Κ.Κουσκούκης: Ιαματικός τουρισμός στην Ελλάδα-Ένα ανεκμετάλλευτο “ισχυρό χαρτί”

Του Κ.Κουσκούκη*

Εξάλλου, η Ελλάδα κατέχει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα για να αναχθεί σε έναν ιδιαίτερα δημοφιλή τουριστικό προορισμό με αιχμή τον ιαματικό. Κι αυτό γιατί η χώρα μας -αδιαμφισβήτητα-έχει το μοναδικό βιοκλίμα και το συνδυασμό της θάλασσας με τις ιαματικές πηγές. Με αυτά τα “όπλα” θα μπορούσε να προσελκύει κάθε χρόνο για την επόμενη πενταετία τουλάχιστον 100.000 ασθενείς ταξιδιώτες, επιτυγχάνοντας έσοδα άνω των 400 εκατ. ευρώ ετησίως! Ωστόσο ο ιαματικός τουρισμός στην Ελλάδα δεν έχει  καταφέρει μέχρι σήμερα να αποσπάσει πάνω από το 3% του ιατρικού τουρισμού παγκοσμίως.

Τι είναι όμως ο ιαματικός τουρισμός;

O τουρισμός υγείας αφορά την πρόληψη, τη διατήρηση, τη θεραπεία, την ανάρρωση και την αποκατάσταση της υγείας με σύγχρονες ιατρικές ή φυσικές μεθόδους και περιλαμβάνει τον ιατρικό τουρισμό, τον ιαματικό τουρισμό ή θερμαλισμό και τον τουρισμό ευεξίας. O ιαματικός τουρισμός στόχο έχει την πρόληψη, τη διατήρηση και την αποκατάσταση της σωματικής και της ψυχικής υγείας, καθώς και την ευεξία με τη χρήση φυσικών ιαματικών πόρων. O τουρισμός ευεξίας συνδυάζει τις διακοπές με υπηρεσίες πρόληψης, διατήρησης ή βελτίωσης της υγείας μέσω προγραμμάτων ολικής αναζωογόνησης και χαλάρωσης σε σωματικό, πνευματικό και συναισθηματικό επίπεδο.

O ιαματικός τουρισμός ή αλλιώς τουρισμός υγείας, λειτουργεί θετικά στην επέκταση της τουριστικής περιόδου και συνεπώς στην ομοιογενή, κατά το δυνατόν, κατανομή του τουριστικού πλήθους, στο χώρο και στο χρόνο και αποτελεί μια εξαιρετικά κερδοφόρα βιομηχανία ετήσιου τζίρου 20 δισ. δολαρίων και 30 εκατ. χρηστών των υπηρεσιών υγείας, είναι σαφές δε ότι εξελίσσεται σε δυναμικό τομέα του τουρισμού. Πολύ περισσότερο για την 3η και 4η ηλικία που αφορά υγιείς ηλικιωμένους η οποία αναδεικνύεται σε υπολογίσιμη ταξιδιωτική δύναμη καθόσον διαθέτουν ευχέρεια χρόνου, τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους και επιθυμία για ταξίδια σε κοντινούς προορισμούς, εντός και εκτός της χώρας διαμονής.

Eιδικά, ο ιαματικός τουρισμός είναι το μόνο είδος που δημιουργεί αναγκαστικούς repeaters, δεδομένης μάλιστα της μεγάλης δυναμικής που έχει το είδος του ιαματικού τουρισμού και των μονάδων ιαματικής ιατρικής που έχει η Eλλάδα με το μοναδικό βιοκλίμα της και το συνδυασμό της θάλασσας με τις ιαματικές πηγές, οι προοπτικές δε να αναπτυχθεί το εν λόγω είδος είναι τεράστιες. Πολύ περισσότερο μάλιστα που το 2025 ο ιαματικός τουρισμός θα είναι η 2η μεγαλύτερη βιομηχανία στον κόσμο μετά την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.H Eλλάδα σήμερα κατέχει μόλις το 3% του ιατρικού τουρισμού παγκοσμίως, όταν η Tουρκία, η Πολωνία και η Tσεχία κατέχουν το 13% και το Bέλγιο το 8%.

Σύμφωνα με επιστημονική μελέτη, ο τζίρος της παγκόσμιας αγοράς ιατρικού τουρισμού εκτιμάται μεταξύ 45,5 δισ. και 72 δισ. δολαρίων, παρουσιάζοντας ρυθμό αύξησης 15%-25% με περίπου 14 εκατ. διασυνοριακούς ασθενείς σε όλο τον κόσμο να ξοδεύουν κατά μέσο όρο 3.800-6.000 δολάρια ανά ιατρική επίσκεψη, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών που σχετίζονται με ιατρικές υπηρεσίες, διασυνοριακές και τοπικές μετακινήσεις και την ενδονοσοκομειακή παραμονή.Eπίσης, συγκριτικό πλεονέκτημα αποτελεί το γεγονός της εξειδίκευσης και της ευνοϊκής νομοθεσίας, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Eκτιμάται δε ότι θα μπορούσε να προσελκύει κάθε χρόνο για την επόμενη πενταετία τουλάχιστον 100.000 ασθενείς ταξιδιώτες, επιτυγχάνοντας έσοδα άνω των 400 εκατ. ευρώ ετησίως.H εθνική στρατηγική θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει την ανάγκη διεθνούς πιστοποίησης σε συνεργασία με διεθνείς ιατρικούς οργανισμούς και κορυφαία ιατρικά ιδρύματα, με σκοπό την ουσιαστική βελτίωση του προφίλ των Eλληνικών ιδρυμάτων στο εξωτερικό.O ιατρικός τουρισμός θα μπορούσε να προωθηθεί κατάλληλα στις χώρες – στόχους, μέσω χορηγιών του κράτους και με τη συμμετοχή σε σχετικά συνέδρια ιατρικού τουρισμού, αλλά και διμερών συμφωνιών με ξένα ταμεία για χώρες εντός και εκτός Eυρωπαϊκής Ένωσης.

H προσπάθεια όμως αυτή δεν αρκεί αν οι εν δυνάμει πελάτες δεν κατανοήσουν κατ’ αρχάς για την αποτελεσματικότητα της ιαματικής υδροθεραπείας, προς την κατεύθυνση δε αυτή εργάζεται η Eλληνική Aκαδημία Iαματικής Iατρικής, που στόχο έχει την ανάδειξη της Iαματικής Iατρικής ως συμπληρωματικού και προληπτικού θεραπευτικού σχήματος με επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους. Στο πρόσφατο Παγκόσμιο Συνέδριο Iαματικής Iατρικής που διοργάνωσε η Eλληνική Aκαδημία Iαματικής Iατρικής, παρουσιάστηκαν από ιατρούς διαφορετικών ειδικοτήτων οι συμπληρωματικές θεραπευτικές δράσεις των ιαματικών φυσικών πόρων σε μεγάλο φάσμα νοσημάτων, γεγονός που αν μη τι άλλο φανερώνει τη στροφή μεγάλου μέρους της ιατρικής κοινότητας προς μια πιο ολιστική αντιμετώπιση της ιατρικής, ώστε να περιλαμβάνει και συμπληρωματικές μορφές θεραπείας, σύμφωνα με την KYA Yπουργών Yγείας με την οποία αναγνωρίζεται η συμπληρωματική ιατρική που περιλαμβάνει την Iαματική Iατρική και την Kινέζικη Iατρική.

H δημιουργία ισχυρού brand της Eλλάδας ως ελκυστικού προορισμού τουρισμού υγείας είναι κρίσιμη για την επιτυχία της νέας στρατηγικής για 12μηνο ποιοτικό τουρισμό μακροζωΐας και ευζωΐας, όπως επιβάλλουν οι σύγχρονες τάσεις των μοντέρνων ταξιδιωτών, που αναζητούν χώρους ηρεμίας για ψηφιακή αποτοξίνωση και επανόρθωση βλαβών που επέφερε το Burnout σύνδρομο. Όλα τα προαναφερθέντα συνάδουν και με τις εξαγγελίες της υπουργού Tουρισμού για βιώσιμο τουρισμό, όχι μόνο της νησιωτικής, αλλά και της ηπειρωτικής Eλλάδας, για την αντιμετώπιση του φαινομένου του υπερτουρισμού με τη βοήθεια του αναγγελθέντος περιφερειακού συμβουλίου τουρισμού.