Αρχαία Δίολκος: Στην επιφάνεια ο δρόμος στον Ισθμό της Κορίνθου μετά από αιώνες

Πρόκειται για ένα έργο προστασίας του οδικού άξονα, που αποτελούσε η αρχαία Δίολκος, στην περιοχή της Ποσειδωνίας –δυτικά της διώρυγας της Κορίνθου– το οποίο υλοποιείται με χρηματοδότηση του ΠΕΠ της Περιφέρειας Πελοποννήσου. με προϋπολογισμό ύψους 2.100.000 ευρώ, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Σπουδαίο έργο κορυφαίας σημασίας

Αυτή η κατασκευή ήταν εξαιρετικά κρίσιμης σημασίας για το εμπόριο των αρχαίων Ελλήνων. Η αρχαία Δίολκος απάλλασσε τα πλοία από τον –πολυήμερο τότε– περίπλου της Πελοποννήσου και τους αντίστοιχους κινδύνους, κυρίως από το πέρασμα των πολυτάραχων ακρωτηρίων Μαλέα και Ταινάρου. Η Δίολκος πρέπει να κατασκευάσθηκε είτε στα τέλη του 7ου αιώνα π.Χ. είτε, το πιθανότερο, στις αρχές του 6ου αιώνα π.Χ. Τότε, τύραννος στην Κόρινθο ήταν ο Περίανδρος.

Ανασκαφές

Μέχρι το 1956, οπότε άρχισαν ανασκαφικές εργασίες στην περιοχή του Ισθμού της Κορίνθου για να αποκαλυφθεί η αρχαία Δίολκος, είχαν εκφρασθεί από τους νεότερους μελετητές διάφορες γνώμες σχετικά με τη θέση και τη μορφή της. Ο Φρέιζερ θεωρούσε ότι η Δίολκος θα έπρεπε να είχε τη μορφή «τροχιοδρόμου» (tramway).

Στηριζόταν στην παρατήρηση ενός μικρού τμήματος που είχε διατηρηθεί κοντά στη γέφυρα της διώρυγας (από την αναφορά του Παυσανία). Στη Δίολκο είχε αποδώσει και ο Φάουλερ (Corinth, τ. Ι, σ. 50) ένα άλλο τμήμα οδού στο πελοποννησιακό έδαφος, στο στόμιο της διώρυγας προς τον Κορινθιακό Κόλπο. Οι ανασκαφές του Ν. Βερδελή όμως απεκάλυψαν ένα αρκετά μεγάλο τμήμα της Διόλκου και έλυσαν τις απορίες που συνδέονταν με αυτή.

Η διαδρομή

Πρώτα – πρώτα, προσδιορίσθηκε η ακριβής διαδρομή την οποία ακολουθούσε. Ξεκινούσε στον Κορινθιακό από το σημείο όπου σήμερα βρίσκεται ο σηματοδότης για τα πλοία που κατευθύνονται προς τη διώρυγα. Προχωρούσε για ένα διάστημα προς τα ανατολικά. Από εκεί, στρεφόταν προς τα βορειοανατολικά και πάλι προς τα νοτιοανατολικά. Ώσπου κατέληγε στον Σαρωνικό Κόλπο ανατολικά της διώρυγας, στο σημερινό Καλαμάκι Κορινθίας, τον αρχαίο Σχοινούντα, όπως ακριβώς αναφέρει ο Στράβων.

Απέφευγε την κλίση του εδάφους

Η Δίολκος δεν ακολουθούσε ευθεία γραμμή. Είχε στροφές, επειδή το έδαφος παρουσιάζει αρκετή κλίση, με υψόμετρο μέχρι 90 μέτρα περίπου, οπότε θα ήταν ιδιαίτερα δύσκολη η μεταφορά των πλοίων. Τα εμπορικά πλοία δεν μεταφέρονταν φορτωμένα, αλλά άφηναν τα εμπορεύματά τους στις Κεγχρεές ή το Λέχαιον. Με αυτή τη σημασία μόνο μπορούν να ερμηνευθούν οι πληροφορίες του Πλίνιου και του Ησύχιου, οι οποίοι τοποθετούσαν την αρχή και το τέλος της Διόλκου σε αυτά τα δύο λιμάνια.