Υπάρχει “συνταγή” για τη μακροζωία; Είναι άραγε στο χέρι μας;

Το ερώτημα είναι: Υπάρχει “συνταγή” για τη μακροζωία, υπάρχουν μυστικά που μπορεί να μας εξασφαλίσουν μια καλή και μεγάλη ζωή; Τί λέει η επιστήμη γι΄αυτό; Εκτός από τις συνεχείς συμβουλές των γιατρών για άσκηση και υγιεινή βέβαια, που αποτελεί ακρογωνιαίος λίθος σε αυτήν την προσπάθεια!

Το μυστικό της μακροζωίας, σύμφωνα με τους ειδικούς

Ένας κοινός μύθος για τη μακροζωία είναι ότι καθορίζεται από τα γονίδια. Η Dr. Elise Eifert Freeman, PhD, Συντονίστρια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Γεροντολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας-Greensboro, εξηγεί ότι τα γονίδια παίζουν μικρό ρόλο στο προσδόκιμο ζωής, περίπου 25%. «Πιο σημαντικοί παράγοντες είναι το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής μας», λέει.

Υπάρχει ένας συγκεκριμένος παράγοντας -όσον αφορά το περιβάλλον και τρόπο ζωής- που η Dr. Freeman τονίζει ως ιδιαίτερα σημαντικό για τη μακροζωία: οι κοινωνικές σχέσεις.

«Δεκάδες ερευνητικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι οι κοινωνικές συνδέσεις μπορούν να επηρεάσουν άμεσα και έμμεσα τη μακροζωία», εξηγεί η ειδικός.

Η Dr. Freeman αναφέρεται σε έρευνα που δείχνει ότι τα άτομα με περισσότερες κοινωνικές σχέσεις είχαν 45% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν πρόωρα από τα άτομα που δεν είχαν κοινωνικό δίκτυο.

«Άτομα με μεγαλύτερη κοινωνική υποστήριξη τείνουν να έχουν:

• καλύτερη ψυχική υγεία,
• καλύτερη καρδιαγγειακή υγεία,
• ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα,
• καλύτερη γνωστική λειτουργία,
• ανθεκτικότητα,
• ικανοποίηση από τη ζωή,
• καλύτερη διαχείριση του στρες

και πολλά άλλα», αναφέρει. «Γνωρίζουμε επίσης ότι το αντίθετο των κοινωνικών συνδέσεων – η μοναξιά και η απομόνωση – βλάπτει τη μακροζωία μας», λέει η Dr. Freeman, εξηγώντας ότι η ίδια έρευνα που έδειξε τα οφέλη των μεγάλων κοινωνικών δικτύων διαπίστωσε ότι η κοινωνική απομόνωση αύξανε τις πιθανότητες θανάτου κατά 91%. «Πιο πρόσφατα, ο Γενικός Χειρουργός των ΗΠΑ, Dr. Vivek Murthy, MD, MBA, υποστήριξε ότι η μοναξιά είναι εξίσου θανατηφόρα με το κάπνισμα έως και 15 τσιγάρων την ημέρα!», προσθέτει.

Ο Dr. John P. Walsh, PhD, Αναπληρωτής Καθηγητής Γεροντολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια, Leonard Davis School of Gerontology, λέει ότι οι ισχυρές και αξιόπιστες οικογενειακές σχέσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές για μια μακρά και υγιή ζωή. «Η οικογένεια μπορεί να είναι βιολογική, αλλά είναι επίσης η οικογένεια της κοινότητας και η οικογένεια της επιλογής. Αυτοί οι δεσμοί εμπιστοσύνης σημαίνουν ότι φροντίζουμε ο ένας τον άλλον. Ξέρουμε ότι μπορούμε να βασιστούμε στο σύστημα υποστήριξής μας όταν μας χρειαστεί, χωρίς καν να χρειαστεί να το ζητήσουμε», λέει.

Ο Dr. Walsh επισημαίνει ως αποδεικτικό στοιχείο τη μελέτη του Harvard για την Ευτυχία των Ενηλίκων (γνωστή ως η μακροβιότερη μελέτη για την ευτυχία), η οποία δείχνει ότι η ποιότητα των σχέσεων στη ζωή ενός ατόμου συνδέεται με τη μακροζωία και την ευτυχία.

Μακροζωία: Άλλα σημάδια ότι μπορεί να ζήσετε μέχρι τα 100

Εκτός από τις ισχυρές κοινωνικές σχέσεις, υπάρχουν και άλλα σημάδια που δείχνουν ότι πιθανότατα θα ζήσετε μια μακρά και υγιή ζωή. Ένα σημαντικό σημάδι, σύμφωνα με τον Dr. Walsh, είναι η αποχή από το κάπνισμα. Το κάπνισμα, όπως λέει ο ειδικός, είναι μια συνήθεια που συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση χρόνιων ασθενειών που μειώνουν το προσδόκιμο ζωής.

Η σωματική δραστηριότητα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας είναι μια άλλη κοινή συνήθεια που, σύμφωνα με τον Dr. Walsh, έχουν οι άνθρωποι που ζουν μέχρι τα 100. Το περπάτημα αντί για οδήγηση (όταν είναι εφικτό), το να χρησιμοποιείτε τις σκάλες αντί του ασανσέρ και οι σωματικές δραστηριότητες (όπως η κηπουρική και οι δουλειές του σπιτιού) είναι τρόποι για να εντάξετε σκόπιμα την κίνηση στην καθημερινότητά σας.

Φυσικά, η διατροφή παίζει επίσης σημαντικό ρόλο. «Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι που θέλουν να αυξήσουν τις πιθανότητες να ζήσουν μια μακρά ζωή θα πρέπει να λαμβάνουν τις ημερήσιες συνιστώμενες ποσότητες:

• λαχανικών,
• φρούτων,
• δημητριακών ολικής αλέσεως,
• ξηρών καρπών,
• πολυακόρεστων λιπαρών οξέων και
• ωμέγα-3 λιπαρών οξέων,

ενώ παράλληλα να περιορίζουν την κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, ροφημάτων με πρόσθετη ζάχαρη, τρανς λιπαρών και νατρίου», λέει η Dr. Freeman.

Ο Dr. Walsh επισημαίνει επίσης ότι ο περιορισμός της κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων συνδέεται επίσης με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.

Συνήθειες που αυξάνουν το προσδόκιμο ζωής, σύμφωνα με τους ειδικούς:

• Αποχή από το κάπνισμα
• Σωματική δραστηριότητα
• Υγιεινή διατροφή

“Συν Αθηνά και χείρα κίνει”

Και πάλι, είναι αδύνατο να γνωρίζουμε πόσο θα ζήσει κάποιος. Αλλά αν υιοθετήσετε μια υγιεινή διατροφή, κινείτε το σώμα σας όλη μέρα, αποφεύγετε το κάπνισμα και δίνετε προτεραιότητα στις κοινωνικές σας σχέσεις, τότε ήδη ζείτε σαν αιωνόβιος!