Δρ.Αν.Μοσχοβάκη: Έχω Γρίπη, Κορωνοϊό ή Κοξάκι; 

Της: Δρ.Αν.Μοσχοβάκη

Οι ιοί γρίπης Coxsackie και κορωνοϊού κυκλοφορούν παράλληλα στην κοινότητα και αρκετοί πολίτες αισθάνονται μπερδεμένοι όταν εμφανίζουν συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού συστήματος.

Υπάρχουν τρείς τύποι ιού γρίπης ο Α, ο Β και ο C, από τους οποίους οι ιοί A και Β προκαλούν τις εποχικές εξάρσεις της γρίπης, και είναι αυτοί που συνήθως προσβάλουν τον άνθρωπο. Η μετάδοση γίνεται μετά από ενοφθαλμισμό του ιού στο αναπνευστικό σύστημα, με τον βήχα, τον πταρμό, αλλά και με μολυσμένα αντικείμενα. Ο κορωνοϊός Covid – 19 ανήκει στην οικογένεια των κορωνοϊών και δεν είχε προηγουμένως παρατηρηθεί σε ανθρώπους.  Ο ιός COVID 2019 μεταδίδεται μέσω σταγονιδίων από την αναπνοή, το φτέρνισμα, τη στενή επαφή, το βήχα, τα μολυσμένα αντικείμενα. Οι ιοί Coxsackie ανήκουν στην οικογένεια Picornaviridae και στο γένος Enterovirus. Η μετάδοση γίνεται μέσω της κοπράνων-στοματικής οδού, με την εισπνοή μολυσμένων αερολυμάτων, με στενή προσωπική επαφή, μολυσμένα αντικείμενα.

Το αμυντικό σύστημα του ανθρώπου περιλαμβάνει πολλούς μηχανισμούς άμυνας και προστασίας έναντι των ιών που επιχειρούν να εισβάλλουν στο σώμα κατεξοχήν αυτή την περίοδο μέσω της αναπνευστικής οδού. Το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα που φιλτράρει τον εισπνεόμενο αέρα, αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας.  Το αναπνευστικό επιθήλιο παράγει βλέννα, η οποία παροχετεύεται στην ρινική κοιλότητα, με κινήσεις κροσσών. Οι παραρρίνιοι κόλποι γύρω από τη μύτη, συντελούν στην παραγωγή υψηλών ποσοτήτων τοξικών ουσιών για τους ιούς. Όταν το σώμα απωθήσει αποτελεσματικά τους ιούς, εμποδίζοντάς τους να εισβάλλουν σε βαθύτερα στρώματα, τα συμπτώματα είναι ανύπαρκτα ή ήπια, ανεξαρτήτως επιτιθέμενου ιού. Εάν ωστόσο ο ιός   καταφέρει να πραγματοποιήσει αποτελεσματικά την επίθεσή του, κινητοποιούνται βαθύτερες φλεγμονώδεις αντιδράσεις, εκλύεται πυρετός, γίνεται ανοσολογική διέγερση. Οι άνθρωποι με μειωμένη ανοσοποιητική ικανότητα λόγω ηλικίας ή χρόνιου παράγοντα που προκαλεί ανοσοκαταστολή, ενδέχεται να μην εμφανίσουν πυρετό και να μην έχουν ανοσολογική διέγερση ακόμη και σε περιπτώσεις εκσεσημασμένης εισβολής του ιού στο σώμα τους.

Ένα σύνηθες ερώτημα που τίθεται από τον ασθενή στο μαχόμενο ιατρό κατά την καθημερινή κλινική πράξη, είναι εάν με βάση τα συμπτώματά του, μπορεί να καταλάβει με ασφάλεια εάν πρόκειται για γρίπη, κοξάκι ή κορωνοϊό.

Ανάλογα και με το ιϊκό φορτίο και τις ιδιαιτερότητες του ανοσοποιητικού συστήματος κάθε οργανισμού, πολλές περιπτώσεις έχουν ταυτόσημα συμπτώματα ανεξαρτήτως αιτίου και μόνο με ειδικό εργαστηριακό τεστ σε συνδυασμό με τα ευρήματα που εντοπίζει ο/η ιατρός κατά την εξέταση του ασθενούς μπορεί να γίνει διάγνωση.

Tι πρέπει να γνωρίζετε ωστόσο όταν πρόκειται για τυπικές, περιπτώσεις προσβολής και σε ανθρώπους με καλή ανοσολογική άμυνα:

• Στην τυπική της μορφή η γρίπη χαρακτηρίζεται από αιφνίδια έναρξη πυρετού, πόνους στους μύες, πονοκέφαλο, βήχα, πρήξιμο αδένων, ρίγη, αίσθημα κακουχίας. Ο πυρετός εμφανίζει ταχεία άνοδο κατά το πρώτο 24ωρο και πέφτει βαθμιαία σε διάστημα δύο – τριών ημερών, αν και περιστασιακά διαρκεί επί μία εβδομάδα. Η νόσος γενικά λύεται εντός δύο πέντε ημερών. Η νόσος από τον ιό  Coxsackie γενικά διαρκεί 7-10 ημέρες. Oκορονοϊός τείνει να έχει πιο μακροχρόνια συμπτώματα, στις τυπικές περιπτώσεις διαρκούν επτά-δεκατέσσερεις ημέρες ενώ τα συμπτώματα κακουχίας διαρκούν επί αρκετές εβδομάδες.
• Η ανοσμία και η αγευσία είναι συχνά συμπτώματα όταν η απόφραξη της μύτης και το μπούκωμα είναι εκτεταμένα, στον ιό Coxsackie  στην γρίπη, στον κορωνοϊό. Η δυσανάλογης έντασης αναλογικά με το μπούκωμα ανοσμία ή αγευσία είναι παρά ταύτα ένδειξη φλεγμονής από κορωνοϊό.
• Παρά το γεγονός ότι ο κορωνοϊός μπορεί να συνοδεύεται από εξάνθημα, τα θορυβώδη εξανθήματα είναι τυπικά της λοίμωξης από Coxsackie. Τα εξανθήματα χεριών ποδιών στόματος στον ιό Coxsackie δεν είναι σπάνια και αρκετοί ασθενείς αναπτύσσουν επώδυνες πληγές στόματος. Πολλά άτομα εμφανίζουν και δερματικό εξάνθημα με φυσαλλιδώδεις βλάβες σε χέρια, πόδια γλουτούς και γεννητικά όργανα.
• Παρά το γεγονός ότι οι λοιμώξεις από τον ιό Coxsackie μπορεί να εμφανιστούν σε κάθε ηλικία, είναι πιο συχνές σε παιδιά και βρέφη.