Η Ρόδος ευγνωμονεί τους εθελοντές της-Οδοιπορικό στα καμένα (Φωτο)

Της Αγγελικής Γυπάκη

Η Ρόδος άντεξε καθώς οι εθελοντές χάριν των άοκνων προσπαθειών τους, γλίτωσαν από την ολοσχερή καταστροφή ολόκληρα χωριά, σπίτια, αυλές, μοναστήρια, εκκλησίες, μαγαζιά και το κυριότερο… βενζινάδικα που λόγω θέσης – κοντά σε μεγάλα ξενοδοχεία- θα μπορούσαν να μετατραπούν σε ολέθριες βόμβες. Η συμβολή του πλήθους των εθελοντών που έδρασαν αυθόρμητα στη Ρόδο ήταν περισσότερο από… καθοριστική!

Είναι εκπληκτικό πόσα σπίτια έστεκαν χωρίς μια μουντζούρα στους τοίχους τους όταν οι φλόγες έκαιγαν τα δένδρα και τους θάμνους σε λιγότερο από ένα μέτρο.

Το www.ecozen.gr βρέθηκε στα καμένα της Ρόδου την εβδομάδα μετά την λήξη συναγερμού. Και κατέγραψε την μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή στο Νότιο τμήμα του νησιού. Μίλησε με τους γενναίους κατοίκους των πυρόπληκτων περιοχών και θαύμασε την ψυχραιμία με την οποία διηγούνται το μεγάλο κακό που ξαναβρήκε το νησί μετά τις δύο προηγούμενες μεγάλες πυρκαγιές του 2007 και του 2013 που όμως μοιάζουν να ήταν μικρότερες της φετινής.

Η οικολογική καταστροφή μας γέμισε πίκρα και θλίψη! Ατελείωτες εκτάσεις  πράσινου πήραν τα μονότονο πένθιμο γκρίζο χρώμα, με την κάπνα να γεμίζει την ατμόσφαιρα και τα πνευμόνια μας. Είναι συγκλονιστικό  να ατενίζεις  το μέγεθος της καταστροφής καθώς οδηγείς για χιλιόμετρα ανάμεσα σε ατέλειωτες δενδρόφυτες εκτάσεις, πεδινά με χαμηλή βλάστηση ακόμη και γυμνές βραχώδεις πλαγιές όπου μέχρι και οι πέτρες  βάφτηκαν μαύρες! Όμως η Ρόδος και οι εθελοντές της είναι εδώ!

Εκείνο που μας εξέπληξε και μας έκανε να αναθαρρήσουμε ήταν η ψυχραιμία με την οποία διηγούνται οι ντόπιοι, αυτόκλητοι εθελοντές τα τεκταινόμενα τις κρίσιμες ώρες που η Ρόδος καιγόταν απ’ άκρη σ΄άκρη. Και οι προτάσεις τους για να μην ξαναζήσουμε ποτέ ξανά τέτοιο κακό.

Οι μάχες με τη φωτιά

«Δόθηκαν μάχες. Βλέπαμε πύρινη βροχή να εξαπλώνεται στα 500 μέτρα! Οι πυροσβέστες με τη βοήθεια των ντόπιων οργάνωσαν την άμυνα. Αυτό έσωσε ό,τι έσωσε» μας λέει ο κ Κώστας Σεΐτης, οικονομολόγος, καθηγητής στο Γυμνάσιο Γενναδίου και ταυτόχρονα ιδιοκτήτης  της ταβέρνας «Πλάτανος» στο χωριό Βάτη.

Ένας συνάδελφος του κ Κώστα, ο ιδιοκτήτης της ταβέρνας «Πελεκάνος» είχε -όπως μας είπε- παραχωρήσει το χώρο του για σταθμό των πυροσβεστικών.

Ο ίδιος ο κ.Σεΐτης και τα δύο του αγόρια (κυνηγοί από χόμπυ) μπήκαν κυριολεκτικά μέσα στις φλόγες μαζί με τις δυνάμεις πυρόσβεσης, «να απλώσουμε και να σηκώσουμε τις μάνικες, να δείξουμε τους δρόμους. Η φωτιά ξεκίνησε από τα Απόλλωνα με Β.Δ άνεμο, ωστόσο γύριζε με όπισθεν και πήγαινε πίσω στα Απόλλωνα. Γύρω από τα χωριά Ασκληπειό, Λάερμα, Οίστριο, Προφύλια υπάρχει απάτητο δάσος, δεν μπαίνανε τα πυροσβεστικά» λέει. Αυτή είναι η Ρόδος και οι εθελοντές της!

Μαζί του ο κουμπάρος του  Μιχάλης Καρπαθάκης από την Αφάντου  που ήρθε μαζί με τον 14χρονο γιό του να βοηθήσει. Ο μικρός Αλέξανδρος ήταν ζωσμένος με ένα ψεκαστικό και έσβηνε μικροεστίες γύρω από το χωριό, ενώ οι άντρες με αγροτικά και δεξαμενές νερού που ποτίζουν τα ζώα έσπευδαν για τον ανεφοδιασμό των πυροσβεστικών».

Τα κενά στο συντονισμό των εθελοντών

 «Εκείνο όμως που μας άφησε ως αίσθηση η όλη προσπάθεια ήταν το κενό στη διαχείριση και τον συντονισμό των εθελοντών» υπογραμμίζει ο κ. Κώστας Σεΐτης και συνεχίζει:

« Θα έπρεπε να υπάρχει ένας τοπικός κάτω από τον οποίο να υπάγονται όλοι οι εθελοντές σε συνεννόηση με την πυροσβεστική. Η Ρόδος να αποκτήσει σύστημα ώστε να συνδεθούν οι εθελοντές στο ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου της Πυροσβεστικής. Όλη αυτή η ενέργεια, το ανθρώπινο δυναμικό έμεινε αδιαχείριστο. Εγώ κι ο κουμπάρος μου με μία μάνικα πηγαίναμε κατά βούληση. Θέλαμε οχήματα με νερό. Τα αποκτήσαμε τώρα, 14 υδροφόρες με δεξαμενές μισού τόνου και αντλίες για άμεση πυρόσβεση. Οι πυροσβέστες δεν είχαν τη στήριξη που θα έπρεπε από την υπηρεσία τους. Κοιμήθηκαν μέσα στα δάση». Τους στήριζαν όμως οι ντόπιοι- όπως πληροφορηθήκαμε στη συνέχεια –  και ήταν Έλληνες και ξένοι πολλών εθνικοτήτων, με τους Σλοβένους να μένουν πιο ξεκάθαρα στη μνήμη των κατοίκων. Όπως και τα ελικόπτερα Ericsson. «Αυτά έκαναν σπουδαία δουλειά» μας έλεγαν.

 «Μετά την φωτιά έγινα άλλος άνθρωπος» μας λέει ο κ. Σεΐτης με αυθόρμητη ειλικρίνεια. «Ζύγισα τα δικά μου λάθη, είδα που βρήκε συμμάχους η φωτιά, από τα μαγαζί μου που θα έπρεπε να είναι πιο καθαρό γύρω γύρω, μέχρι στα χωράφια που έπρεπε να έχουν κοπεί τα χόρτα».

Συγκινητική μαρτυρία από έναν Χρήσιμο Άνθρωπο 

Ο Γιώργος Καραγεωργίου είναι ένας επαγγελματίας του νησιού που έσπευσε να βοηθήσει μαζί με άλλους στο σβήσιμο της φωτιάς. Η μαρτυρία του στο προφίλ του στο Facebook συγκλονιστική, στην προσπάθεια του να μεταδώσει το συναίσθημα τους ανιδιοτελούς εθελοντισμού που ο ίδιος βίωσε σε κρίσιμες ώρες. Η Ρόδος είναι εδώ και οι εθελοντές της δεν θα ξανακοιμηθούν ήσυχα τα βράδια αν δεν ληφθούν μέτρα!

«Όσοι με γνωρίζουν ξέρουν την απέχθειά μου για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Γι’ αυτό δε συμμετείχα ποτέ σε αυτά. Υπάρχουν όμως κάποιες καταστάσεις στη ζωή, με δύναμη ανατρεπτική, που τα αλλάζουν όλα. Έχοντας πάθει ακριβώς αυτό, αποφάσισα να ενδώσω για λίγο και να μοιραστώ μαζί σας, για λόγους πρακτικούς αλλά και αφύπνισης, όσα βίωσα επί έξι ημέρες σβήνοντας μικροεστίες στον Προφήτη Ηλία, στα Λάερμα και στο Γεννάδι. 

Είχα προσφερθεί επανειλημμένως στο παρελθόν να βοηθήσω σε φωτιές, αλλά με είχαν αποτρέψει παρουσιάζοντας τους εθελοντές περίπου σαν πρόβλημα για τις δυνάμεις  κατάσβεσης, με αποτέλεσμα, να μην το επιχειρήσω ποτέ μέχρι τώρα και βέβαια να μη χαλάσω τη βολή μου, αφήνοντας για άλλη μια φορά τους άλλους να βγάλουν το φίδι από την τρύπα. Με αυτό το κείμενο θέλω λοιπόν να σας μεταδώσω τον ενθουσιασμό που νοιώθω αυτή τη στιγμή και να σας παροτρύνω, αν ποτέ σας δοθεί η ευκαιρία να είστε εθελοντές σε κάτι μεγάλο ή μικρό,  όμορφο ή δυσάρεστο, να μην αφήσετε την ευκαιρία να πάει χαμένη.  Μην ακούτε ότι οι εθελοντές στη φωτιά είναι ανίκανοι να προσφέρουν έργο. Ακούστε την καρδιά σας και πάτε να βοηθήσετε. Πιστέψτε με, προσφέρετε πολλά.

Αυτή τη στιγμή, καθώς η φωτιά αντιστέκεται ακόμη, θα γράψω μόνο τα θετικά. Θα έρθει η ώρα και για τα αρνητικά που δυστυχώς δεν είναι λίγα.

Ομολογώ πως παρακολουθώντας την οικονομική αλλοτρίωση που έχει υποστεί η τοπική κοινωνία  λόγω του γρήγορου πλουτισμού ανθρώπων χωρίς κανένα υπόβαθρο, παρακολουθώντας μεγαλύτερους και νεότερους συμπολίτες μας να κάνουν διαγωνισμό κενότητας και χυδαίας επίδειξης πλούτου και  βέβαια όντας μάρτυρας της απόλυτης χλεύης κάθε έννοιας νομιμότητας από κάθε είδους «μάγκες» που ασελγούν στο όμορφο νησί μας αλλοιώνοντας πλήρως το χαρακτήρα του, δεν περίμενα ούτε στα πιο αισιόδοξα όνειρά μου να δω αυτό που είδα στα βουνά κατά τη διάρκεια της φωτιάς. Ήταν σα μαγική εικόνα, σαν να βρισκόμουν σε άλλο τόπο με άλλους ανθρώπους! 

Είδα, λοιπόν, έφηβους και νέους, αγόρια και κορίτσια από 16 μέχρι και 30+ χρόνων, να αγωνίζονται με πάθος και αυταπάρνηση, με ενθουσιασμό και αυτοθυσία και να πετυχαίνουν εκπληκτικά αποτελέσματα εκεί που το επίσημο κράτος αδυνατούσε. Είδα εθελοντές  παθιασμένους , άλλους εκπαιδευμένους, (όπως ο εθελοντικός σύλλογος Σαλάκου, στον οποίο οφείλουμε, κατά τη γνώμη μου, κατά κύριο λόγο το ότι έχουμε ακόμη Προφήτη Ηλία) και άλλους ανεκπαίδευτους, όπως εγώ, να αγωνιούν να βοηθήσουν. Είδα νέους της πόλης με εμφάνιση έκπληξη, να περιφέρονται με τα αυτοκίνητά τους παντού στα βουνά και να εξασφαλίζουν στους ταλαιπωρημένους ανθρώπους  το τόσο πολύτιμο νερό που μόνο αν παλέψεις  δίπλα στη φωτιά καταλαβαίνεις την τεράστια ανάγκη του και την απίστευτη ποσότητα που ζητά ο οργανισμός καθώς υφίσταται ραγδαία αφυδάτωση. Είδα οικογένειες από τη Βουλγαρία και τη Γερμανία να βοηθούν με ότι μέσα διέθεταν εκτιμώντας  προφανώς το αγκάλιασμα και την προκοπή που σε αυτό το νησί βρήκαν. Γνώρισα ανθρώπους με γνώση από προηγούμενες φωτιές και γνήσια αγάπη για τη φύση (γεια σου νέε μου φίλε Νεκτάριε) να καθοδηγούν εμάς τους αδαείς με μεθοδικό τρόπο, ώστε να γίνουμε αποτελεσματικοί στο σταμάτημα των αναζωπυρώσεων αλλά και ασφαλείς καθώς μετά τη δύση του ήλιου το πυκνό δάσος γίνεται τρομερά επικίνδυνο λόγω απώλειας προσανατολισμού.

Είδα τον συντονιστή των εθελοντών στον Προφήτη Ηλία (δυστυχώς δε γνωρίζω το όνομά του) να τρέχει ακατάπαυστα για μέρες πάνω κάτω, σχεδόν άφωνος από την υπερπροσπάθεια και γνωρίζοντας τα τοπωνύμια, να καθοδηγεί και να τροφοδοτεί ακαριαία με νερό τους επίσης καταπληκτικούς συγχωριανούς του που μάχονταν με κάθε μέσο στην αντιμετώπιση των αναζωπυρώσεων. Είδα νέους με θάρρος, ορμή και αποφασιστικότητα να τρέχουν στα κακοτράχαλα πρανή και το γεμάτο πέτρες έδαφος  μην υπολογίζοντας τη σωματική τους ακεραιότητα και τους θαύμασα! Είδα τους εθελοντές του ερυθρού σταυρού να βοηθούν να γαληνέψουν τα μάτια από τον πόνο και να απαλύνουν τα εγκαύματα και τους  μώλωπες. Είδα τους ήρωες πιλότους μας των πτητικών μέσων να κατεβαίνουν στις κορυφές των δέντρων με τέτοιο άνεμο που δεν σου επέτρεπε να σταθείς όρθιος και να παίζουν τη ζωή τους κορώνα γράμματα για να σώσουν το δάσος και να εκπληρώσουν την αποστολή τους!!! Είδα ευσυνείδητους πυροσβέστες εφοδιασμένους με θάρρος , εμπειρία και γνώση να μπαίνουν μπροστά στη φωτιά σε θερμοκρασίες που εξαϋλώνουν και να πολεμούν λιονταρίσια τιμώντας το εθνόσημό τους και το καθήκον τους!!! Είδα Ροδίτες που ζουν αλλού και ήρθαν για διακοπές να παρατούν τις παραλίες και να πασχίζουν με το φτυάρι και τη τσουγκράνα να κρατήσουν τη φωτιά πίσω από τη ζώνη που άνοιγε το μηχάνημα πνιγμένοι από ένα τεράστιο σύννεφο σκόνης και καπνού. Είδα το φιλόξενο ανδρόγυνο στην ταβέρνα στη Σάλακο να αρνείται την πληρωμή και να με φιλεύει σαν να ήμουν γιος τους όταν με είδαν μαυρισμένο τα ξημερώματα μίας από τις βραδιές αγωνίας στον Προφήτη Ηλία και να μου βάζουν τελικά με το ζόρι στο χέρι το νοστιμότερο ροδάκινο της ζωής μου, όταν ευγενικά αρνήθηκα να καθίσω να φάω το «φαγάκι» όπως μου είπε η γλυκιά κυρία, λόγω έλλειψης ψυχικής ηρεμίας. Είδα τους απλούς ανθρώπους όλου του νησιού να μεταφέρουν με κάθε μέσο τους ξένους από τα ξενοδοχεία σε όποιον χώρο είχε ο καθένας διαθέσιμο και να τους προσφέρουν θαλπωρή και γνήσια Ελληνική φιλοξενία.

Είδα και πολλά άλλα που ποτέ δε διανοούμουν ότι θα έβλεπα στα 56 μου! Έζησα μέσα σε 6 ημέρες βιώματα απίθανης έντασης που δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα ζούσα. Αισθάνθηκα χαρά, μέσα στη φρικτή μαυρίλα για τις μικρές μου/μας επιτυχίες, λόγω της συμμετοχής μου σε κάτι πολύ μεγαλύτερο από εμένα, κάτι πολύ σημαντικό για όλους τους Ροδίτες, για όλους τους Έλληνες, για όλο τον κόσμο. Ένιωσα το μεγαλείο του ανιδιοτελούς εθελοντισμού σε συνθήκες εξαιρετικά δύσκολες και επικίνδυνες και αισθάνθηκα αληθινά ΧΡΗΣΙΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ.”