Τσέρνομπιλ: 30 χρόνια μετά το πυρηνικό δυστύχημα – Προσπάθειες αποκατάστασης

Κλείνει τα 30 χρόνια το χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα στην Ιστορία, η στιγμή που ο εφιάλτης των πυρηνικών έγινε πραγματικότητα στο Τσέρνομπιλ της Ουκρανίας. Εκδηλώσεις τιμής και μνήμης για τα θύματα οργανώνονται στη χώρα.

Νωρίς το πρωί της Τρίτης, οι σειρήνες ήχησαν ξανά την ώρα που σημειώθηκε το δυστύχημα στον πυρηνικό σταθμό που έθεσε σε κίνηση τη διαρροή ραδιενέργειας η οποία, φυσικά, αγνόησε τα σύνορα των σοβιετικών δημοκρατιών και διαχύθηκε προς κάθε κατεύθυνση.

Σε ναό που έχει χτιστεί ειδικά για τη μνήμη των θυμάτων στο Κίεβο τελέστηκε επιμημνόσυνη τελετή ενώ αργότερα εντός της ημέρας o ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο θα παραστεί σε τελετή κοντά στο σημείο του δυστυχήματος.

Τις ημέρες μετά το δυστύχημα, πάνω από μισό εκατομμύριο στελέχη στρατιωτικών και πολιτικών υπηρεσιών από διάφορες σοβιετικές δημοκρατίες είχαν κληθεί για τις εργασίες διασφάλισης της περιοχής και «περιορισμού» της διαρροής.

Αμέσως μετά το δυστύχημα σκοτώθηκαν 31 εργαζόμενοι στον σταθμό και μέλη των συνεργείων που κλήθηκαν για τη φωτιά. Κατά τις επόμενες τρεις δεκαετίες, χιλιάδες έχουν υποκύψει σε ασθένειες που σχετίζονται με την έκθεση σε ραδιενέργεια – αλλά ο αριθμός τους, και το μέχρι που φτάνουν οι έμμεσες επιπτώσεις του Τσερνόμπιλ, παραμένει και μάλλον θα παραμείνει για πάντα αντικείμενο διαφωνιών.

Προσπάθειες αποκατάτασης

Εξάλλου, ένα νέο έργο βρίσκεται υπό κατασκευή κοντά στο Τσερνόμπιλ της Ουκρανίας, με τη φιλοδοξία να αφαιρέσει τα ραδιενεργά απόβλητα που απομένουν και να καταστήσει την περιοχή και πάλι κατοικήσιμη.

Την 26η Απριλίου εξερράγη ένας από τους αντιδραστήρες του. Οι υπόλοιποι αντιδραστήρες του σταθμού τέθηκαν σταδιακά εκτός λειτουργίας και από το 2000 δεν έχει παραχθεί ηλεκτρική ενέργεια εκεί.

Μετά την αρχική έκρηξη και την πυρκαγιά που ακολούθησε, ένα νέφος εξαπλώθηκε πάνω από ένα μεγάλο μέρος της βόρειας Ευρώπης, Οι σοβιετικές αρχές κατασκεύασαν βιαστικά μία δομή σκυροδέματος και χάλυβα πάνω από το κτίριο του αντιδραστήρα, με στόχο να μη διαφύγουν απόβλητα στην ατμόσφαιρα.

Η κατασκευή, η οποία ολοκληρώθηκε μέσα σε μόλις πέντε μήνες και είχε σχεδιαστεί για να διαρκέσει μόνο 30 χρόνια, δείχνει τώρα σημάδια σοβαρής επιδείνωσης.

Το νέο έργο, το οποίο θα κοστίσει δύο δισεκατομμύρια ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί από διεθνείς δωρεές και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη, έχει ως στόχο να λύσει αυτό το πρόβλημα.

Η νέα δομή, η οποία θα μοιάζει με ένα 30-όροφο κυματοειδές μεταλλικό κτίσμα ύψους 108 μέτρων, πλάτους 205 μέτρων και μήκους 150 μέτρων, βρίσκεται υπό κατασκευή και θα μετακινηθεί σταδιακά πάνω σε ράγες πάνω από το κτίριο του αντιδραστήρα.

Αφού εγκατασταθεί, ρομποτικά μηχανήματα στο εσωτερικό της δομής θα ξεκινήσουν τη διάλυση της αρχικής κατασκευής και του αντιδραστήρα, ώστε να συγκεντρώσουν τα απόβλητα και να τα μεταφέρουν σε κοντινή εγκατάσταση αποθήκευσης. Σύμφωνα με τα τρέχοντα σχέδια, η διαδικασία αναμένεται να ξεκινήσει το 2017 και η νέα δομή είναι σχεδιασμένη να αντέξει 100 χρόνια.

Οι 50.000 άνθρωποι που ζούσαν κάποτε στη γειτονική πόλη Πριπιάτ εκκένωσαν την περιοχή μετά την έκρηξη, αν και μερικοί σήμερα έχουν επιστρέψει, παρά τους κινδύνους για την υγεία τους. Με την απουσία τους η πανίδα της περιοχής έχει σημειώσει κατακόρυφη πληθυσμιακή αύξηση.