Δρ.Αν.Μοσχοβάκη: Απλή ανορεξία ή νευρική; Τα σημάδια” που κάνουν τη διαφορά!

Πάμε να δούμε ορισμένα από τα πιο συνήθη ερωτήματα του κοινού για την ανορεξία.

1. Όταν έχω ανορεξία σημαίνει ότι πάσχω από νευρογενή ανορεξία;

Η νευρογενής ανορεξία είναι ένα σύνδρομο άγνωστης αιτιολογίας, όπου υπάρχει ανορεξία και άρνηση λήψης τροφής, λόγω διαταραχής της αντίληψης της εικόνας του σώματος και φόβου παχυσαρκίας. Ένας ασθενής που έχει διαγνωστεί με νευρική ανορεξία μπορεί να αισθάνεται πεινασμένος αλλά να περιορίζει συνειδητά την πρόσληψη τροφής. Η νευρογενής ανορεξία αποτελεί ένα από τα αίτια και όχι το μοναδικό αίτιο ανορεξίας.

2.Ποια είναι τα αίτια της ανορεξίας;

Η ανορεξία ενδέχεται να είναι παροδική και να οφείλεται σε αλλαγή περιβάλλοντος λόγω ταξιδιού, ιώσεις, παροδικό stress, χειρουργική επέμβαση που έχει προηγηθεί, οξεία δυσπεψία. Στις περιπτώσεις αυτές, η ανορεξία είναι μικρής διάρκειας και εγκαταλείπει τον ασθενή με την εξαφάνιση του προβλήματος ή την ανάρρωση.

 Νοσήματα όπως παρατεινόμενα ψυχιατρικά σύνδρομα, ηπατικά νεφρικά καρδιακά γαστρεντερικά μεταβολικά νοσήματα το σύνδρομο νευρικής ανορεξίας, χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα, χρόνιες λοιμώξεις, ορμονικές διαταραχές, καρκινώματα και φάρμακα ενδέχεται να αποτελούν την αιτία της ανορεξίας σε περιπτώσεις προβλήματος που επιμένει. Όταν η ανορεξία παρατείνεται, η σωστή ιατρική εξέταση από παθολόγο με σφαιρική γνώση και εμπειρία, είναι επιβεβλημένη.

3.Τι προβλήματα ενδέχεται να προκαλέσει η ανορεξία στον οργανισμό;

Στα πρώτα στάδια της ανορεξίας μπορεί να υπάρχει μόνο ατονία, καθώς όμως αναπτύσσεται σοβαρή ένδεια πρωτεΐνης ή θερμίδων, μειώνεται το βάρος, ελαττώνονται οι κυκλοφορούμενες στο αίμα πρωτεΐνες, εμφανίζονται συμπτώματα αβιταμινώσεων (π.χ. ξηροδερμία και θολερότητα επιπεφυκότων από έλλειψη βιταμίνης Α, παραισθησίες, αναιμία και δερματίτιδες από έλλειψη βιταμινών Β), μειώνεται η καρδιακή παροχή, ατροφούν οι μύες καρδιάς αναπνευστικού συστήματος, ατροφεί ο βλεννογόνος του γαστρεντερικού σωλήνα, καταστέλλεται το ανοσοποιητικό σύστημα, ανεπαρκεί το πάγκρεας, δημιουργούνται οφθαλμολογικά προβλήματα, αναπτύσσονται σύνδρομα χρόνιας κόπωσης,  εμφανίζονται διαταραχές εμμήνων κύκλων και σεξουαλική δυσλειτουργία, o οργανισμός κινδυνεύει από αφυδάτωση. Σε ορισμένες περιπτώσεις το πρόβλημα γίνεται τόσο σοβαρό, που απαιτείται εισαγωγή στο νοσοκομείο.

4.Οι ηλικιωμένοι πάσχουν συχνότερα από ανορεξία;

Πολλοί ηλικιωμένοι εμφανίζουν μείωση της όρεξης. Αυτή η πτώση περιγράφηκε για πρώτη φορά ως «ανορεξία της γήρανσης» το 1988 από τον John Morley και Silver. Μεταξύ 15% και 30% των ηλικιωμένων εκτιμάται ότι έχουν ανορεξία, με υψηλότερα ποσοστά στις γυναίκες, τους κατοίκους γηροκομείων, τα άτομα που νοσηλεύονται. Παράγοντες που αφορούν τη γήρανση έχουν καθοριστικό ρόλο στην ανορεξία του ηλικιωμένου όπως:

-Η μειωμένη ορμονική λειτουργία, η μειωμένη λειτουργία των αισθήσεων, η απώλεια οδόντων: Με την πάροδο της ηλικίας η ορμονική λειτουργία μειώνεται, με αποτέλεσμα η ζωτικότητα του σώματος να ελαττώνεται σημαντικά. Η απώλεια οδόντων μειώνει την ευχαρίστηση που αντλεί ο ηλικιωμένος από το φαγητό. Η γεύση, η όσφρηση και η όραση σχετίζονται με την απόλαυση του φαγητού και οι βλάβες αυτών των αισθήσεων που εμφανίζονται με τη γήρανση μπορεί να προκαλέσουν μειωμένη όρεξη.

-Η μειωμένη ποιότητα ύπνου: Οι ηλικιωμένοι έχουν μειωμένη έκκριση μελατονίνης και βραχύ στάδιο βαθέως ύπνου, συχνές αφυπνίσεις, ύπνο που δεν ξεκουράζει, φαινόμενα αϋπνίας που ενδέχεται να επηρεάσουν τα κέντρα της όρεξης.

-Η καθυστερημένη κένωση στομάχου: Η γαστρική κένωση είναι πιο αργή στους ηλικιωμένους, επομένως η τροφή παραμένει στο στομάχι περισσότερο παρατείνοντας τον κορεσμό και μειώνοντας την όρεξη

-Οι ψυχολογικές διαταραχές: Δραματικά γεγονότα όπως η συνταξιοδότηση, η φυγή των παιδιών, η απώλεια συζύγου, μπορεί να επηρεάσουν δυσμενώς την όρεξη.

-Υποκείμενα νοσήματα: Νοσήματα που αλλοιώνουν την όρεξη όπως άνοια, καρκινώματα κ.λπ. είναι συχνά κατά την τρίτη ηλικία.

Σήμερα υπάρχουν αποτελεσματικά φάρμακα για την ανορεξία. Η σωστή διάγνωση, η έγκαιρη ιατρική παρέμβαση έχει ζωτική σημασία.