Στενεύουν τα χρονικά περιθώρια για το υποβρύχιο Titan-Τα καλά και τα κακά σενάρια

Οι ομάδες διάσωσης μετά και την εξαφάνιση που διαπιστώθηκε για το υποβρύχιο Titan δίνουν κυριολεκτικά μάχη με το χρόνο. Στο τουριστικό υποβρύχιο Titan, που μετέφερε πέντε άτομα για να εξερευνήσουν το ναυάγιο του Τιτανικού, επέβαιναν: ο Βρετανός δισεκατομμυριούχος εξερευνητής Hamish Harding, ο διάσημος Γάλλος δύτης Paul-Henri Nargeolet και ο Πακιστανός επιχειρηματίας Shahzada Dawood και ο 19χρονος γιος του Sulaiman Dawood και ο Stockton Rush, ο ιδρυτής της OceanGate Expeditions.

Το πλήρωμα στο υποβρύχιο σκάφος Titan έχασε την επαφή με το σκάφος επιφανείας του – το Polar Prince – μία ώρα και 45 λεπτά αφότου ξεκίνησε κατάδυση για να δει το ναυάγιο την Κυριακή. Σημειώνεται ότι το υποβρύχιο Titan είναι εξοπλισμένο με παροχή οξυγόνου έκτακτης ανάγκης για τέσσερις ημέρες, η οποία θα εξαντληθεί γύρω στις 1.30 μ.μ. (ώρα Ελλάδος) την Πέμπτη, 22 Ιουνίου.

Το ναυάγιο του Τιτανικού βρίσκεται περίπου 435 μίλια (700 χιλιόμετρα) νότια του St John’s, Newfoundland, αν και η αποστολή διάσωσης διεξάγεται από τη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Η επιχείρηση διάσωσης αποτελείται από τις αμερικανικές και τις καναδικές αρχές, οι οποίες χρησιμοποιούν στρατιωτικά αεροπλάνα, ένα υποβρύχιο και σημαδούρες σόναρ. Εκτός του Polar Prince έχει προστεθεί το πλοίο τοποθέτησης καλωδίων Deep Energy, ενώ το ρυμουλκό και εφοδιαστικό πλοίο Atlantic Merlin βρίσκεται καθ’ οδόν.

Σε 24ωρη βάση η επιχείρηση διάσωσης

Ο πλοίαρχος Τζέιμι Φρέντερικ, από την αμερικανική ακτοφυλακή, λέει ότι τα πληρώματα από τις ΗΠΑ και τον Καναδά «εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο» κατά τη διάρκεια της «σύνθετης προσπάθειας αναζήτησης»

Ο καθηγητής Alistair Greig, ειδικός στα υποβρύχια από το University College του Λονδίνου, λέει ότι ένα από τα μεγάλα προβλήματα είναι ότι οι διασώστες δεν γνωρίζουν αν πρέπει να ψάξουν στην επιφάνεια ή στον βυθό – είναι «πολύ απίθανο» να βρίσκεται ανάμεσα – και προειδοποιεί ότι η αναζήτηση σε κάθε μία από αυτές παρουσιάζει προκλήσεις.

Η επιχείρηση αναζήτησης στην επιφάνεια

Η αμερικανική ακτοφυλακή δήλωσε ότι το ερευνητικό πλοίο Polar Prince – το οποίο χρησιμοποιείται για τη μεταφορά υποβρυχίων στο σημείο του ναυαγίου και ήταν το πλοίο υποστήριξης στην τουριστική αποστολή της Κυριακής – διεξήγαγε έρευνα επιφανείας για το υποβρύχιο το βράδυ της Δευτέρας. Αεροσκάφη C-130 Hercules – από τις ΗΠΑ και ένα από τον Καναδά – συμμετείχαν επίσης στην έρευνα της επιφάνειας, προσπαθώντας να εντοπίσουν το υποβρύχιο από αέρος. Η USCG δήλωσε ότι 7.600 τετραγωνικά μίλια είχαν ερευνηθεί μέχρι τις 18:00 BST.

Ο Frank Owen, πρώην διευθυντής του αυστραλιανού προγράμματος διαφυγής και διάσωσης υποβρυχίων, δήλωσε στο BBC ότι το υποβρύχιο Titan μπορεί να είναι σε θέση να ειδοποιήσει τους διασώστες αν μπορέσει να φτάσει στην επιφάνεια. «Θα υπάρχουν ραδιοφωνικοί πομποί, σήματα GPS», λέει. «Θα υπάρχουν στροβοσκοπικά φώτα και ανακλαστήρες ραντάρ για να βοηθήσουν τις δυνάμεις αναζήτησης να τους βρουν».

Αλλά αν δεν μπορεί να στείλει σήματα κινδύνου για οποιονδήποτε λόγο, ο καθηγητής Greig λέει: «Το υποβρύχιο Titan έχει περίπου το μέγεθος ενός μεγάλου φορτηγού μεταφοράς και είναι βαμμένο λευκό, οπότε το να προσπαθήσει κανείς να το δει από τον αέρα… θα είναι μια πραγματική πρόκληση». Οι μεταβαλλόμενες καιρικές συνθήκες και η κακή ορατότητα είναι επίσης προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι ομάδες.

Επεκτάθηκε η έρευνα

Οι διασώστες πρέπει επίσης να ψάξουν βάθη που θα μπορούσαν να φτάσουν σχεδόν τα 4 χιλιόμετρα (2,5 μίλια) – επειδή τα ραδιοσήματα και τα σήματα GPS δεν μπορούν να ταξιδέψουν μέσα στο νερό. Η αμερικανική ακτοφυλακή επιβεβαίωσε ότι επέκτεινε την έρευνα σε βαθύτερα νερά την Τρίτη. Καναδέζικα αεροσκάφη P3 Aurora έχουν φτάσει στο σημείο για να διεξάγουν έρευνες με σόναρ, ενώ στην περιοχή αναπτύσσονται επίσης σημαδούρες σόναρ.

Οι σημαδούρες σόναρ, ανιχνεύουν και εντοπίζουν αντικείμενα που κινούνται στο νερό – και χρησιμοποιούνται συχνά στο κυνήγι εχθρικών υποβρυχίων.

Χρησιμοποιούνται είτε για ήχους που παράγονται από προπέλες και μηχανήματα (παθητική ανίχνευση) – στους οποίους θα μπορούσε επίσης να περιλαμβάνεται το πλήρωμα που κάνει θόρυβο στο κύτος του υποβρυχίου – είτε με ένα «ping»  από την επιφάνεια του σκάφους (ενεργητική ανίχνευση) με συμπέρασμα να ακούγεται η ηχώ που επιστρέφει.

Τα μέτρα έκτακτης ανάγκης του υποβρυχίου

Ένα βαθυσκάφος είναι διαφορετικό από ένα υποβρύχιο. Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας, ένα υποβρύχιο μπορεί να εκτοξευθεί στον ωκεανό από ένα λιμάνι αυτόνομα, ενώ ένα βαθυσκάφος έχει πολύ περιορισμένα αποθέματα ενέργειας, οπότε χρειάζεται ένα μητρικό πλοίο που μπορεί να το εκτοξεύσει και να το ανασύρει.

Πέρυσι ο David Pogue, από το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CBS, συμμετείχε σε μια αποστολή της OceanGate στον Τιτανικό και πληροφορήθηκε ότι το βαθυσκάφος διέθετε επτά συστήματα ασφαλείας που το βοηθούσαν να επιστρέψει στην επιφάνεια.

Αυτά είναι τα ακόλουθα:

• Τριπλά βάρη: τρεις μολύβδένιοι σωλήνες που μπορούν να πέσουν χρησιμοποιώντας υδραυλικά συστήματα για να αποκτήσουν πλευστότητα
• Βαρίδια κύλισης: εάν τα υδραυλικά συστήματα αποτύχουν, εκείνοι που βρίσκονται μέσα στο υποβρύχιο μπορούν να γείρουν το υποβρύχιο μετακινούμενοι προς κάθε πλευρά του απελευθερώνοντας τα βάρη που συγκρατούνται στη θέση τους σε κάθε πλευρά από τη βαρύτητα
• Ερματισμός: οι κινητήρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την απελευθέρωση σάκων γεμάτων μεταλλικές σφαίρες που κρέμονται κάτω από το υποβρύχιο.
• Θερμοκολλητικοί σύνδεσμοι: δεσμοί που αποσυντίθενται μετά από 16 ώρες σε θαλασσινό νερό για να ρίχνουν τους σάκους έρματος εάν τα ηλεκτρικά και τα υδραυλικά συστήματα αποτύχουν.
• Προωθητήρες: για την ώθηση στην επιφάνεια
• Πόδια του υποβρυχίου: ο πιλότος μπορεί να πετάξει τα πόδια του υποβρυχίου ως περιττό βάρος.
• Αερόσακος: το πλήρωμα μπορεί να φουσκώσει έναν αερόσακο για να παρέχει πλευστότητα.

Τι θα κάνουν οι διασώστες αν βρεθεί στον πυθμένα της θάλασσας;

Εάν δεν έχει καταφέρει να αναδυθεί, ο υποναύαρχος της αμερικανικής ακτοφυλακής John Mauger λέει ότι η USCG θα χρειαστεί πρόσθετη εμπειρογνωμοσύνη για τη διάσωση του σκάφους από το αμερικανικό ναυτικό και τον ιδιωτικό τομέα. Σύμφωνα με το OceanGate, το Titan είναι ένα από τα πέντε μόνο επανδρωμένα υποβρύχια στον κόσμο που μπορούν να προσεγγίσουν τον Τιτανικό, ο οποίος βρίσκεται σε βάθος 3.800 μέτρων κάτω από την επιφάνεια.

Εάν το υποβρύχιο Titan βρίσκεται στο βυθό της θάλασσας και δεν μπορεί να επανέλθει με τη δική του δύναμη, οι επιλογές είναι πολύ περιορισμένες, σύμφωνα με τον καθηγητή Greig. «Ενώ το υποβρύχιο μπορεί να είναι ακόμη άθικτο, αν βρίσκεται σε βάθος μεγαλύτερο από 200 μέτρα (656 πόδια), υπάρχουν πολύ λίγα σκάφη που μπορούν να φτάσουν σε τέτοιο βάθος, και σίγουρα όχι δύτες. Τα οχήματα που έχουν σχεδιαστεί για τη διάσωση υποβρυχίων του Πολεμικού Ναυτικού σίγουρα δεν μπορούν να φτάσουν σε βάθος κοντά στο βάθος του Τιτανικού».

Πώς μπορεί να γίνει έρευνα στον πυθμένα

Οποιαδήποτε προσπάθεια έρευνας του πυθμένα του ωκεανού σε αυτή την περιοχή θα γινόταν πιθανότατα από μη επανδρωμένο τηλεκατευθυνόμενο όχημα (ROV). Το στρώμα καλωδίων Deep Energy που έφτασε στο σημείο την Τρίτη έχει αναπτύξει τουλάχιστον ένα ROV, αλλά δεν είναι σαφές αν μπορεί να φτάσει στα βάθη που απαιτούνται. Άλλα σκάφη με δυνατότητες ROV βρίσκονται καθ’ οδόν προς το σημείο.

Το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ διαθέτει ένα ROV που μπορεί να λειτουργήσει σε αυτό το βάθος και το χρησιμοποίησε για τον εντοπισμό και την ανάκτηση ενός συντριβέντος μαχητικού αεροσκάφους από βάθος 3.780 μέτρων (12.400 πόδια) στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας πέρυσι. Σε εκείνη την περίπτωση, ο στρατός των ΗΠΑ χρησιμοποίησε το ROV για να συνδέσει τον εξοπλισμό γύρω από το αεροσκάφος και να το συνδέσει με έναν γάντζο ανύψωσης που κατέβηκε από έναν γερανό του σκάφους διάσωσης στην επιφάνεια.

Ο ειδικός σε θέματα ανάκτησης ωκεανών David Mearns λέει ότι αν ένα ROV μπορεί να εντοπίσει τον Τιτάνα, τότε θα πρέπει να είναι σε θέση να τον ανακτήσει. «Ένα ROV παγκόσμιας κλάσης με δίδυμους χειριστές μπορεί πραγματικά να πιάσει [τον Τιτάνα] ή να συνδέσει ένα σχοινί ανύψωσης σε αυτόν και να τον τραβήξει αργά στην επιφάνεια» προσθέτει ο κ. Mearns.

Τα σενάρια για την τύχη του υποβρυχίου

Τα σενάρια τα οποία θεωρούνται ως επικρατέστερα για το τι συνέβη στο υποβρύχιο Titan, το οποίο αγνοείται, παρουσίασε ο Guardian.

Διακοπή ρεύματος

Το πρώτο σενάριο είναι το βαθυσκάφος να υπέστη διακοπή ρεύματος. Όταν το υποβρύχιο είναι βυθισμένο, όλες οι επικοινωνίες διεξάγονται μέσω ακουστικού σήματος με το πλοίο υποστήριξης. Τέτοια υποβρύχια είναι εξοπλισμένα με ανεξάρτητες παροχές ενέργειας: το ένα είναι ένας ακουστικός φάρος που τακτικά αναγγέλλει το πλοίο για να αποκαλύψει τη θέση του, και ένα άλλο που μπορεί να μεταφέρει σύντομα μηνύματα τύπου κειμένου. Αυτό διασφαλίζει ότι εάν η κύρια παροχή ενέργειας αποτύχει, ο φάρος συνεχίζει να λειτουργεί, επιτρέποντας στο σκάφος επιφανείας να εντοπίσει το σκάφος.

Σε περίπτωση μεγάλης διακοπής ρεύματος, το υποβρύχιο Titan, θα έπρεπε να ρίξει τα βάρη του, να αναδυθεί και να κάνει άμεση ραδιοεπικοινωνία με το σκάφος υποστήριξης – υπό την προϋπόθεση ότι οι ραδιοεπικοινωνίες είχαν ξεχωριστή τροφοδοσία ρεύματος. Εάν ένα περιστατικό στο σκάφος έβγαζε εκτός λειτουργίας όλα τα ηλεκτρικά συστήματα, το υποβρύχιο θα μπορούσε να παρασυρθεί στην επιφάνεια και να περιμένει τη διάσωσή του.

Βραχυκύκλωμα 

Το δεύτερο σενάριο που παρουσίασε ο Guardian είναι το υποβρύχιο Titan να έπαθε βραχυκύκλωμα με αποτέλεσμα να προκληθεί φωτιά. Ο αέρας σε ένα υποβρύχιο τείνει να είναι εμπλουτισμένος με οξυγόνο, καθιστώντας τις πυρκαγιές πιο επικίνδυνες. Σε αυτήν την περίπτωση, οι επικοινωνίες του με την επιφάνεια θα είχαν καταστραφεί. Ακόμη, οι πυρκαγιές μπορούν να εκδηλωθούν και να παράγουν γρήγορα καπνό που δηλητηριάζει τους επιβαίνοντες. Ωστόσο, μια επείγουσα ανάδυση θα πρέπει να εξακολουθεί να είναι δυνατή.

Να έχει παγιδευτεί 

Το τρίτο σενάριο είναι το Titan να έχει παγιδευτεί. Έχοντας φτάσει κοντά στο ναυάγιο, όπου τα υποβρύχια ρεύματα είναι πολύ δυνατά, υπάρχει πιθανότητα το υποβρύχιο να έχει παγιδευτεί ή μπλοκαριστεί στη διάρκεια της πορείας του, δήλωσε ο Eric Fusil στον Guardian.

Διαρροή

Σύμφωνα με το τέταρτο σενάριο, μπορεί να προκλήθηκε διαρροή. «Εάν το σκάφος έχει πληγεί έπειτα από χτύπημα στον πυθμένα της θάλασσας, μόνο εξειδικευμένα υποβρύχια βαθέων υδάτων με εξοπλισμό σόναρ έχουν πιθανότητες να το βρουν. Το Titan ξεκίνησε με αρκετό οξυγόνο για να διατηρήσει τον πιλότο και το πλήρωμα για τέσσερις ημέρες, αλλά ο περιορισμένος αέρας δεν είναι το μόνο πρόβλημα. Εάν το σκάφος είχε χάσει την ισχύ του, οι θερμοκρασίες μέσα στην καμπίνα θα είχαν πέσει γρήγορα στους 4 βαθμούς Κελσίου», δήλωσε ο Στέφαν Γουίλιαμς, καθηγητής θαλάσσιας ρομποτικής στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.

Καταστροφική βλάβη 

Πέμπτο και χειρότερο σενάριο που όλοι φοβούνται είναι το σκάφος να έχει υποστεί καταστροφική βλάβη.

«Αν κάτι πάει στραβά, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πάει πολύ στραβά», δήλωσε ο καθηγητής Γουίλιαμς. «Εάν το δοχείο πίεσης έχει υποστεί καταστροφική βλάβη, είναι σαν να εκρήγνυται μια μικρή βόμβα. Το ενδεχόμενο είναι ότι όλες οι συσκευές ασφαλείας μπορεί να καταστραφούν κατά την έκρηξη».

Μια τέτοια περίπτωση πιθανότατα θα προκαλούσε σήματα σε στρατιωτικά υδρόφωνα που αναπτύσσονται σε όλους τους ωκεανούς του κόσμου. Όταν ένα αργεντίνικο υποβρύχιο χάθηκε το 2017, τα υδρόφωνα στα ανοικτά της Νήσου Αναλήψεως και των νησιών Κροζέ ανίχνευσαν ένα ακουστικό σήμα συμβατό με μια καταστροφική αποτυχία του υποβρυχίου.

Το καλύτερο σενάριο 

Σύμφωνα με τον Στέφαν Γουίλιαμς, «Το καλύτερο σενάριο είναι το σκάφος να εμφανιστεί και μπορεί να βρεθεί οπτικά ή με ραντάρ».

Η καθυστέρηση των οκτώ ωρών για τοTitan

Σύμφωνα με την Daily Mail, η εταιρεία OceanGate, χρειάστηκε οκτώ ώρες για να δηλώσει την εξαφάνιση του στην ακτοφυλακή αφότου έχασε επαφή μαζί του. Το υποβρύχιο της εταιρείας βυθίστηκε στις 8 το πρωί το πρωί της Κυριακής περίπου 400 μίλια νοτιοανατολικά του Σεντ Τζονς, στη Νέα Γη.

Στις 9.45 πμ – μία ώρα και 45 λεπτά μετά την κατάδυση – έχασε την επαφή με το Polar Prince. Όμως δεν αναφέρθηκε ότι αγνοείται στην αμερικανική ακτοφυλακή μέχρι τις 5.40 μ.μ., οκτώ ώρες αργότερα.

Η ακτοφυλακή του Καναδά ειδοποιήθηκε ακόμη αργότερα, στις 9.13 μ.μ. το βράδυ της Κυριακής.

Ποιοι είναι οι πέντε επιβάτες του υποβρυχίου

Σύμφωνα με την Daily Mail, το πλήρωμα των τεσσάρων ατόμων, πέραν του Διευθύνοντος Συμβούλου της OceanGate, Στόκτον Ρας, αποτελείται από τους ακόλουθους:

Τον Χάμις Χάρντινγκ, Διευθύνων Σύμβουλο της Action Aviation στο Ντουμπάι. Ο δισεκατομμυριούχος είχε προχωρήσει σε ανάρτηση το Σάββατο την απόφαση του να συμμετέχει στο εξερευνητικό αυτό ταξίδι προς το ναυάγιο του Τιτανικού.

Τον Γάλλο Εξερευνητή Πολ Ανρί Ναρζολέ, ο οποίος ειδικεύεται στις καταδύσεις και στην οδήγηση υποβρυχίων σκαφών. Μάλιστα, στην ιστοσελίδα της OceanGate περιγράφεται ως «ο μεγαλύτερος εξερευνητής του Τιτανικού».

Τον Σεχζάντα Νταβούντ, τον πλουσιότερο άνθρωπο του Πακιστάν, ο οποίος διαχειρίζεται το Ινστιτούτο SETI, μία μη κερδοσκοπική οργάνωση με έδρα την Καλιφόρνια και τον γιο του Σουλεμάν. Ακόμη, ο Σεχζάντα είναι αντιπρόεδρος της Engro Corporation, η οποία παράγει λιπάσματα, τρόφιμα και ενέργεια, καθώς και της Dawood Hercules Corporation, η οποία παράγει χημικά. Γεννήθηκε στο Πακιστάν, αλλά μετακόμισε στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο του Μπάκιγχαμ.

Εντοπίστηκαν ήχοι από το υποβρύχιο Titan

Οι αρχές των ΗΠΑ και του Καναδά που αναζητούν το Τιτάν άκουγαν κρότους κάθε 30 λεπτά, σύμφωνα με πληροφορίες του CNN, που επικαλείται εσωτερικό κυβερνητικό υπόμνημα που ενημερώνει για την έρευνα.

«Καναδικά αεροπλάνα P-8 εντόπισαν θορύβους κάτω από το νερό στη ζώνη έρευνας. Κατά συνέπεια οι επιχειρήσεις με ROV (σ.σ.: τηλεκατευθυνόμενο όχημα) μεταφέρθηκαν για να επιχειρηθεί να διερευνηθεί η προέλευση των θορύβων», ανακοίνωσε μέσω του Twitter η αμερικανική Ακτοφυλακή.

Οι έρευνες με ROV «είχαν αρνητικά αποτελέσματα, αλλά συνεχίζονται», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με το περιοδικό Rolling Stone, ένα καναδικό αεροπλάνο P-8, που συμμετέχει στις έρευνες, «άκουγε θορύβους από χτύπους μέσα στον τομέα αυτό κάθε 30 λεπτά. Τέσσερις ώρες αργότερα αναπτύχθηκε ένα επιπλέον σύστημα ηχοεντοπισμού σόναρ και οι χτύποι ακούγονταν ακόμα».

Εκτός απ’ αυτούς τους θορύβους από χτύπους, «ελήφθησαν επιπλέον ακουστικά σήματα και θα βοηθήσουν να προσανατολιστούν τα μέσα επιφανείας, ενώ διατηρούνται ταυτόχρονα οι ελπίδες να βρεθούν επιζώντες», μετέδωσε από την πλευρά του το τηλεοπτικό δίκτυο CNN, επικαλούμενο ένα εσωτερικό έγγραφο της κυβέρνησης των ΗΠΑ.

Μια μεγάλη επιχείρηση έρευνας βρίσκεται σε εξέλιξη με την ελπίδα να διασωθούν μέχρι αύριο, Πέμπτη, ένας Αμερικανός, ένας Γάλλος, ένας Βρετανός και δύο Πακιστανοί επιβάτες ενός τουριστικού υποβρυχίου που κατέβηκε για να επισκεφθεί το ναυάγιο του Τιτανικού σε βάθος 4.000 μέτρων στο βόρειο Ατλαντικό. Η επιχείρηση αυτή έχει κινητοποιήσει τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, οι οποίες ενισχύονται από τον Καναδά και τη Γαλλία.

Χθες, Τρίτη, το μεσημέρι, η αμερικανική Ακτοφυλακή προειδοποίησε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Βοστώνη (βορειοανατολικές ΗΠΑ) πως απομένουν «περίπου 40 ώρες αέρα» μέσα σ’ αυτό το μικρό υποβρύχιο σκάφος και ότι οι «ιδιαίτερα περίπλοκες» έρευνες που άρχισαν την Κυριακή δεν έχουν μέχρι τώρα «φέρει κανένα αποτέλεσμα».