Το πρώτο υποβρύχιο μουσείο στην Κύπρο

Ποιος είπε ότι η οικολογία δεν είναι τέχνη ή ότι η τέχνη δεν μπορεί να έχει και οικολογική διάσταση;

Το πρώτο Υποβρύχιο Μουσείο γλυπτικής της Μεσογείου που θα «ανοίξει» στο επόμενο διάστημα στον βυθό της παραλίας Περνέρας στην Αγία Νάπα της Κύπρου, είναι ο απόλυτος συνδυασμός υψηλής τέχνης και πρωτότυπης ανάδειξης των περιβαλλοντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο πλανήτης.

Θαλάσσιο δάσος

Σε έναν υποβρύχιο χώρο με βάθος δέκα μέτρα, ο Βρετανός καλλιτέχνης Jason deCaires Taylor θα κατασκευάσει περισσότερα από 70 υποβρύχια αγάλματα τα οποία θα τοποθετήσει ανάμεσα σε φιλοτεχνημένα οργανικά δέντρα και υποβρύχια φυτά, δημιουργώντας το πρώτο υποβρύχιο δάσος στον κόσμο.

Το μουσείο έχει ενταχθεί στα αναπτυξιακά έργα του Δήμου της Αγίας Νάπας, ο οποίος φιλοδοξεί να αποτελέσει παγκόσμιο σημείο ενδιαφέροντος στο πλαίσιο της αναβάθμισης και της διαφοροποίησης του τουριστικού προϊόντος του.

Οι υποβρύχιοι κόσμοι του Jason deCaires Taylor

Ο γλύπτης, περιβαλλοντολόγος και επαγγελματίας υποβρύχιος φωτογράφος Jason deCaires Taylor, εξερευνά συστηματικά την αλληλεπίδραση μεταξύ τέχνης, προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος και κοινωνίας, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1990.

Τα τελευταία 10 χρόνια, μάλιστα, έχει δημιουργήσει αρκετά μεγάλα υποθαλάσσια «Μουσεία» και «Πάρκα Γλυπτικής», όπου φιλοξενούνται περισσότερα από 850 δημόσια έργα σε πραγματικό μέγεθος.

Ευαισθητοποίηση και δράση

Στόχος των υποβρύχιων μουσείων του είναι η ενεργοποίηση και ευαισθητοποίηση του θεατή, και στη συνέχεια η κινητοποίησή του.

«Η ενασχόληση με κοινωνικά ζητήματα όπως η φτώχεια, ο εθισμός, ο καπιταλισμός ή τα ίσα δικαιώματα έφεραν ένα νέο πεδίο καλλιτεχνικής έκφρασης, όπου η τέχνη έχει γίνει μια μορφή ακτιβισμού», αναφέρει στην ιστοσελίδα του ο Taylor.

Τα υποθαλάσσια μουσεία, υποστηρίζει, μπορούν να παίξουν τον δικό τους ουσιαστικό ρόλο στις προσπάθειες προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος αλλά και στην ευρύτερη κατανόηση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

Τεχνητοί ύφαλοι

Τα έργα τέχνης του Taylor είναι ουσιαστικά τεχνητοί ύφαλοι, αποτελούμενοι από ανθρώπινες φιγούρες σε φυσικό συνήθως μέγεθος. Για κάθε γλυπτό ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί ένα είδος μη τοξικού και με ουδέτερο pH τσιμέντου, που δεν ρυπαίνει αλλά γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι του τοπικού οικοσυστήματος. Όπως εξηγεί ο ίδιος, το υλικό είναι εξαιρετικά ανθεκτικό και η τραχιά υφή του επιτρέπει στις προνύμφες των κοραλλιών να προσκολληθούν σε αυτό και να αναπτυχθούν, ενώ οι γωνίες και οι σκοτεινές στρογγυλές κοιλότητες που σχηματίζουν οι πτυχές από τα «ρούχα» των γλυπτών, λειτουργούν ως σπίτια για ψάρια και καρκινοειδή. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που κάθε έργο, προετοιμάζεται σε στενή συνεργασία με θαλάσσιους βιολόγους.

Ο Κουστώ της γλυπτικής

Ο Taylor έτυχε παγκόσμιας αναγνώρισης όταν το 2006 δημιούργησε το πρώτο υποβρύχιο πάρκο γλυπτικής του κόσμου στα ανοικτά των δυτικών ακτών της Γρενάδας. Το έργο αναγνωρίστηκε από το National Geographic ως ένα από τα 25 θαύματα του κόσμου και συνέβαλε ώστε οι τοπικές αρχές να κηρύξουν την περιοχή ως Προστατευόμενη.

Άλλα έργα του έχουν ποντιστεί στο Μεξικό, στις Μπαχάμες στο Μπαλί, στη Νορβηγία και στις Κανάριες Νήσους. Ο βρετανός δημιουργός έχει βραβευτεί πολλάκις και είναι μέλος της Βασιλικής Εταιρείας Γλυπτών, Πρεσβευτής Ωκεανών στο DAN (Divers Alert Network) και του Παγκόσμιου Παρατηρητηρίου Ωκεανών. Το 2014 του απονεμήθηκε από το Foreign Policy ο τίτλος «Global Thinker» και χαρακτηρίστηκε ως ο «Ζακ Κουστώ της Τέχνης».

Το Υποβρύχιο Μουσείο θα παρουσιαστεί στη Λευκωσία, αύριο Παρασκευή 14 Ιουνίου από τον Δήμαρχο Αγίας Νάπας Γιάννη Καρούσο, τον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κώστα Καδή, τον λειτουργό του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών και Συντονιστή υλοποίησης του έργου Γιώργο Παγιάτα και τον ίδιο τον καλλιτέχνη Jason deCaires Taylor.

Πληροφορίες: Underwater Sculpture