαριστικά σκευάσματα για την γεννητική περιοχή που να σέβονται το ph των γεννητικών οργάνων
•       Να φροντίζετε για την επάρκεια της διατροφής σας που τονώνει το ανοσοποιητικό σας σύστημα και τα ωφέλιμα μικρόβια της σωματικής σας χλωρίδας. Αποφεύγοντας την κατάχρηση αντιβιοτικών. Η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή είναι το συνιστώμενο διατροφικό μοντέλο.

Η δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη είναι ιατρός-ειδική παθολόγος
Facebook: https://www.facebook.com/DrAnastasiaMoschovaki/
Twitter: http://twitter.com/amoschovaki
Links:  http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com
              http://systemichypertension.blogspot.com 

Διαβάστε επίσης από τη δρα Αναστασία Μοσχοβάκη:

• Μύκητες σε δέρμα, πόδια, γεννητικά όργανα: Αυξημένος κίνδυνος το καλοκαίρι
• Γενική εξέταση ούρων: Τι πρέπει να ξέρουμε
• “Μακρά covid”: Όταν τα συμπτώματα παραμένουν για καιρό
• Ποιες συνήθειες βοηθούν το ανοσοποιητικό να αντιμετωπίσει καλύτερα τον κορονοϊό
• Κορονοϊός: Ποια συμπτώματα υποδεικνύουν σοβαρή νόσο – Ομάδες υψηλού κινδύνου
• Λοίμωξη με covid-19: Ποιες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία θα ενισχύσουν τον οργανισμό
• Τι ευθύνεται για το συχνό σύμπτωμα του ερεθισμένου λαιμού
• Καραντίνα: Πώς αυξάνει τριγλυκερίδια, ζάκχαρο και χοληστερόλη
• Aυξημένη γ GT: Ένα συχνό παθολογικό πρόβλημα – Ποια τα αίτια
• Γενικά μέτρα πρόληψης για μύκητες που το καλοκαίρι είναι πιο συχνοί
• Σε τι συνεισφέρει τελικά η Βιταμίνη D και πώς την λαμβάνουμε;
• Ουρολοίμωξη: Πως «κολλάει» και γιατί είναι συχνή κατά το καλοκαίρι
• Θεωρίες γιατρών που διαφωνούν με τον τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας
• To συνωμοσιολογικό σενάριο πίσω από τον κορονοϊό
• Αυπνία: Γιατί είναι συχνότερη κατά τη διάρκεια του lockdown