Οι απορριπτόμενες μάσκες Covid απειλούν τα ζώα και μολύνουν τον πλανήτη

Επιμέλεια: Αγάπη Μυργιώτη

Μία νέα μορφή μόλυνσης έρχεται να προστεθεί στις απειλές για τον πλανήτη Γη και αυτή δεν είναι άλλη από τις απορριπτόμενες μάσκες και γάντια, που χρησιμοποιούμε ορθώς για να προστατευτούμε από την πανδημία, αλλά με λάθος τρόπο όταν τις πετάμε στους δρόμους ή σε ακατάλληλους κάδους απορριμμάτων.

Η πανδημία του κορονοϊού έχει επιβάλει την χρήση μάσκας και γαντιών για την προστασία από τον ιό και τον έλεγχο της διασποράς. Ωστόσο, κανείς δεν φαντάστηκε ότι η επιβολή αυτών των μέτρων προστασίας θα διαρκούσε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και ότι η παραγωγή και η χρήση μασκών και γαντιών θα ήταν τόσο μεγάλη. Κανείς δεν φαντάστηκε επιπλέον, ότι οι απορριπτόμενες μάσκες και ο λοιπός εξοπλισμός θα κατέληγαν να απειλούν τη ζωή ζώων και να μολύνουν τον πλανήτη.

Βρίσκονται παντού στη γη, ακόμα και στους ωκεανούς

Οι μάσκες προσώπου, τα γάντια και τα μαντηλάκια κατασκευάζονται από πολλές πλαστικές ίνες, κυρίως πολυπροπυλένιο, που θα παραμείνουν στο περιβάλλον για δεκαετίες, πιθανώς αιώνες, ενώ διασπώνται σε μικρότερα και μικρότερα μικροπλαστικά και νανοπλαστικά.

Μάλιστα, μια μάσκα προσώπου μπορεί να απελευθερώσει έως και 173.000 μικροΐνες την ημέρα στις θάλασσες, σύμφωνα με μια μελέτη στο Environmental Advances.

Οι απορριπτόμενες μάσκες και τα γάντια διογκώνονται στα ποτάμια και στα ρέματα, τα οποία έπειτα τα μεταφέρουν στις θάλασσες.

Οι επιστήμονες έχουν καταγράψει την παρουσία τους στις παραλίες της Νότιας Αμερικής, στις εξόδους ποταμών στον κόλπο της Τζακάρτα, στο Μπαγκλαντές, στις ακτές της Κένυας και στα ακατοίκητα νησιά Σόκο στο Χονγκ Κονγκ.

Επιπλέον, έχουν φράξει αποχετεύσεις δρόμου από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Ναϊρόμπι και έχουν κολλήσει σε μηχανήματα στο δημοτικό σύστημα αποχέτευσης στο Βανκούβερ της Βρετανικής Κολομβίας.

Τα ζώα παγιδεύονται στις μάσκες

Παράλληλα, οι απορριπτόμενες μάσκες και γάντια επηρεάζουν αρνητικά και τα ζώα.

Για παράδειγμα, έχει παρατηρηθεί ότι έχει παρατηρηθεί ότι κάποια πουλιά στις Κάτω Χώρες μεταφέρουν μάσκες προσώπου προκειμένου να φτιάξουν φωλιές – υποθέτοντας ότι τα μεγάλα πόδια του δεν μπλέκονται στους βρόχους της μάσκας.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα μερικές φορές να στοιχήσει την ζωή  στους κύκνους, τους γλάρους, τα γεράκια πετρίτη και τα πτηνά, σύμφωνα με μια μελέτη στη Βιολογία των Ζώων.

Οι μάσκες δεν πρέπει να μπαίνουν σε κάδους οικιακής χρήσης

Οι μάσκες προσώπου, τα γάντια και τα μαντηλάκια δεν είναι ανακυκλώσιμα στα περισσότερα δημοτικά συστήματα και δεν πρέπει να προστεθούν σε κάδο ανακύκλωσης οικιακής χρήσης.

Οι μάσκες μπορεί να περιέχουν ένα μείγμα χαρτιού και πολυμερών, συμπεριλαμβανομένων πολυπροπυλενίου και πολυεστέρα, τα οποία δεν μπορούν να διαχωριστούν σε καθαρά ρεύματα μεμονωμένων υλικών για ανακύκλωση. Είναι επίσης τόσο μικρά που παγιδεύονται σε μηχανήματα ανακύκλωσης, προκαλώντας βλάβες.

Η ποσότητα των πλαστικών απορριμμάτων αυξάνεται

Η ποσότητα των πλαστικών απορριμμάτων που συσσωρεύεται στους ωκεανούς προβλέπεται να τριπλασιαστεί τα επόμενα 20 χρόνια, χωρίς πραγματική λύση στον ορίζοντα.

Αν διατηρηθεί κάθε εταιρική δέσμευση για χρήση περισσότερων ανακυκλωμένων πλαστικών, η αλλαγή θα μείωνε το προβλεπόμενο τριπλασιασμό κατά μόλις 7%.

Η πανδημία έχει επίσης αυξήσει την παραγωγή συσκευασιών μιας χρήσης, εξαιτίας του φόβου ότι τα επαναχρησιμοποιήσιμα προϊόντα θα εξαπλώσουν τον ιό. 

A seagull was clicked carrying a face mask out of the sea. The amount of plastic waste that kills marine life of the oceans can triple in the next 20 years if we don’t take serious measures to STOP POLLUTING our waters. pic.twitter.com/lHnB885nCw

— Sanaa Tauseef (@SanaaTauseef) August 18, 2020

Αξιολόγηση της εξάπλωσης πλαστικών

Καθώς οι απορριπτόμενες μάσκες προσώπου και τα γάντια γίνονταν ολοένα και πιο ορατά, το Ocean Conservancy, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που υποστηρίζει την προστασία των ωκεανών, ξεκίνησε το περασμένο καλοκαίρι για να εκτιμήσει τη διάδοση των απορριμμάτων μασκών και γαντιών σε όλο τον κόσμο.

Σε μια παγκόσμια έρευνα εθελοντών που συμμετείχαν σε καθαρισμούς παραλιών το καλοκαίρι του 2020, τεκμηριώθηκαν 107.219 μεμονωμένα είδη απορριμμάτων, αν και οι ηγέτες της ομάδας κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο αριθμός αυτός είναι πιθανώς αρκετά μικρότερος από τον πραγματικό.

Μάλιστα, το 94% ανέφερε ότι βλέπει μάσκες προσώπου, γάντια και άλλα απορρίμματα που χρησιμοποιούνται για την προστασία από covid, στις κοινότητές τους σε τακτική βάση, ενώ οι μισοί δήλωσαν ότι τα βλέπουν καθημερινά.

Ενώ, το 40% ανέφερε ότι βλέπει τα απορρίμματα σε ρέματα, ποτάμια και ωκεανούς.

Πηγή: nationalgeographic