Η διαπίστωση ότι βοηθώντας τους άλλους βοηθάμε τους εαυτούς μας, δεν αποτελεί είδηση. Όπως έγραψε ο Κάρολος Ντίκενς, «Κανείς δεν είναι άχρηστος σε αυτόν τον κόσμο, άμα ελαφρύνει τα βάρη ενός άλλου».
Και η επιστήμη έχει αποδείξει πως ο αλτρουισμός -που εξ ορισμού σημαίνει να βάζει κανείς την ευημερία των άλλων πριν από τη δική του χωρίς να περιμένει τίποτα σε αντάλλαγμα– πραγματικά βελτιώνει την υγεία μας.
Ο εθελοντισμός, για παράδειγμα, έχει αποδειχθεί ότι ελαχιστοποιεί το στρες και αποτελεί αντίδοτο στην κατάθλιψη. Μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της εμφάνισης γνωστικής εξασθένισης -ενός από τα πρώτα σημάδια της νόσου του Αλτσχάιμερ-. Μπορεί ακόμη να αυξήσει το προσδόκιμο ζωής.
Φαίνεται επίσης ότι η προσφορά μπορεί να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τον πόνο. Μελέτη του 2017 διαπίστωσε ότι οι πάσχοντες από χρόνιο πόνο, οι οποίοι προσέφεραν εθελοντική εργασία, ανέφεραν μειωμένο άλγος ενώ ταυτόχρονα δήλωσαν ότι απέκτησαν σκοπό στη ζωή τους.
Νέες έρευνες φαίνεται να έχουν εντοπίσει την αιτία: οι περιοχές του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται στον πόνο δείχνουν να απενεργοποιούνται άμεσα όταν ο ασθενής προσφέρει ανιδιοτελώς κάτι σε κάποιον τρίτο.
“Ενώ οι περισσότερες από τις προηγούμενες θεωρίες και έρευνες έχουν τονίσει τα μακροπρόθεσμα και έμμεσα οφέλη για τους αλτρουιστές, η παρούσα έρευνα έδειξε ότι οι συμμετέχοντες υπό συνθήκες πόνου ωφελήθηκαν άμεσα προσφέροντας ανιδιοτελώς την βοήθειά τους σε άλλους “, επισημαίνουν οι ερευνητές.
Η προσφορά μειώνει τον πόνο
Οι μελέτες, που δημοσιεύθηκαν την περασμένη Δευτέρα στα Πρακτικά της αμερικανικής Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών, εξέτασαν διάφορα σενάρια αλτρουισμού σε δείγμα 287 ατόμων.
Σε μία από τις έρευνες διαπιστώθηκε ότι όσοι εθελοντικά προσέφεραν αίμα για να βοηθήσουν τα θύματα ενός σεισμού, αισθάνθηκαν λιγότερο πόνο από εκείνους που έδωσαν αίμα στο πλαίσιο μιας εξέτασης αίματος, παρά το γεγονός ότι στην πρώτη περίπτωση γίνεται χρήση μεγαλύτερης βελόνας. Σε μια άλλη ανακάλυψαν ότι άτομα που προσέφεραν αφιλοκερδώς το χρόνο τους για να αναθεωρήσουν ένα εγχειρίδιο για παιδιά μεταναστών, αισθάνθηκαν λιγότερο πόνο όταν εκτέθηκαν σε χαμηλές θερμοκρασίες από εκείνους που δεν υπήρξαν εθελοντές.
Σε μια τρίτη μελέτη, οι ερευνητές στρατολόγησαν ασθενείς με καρκίνο που ζούσαν με χρόνιο πόνο και τους ζήτησαν να μαγειρεύουν και να καθαρίζουν για τον εαυτό τους ή προς όφελος άλλων στο κέντρο θεραπείας τους. Όταν βοηθούσαν τους άλλους, τα επίπεδα πόνου τους έπεσαν. Όταν έκαναν το έργο για δικό τους όφελος, η αίσθηση ανακούφισης του πόνου μειώθηκε κατά περισσότερο από 62%.
Στην πιο αντιπροσωπευτική μελέτη, οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να εξετάσουν το ενδεχόμενο να κάνουν μια δωρεά χρημάτων για να βοηθήσουν ορφανά. Όσοι επέλεξαν να προχωρήσουν στην δωρεά, τους ζητήθηκε να αξιολογήσουν πόσο χρήσιμη πίστευαν ότι ήταν η κίνησή τους. Έπειτα, όλοι υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία για να εξεταστεί ο εγκέφαλός τους, ενώ ταυτόχρονα τα χέρια τους υποβάλλονταν σε ένα ισχυρό ηλεκτροσόκ.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα κέντρα ελέγχου του πόνου στους εγκεφάλους εκείνων που δώρισαν αντέδρασαν λιγότερο στην επίπονη αίσθηση από εκείνους που δεν έδωσαν χρήματα. Όχι μόνο αυτό, αλλά όσο περισσότερο πίστευαν ότι οι αλτρουιστικές τους ενέργειες ήταν χρήσιμες, τόσο λιγότερο ο εγκέφαλός τους αντέδρασε στον πόνο.
Μεγαλύτερη ουσία στη ζωή = λιγότεροι πόνοι
Επιπλέον, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι από την αξία που έδιναν οι συμμετέχοντες στις καλές τους πράξεις, μπορούσαν να προβλέψουν πόσο πόνο θα αντιλαμβανόταν ο εγκέφαλος τους. Ενώ, σαφώς, χρειάζεται περισσότερη έρευνα, οι μελετητές θεωρούν ότι η ιατρική θα πρέπει να εξετάσει την «συνταγογράφηση» του αλτρουισμού για να «συμπληρώσει τις τρέχουσες συμπεριφορικές θεραπείες για τη καταπολέμηση του πόνου».
Προηγούμενη έρευνα διαπίστωσε ότι η «προσφορά» τόνωσε τα κέντρα ανταμοιβής του εγκεφάλου, παράγοντας ένα είδος «μέθης».
Η μειωμένη αίσθηση του πόνου σε συνδυασμό με την έκκριση «καλών» χημικών δείχνει ότι ο εγκέφαλός μας ανταμείβει για την βοήθεια που δίνουμε στους άλλους ακόμη και όταν εμείς οι ίδιοι δεν περιμένουμε κάτι σε αντάλλαγμα.
Αν δεν έχετε ακόμα κλείσει τις πρωτοχρονιάτικες δεσμεύσεις σας για το 2020, τα συμπεράσματα των προαναφερθέντων ερευνών μοιάζουν ιδανικά για να πειστείτε να βάλετε τον εθελοντισμό και άλλες καλές πράξεις ψηλά στη λίστα.
Πηγή: CNN.COM
με Αριθμό Μητρώου 12691
