Το πρώτο αρχαίο DNA της Φινλανδίας αποκαλύπτει γενετική σύνδεση με τους σιβηρικούς πληθυσμούς

Ερευνητές από το Max-Planck-Ινστιτούτο για την Επιστήμη της Ανθρώπινης Ιστορίας και το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι έχουν αναλύσει το πρώτο αρχαίο DNA από την ηπειρωτική Φινλανδία και βρήκαν αποδείξεις πως υπάρχει ισχυρή γενετική σύνδεση με τους πληθυσμούς που μετακινήθηκαν από τη Σιβηρία.

Όπως περιγράφεται στο Nature Communications, το αρχαίο ϋΝΑ εξήχθη από οστά και δόντια από μια ταφή 3.500 ετών στη χερσόνησο Kola της Ρωσίας και μια ταφική 1.500 ετών στη θάλασσα  της Φινλανδίας.

Τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν την ενδεχόμενη μετακίνηση των αρχαίων ανθρώπων από τη Σιβηρία εξαπλώθηκαν στη Φινλανδία και τη Βορειοδυτική Ρωσία.

Οι ερευνητές βρήκαν τις πρώτες αποδείξεις σιβηρικής καταγωγής στη Fennoscandia σε πληθυσμό που κατοικούσε στη χερσόνησο Kola, στη βορειοδυτική Ρωσία, που χρονολογείται περίπου πριν από 4.000 χρόνια. Αυτή η γενετική καταγωγή στη συνέχεια εξαπλώθηκε σε πληθυσμούς που ζουν στη Φινλανδία.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι οι άνθρωποι γενετικά παρόμοιοι με τους σημερινούς ανθρώπους του Saami κατοικούσαν περιοχές σε πολύ πιο νότια μέρη της Φινλανδίας απ’ότι σήμερα.

Για την παρούσα μελέτη, ανακτήθηκαν γενετικά δεδομένα από 11 άτομα. Οκτώ άτομα προήλθαν από τη χερσόνησο Kola, έξι από μια ταφή που χρονολογείται πριν από 3.500 χρόνια και δύο από το νεκροταφείο Saami του 18ου έως τον 19ο αιώνα.

“Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι τα παλαιότερα δείγματα που μελετήθηκαν εδώ είχαν το υψηλότερο ποσοστό της καταγωγής τους από τη Σιβηρία“, λέει ο Stephan Schiffels, συν-ανώτερος συγγραφέας της μελέτης, του Ινστιτούτου Max Planck για την Επιστήμη της Ανθρωπολογικής Ιστορίας.

Τα άλλα τρία άτομα που αναλύθηκαν για τη μελέτη προήλθαν από ταφή στα νερά της Levänluhta της Φινλανδίας. Η Levänluhta είναι μία από τις παλαιότερες γνωστές ταφές στη Φινλανδία, στην οποία διατηρούνται ανθρώπινα οστά. Τα σώματα ήταν θαμμένα σε μια μικρή λίμνη και αυτό φαίνεται να συνέβαλε στην εξαιρετικά καλή διατήρηση των υπολειμμάτων.

Η μελέτη συνέκρινε τα αρχαία άτομα όχι μόνο μεταξύ τους, αλλά και με τους σύγχρονους πληθυσμούς, συμπεριλαμβανομένων των Σαμιών, Φινλανδών και άλλων ομιλητών της ουραλικής γλώσσας. Μεταξύ των σύγχρονων ευρωπαϊκών πληθυσμών, τα Saami έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό αυτής της αρχαίας σιβητικής καταγωγής. Σε όλο τον κόσμο, ο λαός Nganasan, από τη βόρεια Σιβηρία, έχει το μεγαλύτερο ποσοστό της αρχαίας σιβηρικής καταγωγής.

“Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι υπήρχε ισχυρή γενετική σχέση μεταξύ αρχαίων Φινλανδών και αρχαίων πληθυσμών της Σιβηρίας“, λέει ο Thiseas Lamnidis, συν-πρώτος συγγραφέας της μελέτης, “υποδηλώνοντας ότι οι αρχαίοι πληθυσμοί από τη Σιβηρία μπορεί επίσης να έχουν μοιραστεί μια στρατηγική επιβίωσης, γλώσσες ή/και πολιτιστικές συμπεριφορές με την εποχή του Χαλκού και του Σιδήρου, παρά τις μεγάλες γεωγραφικές αποστάσεις. Οι αρχαίοι φινλανδικοί πληθυσμοί πιθανότατα ζούσαν μια κινητή, νομαδική ζωή, εμπορεύονταν και μετακινούνταν σε μεγάλη κλίμακα, με εκτεταμένες επαφές με άλλους πληθυσμούς.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο πληθυσμός της Levänluhta συνδέεται στενότερα με τους σημερινούς ανθρώπους Saami παρά με τον φινλανδικό πληθυσμό.

“Αυτή είναι η πρώτη εξερεύνηση αρχαίου DNA από τη Φινλανδία και τα αποτελέσματα είναι πολύ ενδιαφέροντα“, δηλώνει ο Schiffels. “Ωστόσο, θα είναι απαραίτητες πιο αρχαίες μελέτες DNA από την περιοχή για να κατανοήσουμε καλύτερα εάν τα πρότυπα που έχουμε δει είναι αντιπροσωπευτικά της Φινλανδίας στο σύνολό της“.

Επιμέλεια Κειμένου: Κατερίνα Καλτσά