Τέλος Μαΐου το ολοκληρωμένο σχέδιο ενεργειακής απεξάρτησης από Ρωσία – Συμπεράσματα Συνόδου

Σύνταξη: ecozen.gr

Έως το τέλος Μαΐου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη-μέλη θα πρέπει να έχουν υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το ολοκληρωμένο και φιλόδοξο σχέδιο απεξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας, όπως ορίζει το κείμενο των Συμπερασμάτων της διήμερης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για τον τομέα της ενέργειας.

Η Κομισιόν δηλώνει έτοιμη για να «αξιολογήσει επειγόντως» τη συμβατότητα των έκτακτων προσωρινών μέτρων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που αποφασίζουν να εφαρμόσουν τα κράτη-μέλη.

«Στο παρόν πλαίσιο των πολύ υψηλών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, η Επιτροπή είναι έτοιμη να το κάνει να αξιολογήσει επειγόντως τη συμβατότητα των έκτακτων προσωρινών μέτρων στην ενεργειακή αγορά που κοινοποιείται από τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων για τον μετριασμό των επιπτώσεων των τιμών των ορυκτών καυσίμων στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με τις διατάξεις των Συνθηκών και του Κανονισμού 2019/943», αναφέρει χαρακτηριστικά το κείμενο συμπερασμάτων.

Κατά την αξιολόγηση αυτής της συμβατότητας, η Επιτροπή θα εξασφαλίσει επίσης, μέσω μιας ταχείας διαδικασίας, ότι πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Τα μέτρα που θα εφαρμόζουν τα κράτη-μέλη μειώνουν τις τιμές spot της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για επιχειρήσεις και καταναλωτές και δεν επηρεάζουν τους όρους συναλλαγών σε βαθμό αντίθετο προς το κοινό συμφέρον.
• Κατά τη διεξαγωγή αυτής της αξιολόγησης, θα ληφθεί υπόψη ο προσωρινός χαρακτήρας των μέτρων και το επίπεδο διασύνδεσης με την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Παράλληλα, σημειώνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταργήσει σταδιακά την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα το συντομότερο δυνατό, όπως ορίζεται στη Διακήρυξη των Βερσαλλιών.

«Το Συμβούλιο προσβλέπει στο ολοκληρωμένο και φιλόδοξο σχέδιο, που θα εκπονηθεί εκ του σύνεγγυς συντονισμό με τα κράτη μέλη, τον οποίο η Επιτροπή θα υποβάλει για το σκοπό αυτό έως το τέλος Μαΐου 2022. Οι εθνικές συνθήκες και το ενεργειακό μείγμα των κρατών μελών θα ληφθούν υπόψη», υπογραμμίζει.

Όπως σημειώνει, οι σταθερά υψηλές τιμές της ενέργειας έχουν όλο και πιο αρνητικό αντίκτυπο στους πολίτες και επιχειρήσεις, η οποία επιδεινώνεται περαιτέρω από τη ρωσική στρατιωτική επίθεση εναντίον Ουκρανία. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε τον τρόπο παροχής περαιτέρω ανακούφισης στους ευάλωτους καταναλωτές και υποστήριξης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων βραχυπρόθεσμα.

Ενδιάμεσες του ολοκληρωμένου σχεδίου πρωτοβουλίες

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:

α) καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να συνεχίσουν να κάνουν βέλτιστη χρήση της εργαλειοθήκης, συμπεριλαμβανομένου του νέου πλαισίου για την προσωρινή κρίση για τις κρατικές ενισχύσεις. Όπως προτείνει η Επιτροπή, προσωρινή φορολόγηση ή οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις στα απροσδόκητα κέρδη μπορεί να είναι χρήσιμη.

β) αναθέτει στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, επειγόντως, να επικοινωνήσουν με τα ενεργειακά ενδιαφερόμενα μέρη, και να συζητήσουν, εάν και πώς, μπορούν να συμβάλουν κάποιες πρωτοβουλίες στη μείωση της τιμής του φυσικού αερίου και στην αντιμετώπιση των επιπτώσεών του στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές συνθήκες. Όπως:

• βραχυπρόθεσμες επιλογές (όπως άμεση υποστήριξη στους καταναλωτές μέσω κουπονιών, εκπτώσεις φόρων) ή
• κρατικές ενισχύσεις,
• φορολογικά μέτρα (ειδικοί φόροι κατανάλωσης και ΦΠΑ),
• ανώτατα όρια τιμών,
• ρυθμιστικά μέτρα (όπως συμβάσεις για διαφορές)

Επανεξέταση της πολιτικής αποθήκευσης αερίου

Επίσης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανεξέτασε την άμεση ετοιμότητα της ΕΕ και ανέθεσε στο Συμβούλιο να εξετάσει τις προτάσεις της Επιτροπής για την πολιτική αποθήκευσης αερίου της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα των κρατών μελών με σημαντική ικανότητα αποθήκευσης, προκειμένου να διασφαλιστεί μια δίκαιη ισορροπία.

Η αναπλήρωση των αποθεμάτων αερίου σε ολόκληρη την Ένωση θα πρέπει να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη τα εθνικά μέτρα ετοιμότητας.

Άμεση κινητοποίηση ενόψει του επόμενου χειμώνα

Ειδικότερα, ενόψει του επόμενου χειμώνα, τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα:

α) δημιουργήσουν τους απαραίτητους μηχανισμούς αλληλεγγύης και αποζημίωσης

β) εργαστούν από κοινού για την εθελοντική από κοινού αγορά φυσικού αερίου, υγροποιημένου φυσικού αερίου και υδρογόνου, αξιοποιώντας το συλλογικό πολιτικό βάρος και την ισχύ της αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της για διασφάλιση μειωμένων τιμών κατά τις διαπραγματεύσεις. Η κοινή πλατφόρμα αγορών θα είναι επίσης ανοιχτή για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και τους τρεις Ανατολικούς Εταίρους της ένωσης.

γ) ολοκληρώσουν και θα βελτιστοποιήσουν τις διασυνδέσεις φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένου του πλήρους συγχρονισμού των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας·

δ) εργαστούν για τη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού για όλα τα κράτη μέλη.

Ενεργειακή Ασφάλεια και Κλιματική Ουδετερότητα

Το κείμενο των συμπερασμάτων αναφέρει ότι η ενεργειακή ασφάλεια και η κλιματική ουδετερότητα μπορούν να επιτευχθούν μόνο εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται σε μια ισχυρή και πλήρως διασυνδεδεμένη εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και μια εύρυθμη αγορά άνθρακα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε πώς να προχωρήσει η εργασία για την παρακολούθηση και τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας τους. Καλεί την Επιτροπή να λάβει τις απαραίτητες πρωτοβουλίες έως τον Μάιο του 2022.

Τέλος, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να συντονίζεται με διεθνείς εταίρους προκειμένου να διασφαλίσει επαρκή εφοδιασμό και να μετριάσει την αύξηση των τιμών της ενέργειας.