Λωρίδα της Γάζας: Η «μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή του κόσμου»

Ιδρύθηκε το 1987 από τον Αχμέντ Γιασίν ως το πολιτικό σκέλος των Αδελφών Μουσουλμάνων, από τους οποίους όμως αργότερα αποχώρησε.

Η Λωρίδα της Γάζας είναι μια παλαιστινιακή παράκτια περιοχή στα σύνορα με την Αίγυπτο, μήκους 41 χλμ. και πλάτους από 6 έως 12 χλμ. Με πληθυσμό γύρω στα 2,3 εκατομμύρια κατοίκους, θεωρείται μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές του κόσμου, κερδίζοντας θέλοντας και μη τον τίτλο ως την «μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή του κόσμου».

Το Ισραήλ είχε καταλάβει τη Γάζα κατά τον πόλεμο των έξι ημερών το 1967, η οποία τότε βρισκόταν υπό αιγυπτιακό έλεγχο. Όταν υπεγράφησαν οι Συμφωνίες του Όσλο το 1993 και δημιουργήθηκε η Παλαιστινιακή Αρχή, το Ισραήλ ουσιαστικά αποσύρθηκε από την περιοχή, αφήνοντας πίσω μόνο κάποιους λίγους οικισμούς και στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Τελικά, το 2005 η κυβέρνηση του Αριέλ Σαρόν αποφάσισε την πλήρη απόσυρση των Ισραηλινών από τη Λωρίδα της Γάζας, εγκαταλείποντας τους οικισμούς που είχαν απομείνει και μετακινώντας τους Ισραηλινούς κατοίκους τους στην ενδοχώρα. Μάλιστα, ο Μπεντζαμίν Νετανιάχου που ήταν τότε υπουργός Οικονομίας της κυβέρνησης Σαρόν είχε παραιτηθεί σε ένδειξη διαμαρτυρίας.

Το 2006 διενεργήθηκαν εκλογές στα παλαιστινιακά εδάφη στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας με τη Χαμάς να επικρατεί συγκεντρώνοντας το 44% των ψήφων, ενώ η άλλη μεγάλη παράταξη, η Φατάχ του ιστορικού ηγέτη Γιασέρ Αραφάτ πήρε το 41%.

Ο ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια έγινε πρωθυπουργός της Παλαιστινιακής Αρχής αρνούμενος να αναγνωρίσει το ισραηλινό κράτος. Τελικά η κυβέρνηση της Χαμάς έπεσε μετά από διεθνείς πιέσεις και κυρώσεις για να ακολουθήσει μια ανοιχτή και ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Χαμάς και Φατάχ.

Οι πολιτοφυλακές της Χαμάς επιβλήθηκαν τελικά και πήραν υπό τον έλεγχό τους τη Λωρίδα της Γάζας, ανακοινώνοντας επιπλέον τη ρήξη τους με την Παλαιστινιακή Αρχή της Δυτικής Όχθης και την προεδρία του Μαχμούντ Αμπάς.

Από τότε δεν έχουν διεξαχθεί άλλη φορά εκλογές ούτε στη Δυτική Όχθη, ούτε στη Λωρίδα της Γάζας. Αν και ο Μαχμούντ Αμπάς εξακολουθεί να θεωρείται πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, η θητεία του τυπικά έχει λήξει από το 2009.

Το Ισραήλ προχώρησε σε αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας από ξηρά, αέρα και θάλασσα το 2007, μετά την επικράτηση της Χαμάς στην περιοχή. Οι κάτοικοι δεν μπορούν να εξέρχονται και να εισέρχονται ελεύθερα στη Γάζα, ενώ σε αυστηρό έλεγχο υπόκεινται και τα αγαθά και οι υπηρεσίες. Το 2020 ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για την Παλαιστίνη Μάικλ Λινκ κατήγγειλε ότι ο αποκλεισμός της Γάζας είναι μια συλλογική τιμωρία, η οποία αποτελεί έγκλημα πολέμου. «Το Ισραήλ δικαιολογεί την επιβολή αποκλεισμού στη Γάζα ως μέθοδο για να περιοριστεί η δράση της Χαμάς και να εγγυηθεί την ασφάλεια της χώρας, όμως στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι η καταστροφή της οικονομίας της Γάζας, προκαλώντας αμέτρητα δεινά στα δύο εκατομμύρια κατοίκους» σημειώνει ο κ. Λινκ. Πολλές ανθρωπιστικές οργανώσεις και εξέχουσες προσωπικότητες σε όλον τον κόσμο έχουν χαρακτηρίσει τη Λωρίδα της Γάζας ως τη «μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή του κόσμου».

Πριν ξεκινήσουν οι βομβαρδισμοί, το 62% του πληθυσμού στη Γάζα χρειαζόταν επισιτιστική βοήθεια, οι διακοπές ρεύματος έφταναν και τις 11 ώρες την ημέρα, το 78% του τρεχούμενου νερού δεν ήταν κατάλληλο για κατανάλωση από ανθρώπους και η ανεργία ήταν εκτοξευμένη στο 46%.

Ο χάρτης δείχνει τη Λωρίδα της Γάζας και τον εκτιμώμενο αριθμό των κατεστραμμένων δομών με βάση τη δορυφορική ανάλυση της περιοχής που πραγματοποίησαν τα Ηνωμένα Έθνη στις 20 Μαΐου. Οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές, οι οποίες ξεκίνησαν στις 10 Μαΐου, έχουν αφήσει το παλαιστινιακό έδαφος σε κατάσταση ερήμωσης.

Τι συμβαίνει σήμερα μετά την έναρξη των αντίποινων από το Ισραήλ;
Ο πληθυσμός του Χαν Γιουνίς, της μεγαλύτερης πόλης στη νότια Γάζα διπλασιάστηκε κυριολεκτικά μέσα σε μια νύχτα, σύμφωνα με το BBC που επισημαίνει ότι η ίδια η Χαμάς υποστήριξε ότι από το 1,1 εκατομμύριο ανθρώπους κατοίκους της βόρειας Γάζας, 400.000 κατευθύνθηκαν νότια στον δρόμο Salah al-Din τις τελευταίες 48 ώρες, υπό την ισραηλινή απειλή για χερσαία επέμβαση.

«Όσοι έχουν συγγενείς μένουν μαζί τους. Άλλοι κατέφυγαν σε σχολεία, χιλιάδες άλλοι απλώς μένουν στους δρόμους», περιγράφει στο BBC, o Μοχάμεντ. «Οι ουρές για ψωμί είναι τεράστιες. Ξέρω ανθρώπους που άρχισαν να κάνουν ουρές στις έξι το πρωί για να πάρουν μερικά καρβέλια το μεσημέρι», λέει.

«Αυτός δεν είναι τρόπος να ζεις, οι άνθρωποι γυρίζουν πίσω γιατί προτιμούν να πεθάνουν παρά να ζήσουν έτσι», λέει ο Παλαιστίνιος υποστηρίζοντας ότι έγιναν τουλάχιστον 10 αεροπορικές επιδρομές μέσα και γύρω από την πόλη από χθες το βράδυ έως σήμερα το πρωί, χτυπώντας κατοικημένες περιοχές καθώς και γεωργικές εκτάσεις στα ανατολικά. Μία από τις αεροπορικές επιδρομές έπληξε την περιοχή Χάι αλ-Αμάλ, προκαλώντας θανάτους αμάχων, προσθέτει.

«Και η εισβολή δεν έχει αρχίσει ακόμη»

Δεν είχα δει ποτέ ανθρώπους να λιμοκτονούν ή να πεθαίνουν από δίψα στο Xαν Γιούνις, επισημαίνει ο Rushdi Abu Alouf και προσθέτει:Η μόνη εναλλακτική είναι το πέρασμα της Ράφα στην Αίγυπτο, που παραμένει κλειστό. Το Κάιρο γνωρίζει ότι θα επικρατήσει χάος εάν ανοίξει το πέρασμα για τους πρόσφυγες από τη Γάζα που περιμένουν 20 χιλιόμετρα από τη Ράφα.

Είδα το ίδιο πράγμα το 2014, όταν χιλιάδες προσπάθησαν να ξεφύγουν από τον τρίτο πόλεμο. Αυτή τη φορά θα ήταν πολύ, πολύ χειρότερα.

Το κύριο νοσοκομείο του Χαν Γιουνίς έχει δεχθεί άρρωστους και τραυματίες από το βορρά αλλά έχει γίνει και καταφύγιο.

Πρόσφυγες παρατάσσονται στους διαδρόμους, ενώ το νερό διατίθεται στα 300 ml την ημέρα για τους ασθενείς. Οι πρόσφυγες δεν παίρνουν τίποτα.

ΟΗΕ: Tελειώνει το νερό, τελειώνει η ζωή

O ΟΗΕ λέει ότι η Μέση Ανατολή είναι «στα πρόθυρα της αβύσσου» και ζήτησε από το Ισραήλ να λύσει την πολιορκία της Γάζας ώστε να εισρεύσει ανθρωπιστική βοήθεια.

Το προσωπικό της Υπηρεσίας Αρωγής των Ηνωμένων Εθνών, ή UNRWA, έχει μεταφερθεί στη Ράφα κοντά στα σύνορα με την Αίγυπτο μαζί με «χιλιάδες απελπισμένους εκτοπισμένους», ενώ συνεχείς είναι οι εκκλήσεις από ανθρωπιστικές οργανώσεις να ανοίξει η διόδος έστω για την τεράστια φάλλαγα που μεταφέρει ανθρωπιστική βοήθεια και έχει ακινητοποιηθεί σε αιγυπτιακό έδαφος.

«Η Λωρίδα της Γάζας στραγγαλίζεται. Όλοι γνωρίζουμε ότι το νερό είναι ζωή κι όταν τελειώνει, τελειώνει και η ζωή. Η πολιορκία είναι συλλογική τιμωρία», ανακοίνωσε αξιωματούχος του ΟΗΕ.

Μετά τις ισραηλινές επιθέσεις, οι δείκτες αυτοί ασφαλώς θα επιδεινωθούν περισσότερο, ενώ ο αριθμός των άστεγων και εκτοπισμένων έχει ξεπεράσει πλέον τις δεκάδες χιλιάδες και συνεχίζει να αυξάνεται γεωμετρικά.