Ερντογάν και Αγία Σοφία -Πόσο κόστισε η ανέγερσή της

 Του Κώστα Δούκα*

Ὁ  ‘Ερντογάν μπορεῖ νά ἐξασφάλισε τήν παραμονή του στήν ἐξουσία γιά τά ἑπόμενα 10 χρόνια, ὡς σουλτάνος καί ἡγέτης τῆς… δημοκρατικῆς Τουρκίας! Μέ ἀμανέδες, μέ ἐρωτικά τραγούδια πρός τό πρόσωπό του, μέ μπαχτσίσια, μέ ὑποσχέσεις πρός τούς σεισμοπαθεῖς, μέ ἀπόλυτο ἒλεγχο τοῦ κρατικοῦ μηχανισμοῦ, τοῦ Τύπου καί τῶν μέσων κοινωνικῆς δικτύωσης, πέτυχε τήν ἐκτόπιση τοῦ μικροῦ τό δέμας ἀντιπάλου του Κιλιτσντάρογλου καί ἀπεσύρθη στό παλάτι του, ὃπου θά προετοιμασθεῖ νά ἀπασχολήσει καί πάλι τήν οἰκουμένη μέ τήν ἐπαμφοτερίζουσα πολιτική του καί τόν μεγαλοϊδεατισμό του. Καί ἀσφαλῶς θά προβληματίσει καί τήν Ἑλλάδα.

Μπορεῖ ὁ νεοσουλτάνος Ἐρντογάν νά ἀνέδειξε διεθνῶς τήν χώρα του σέ μεγάλη οἰκονομία μέ ἓνα λαό ἐξαθλιωμένο, πού ὑπονομεύεται ἀπό τήν κατρακύλα τῆς τουρκικῆς λίρας, πού προκακεῖ τήν φτώχεια τοῦ τουρκικοῦ λαοῦ, ἀλλά διέπραξε τεράστιο λάθος μετατρέποντας σέ τζαμί τό σύμβολο τῆς Ὀρθοδοξίας, τόν ναό τῆς Ἁγίας Σοφίας. Ἒπρεπε νά ἀρκεσθεῖ στό Μπλέ Τζαμί γιά τίς προσευχές τῶν ὑπηκόων του, ἀλλά τήν Ἁγία Σοφία δέν ἒπρεπε νά τήν θίξει.

Δέν ἒπρεπε νά βάλει σέ παρένθεση τήν Βυζαντινή Αὐτοκρατορία, πού ἀνήγειρε τό ἀγλάϊσμα τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἒπρεπε νά σεβασθεῖ τήν ὑπερχιλιετῆ ἱστορία τοῦ Βυζαντινοῦ Κράτους καί ὂχι νά ἀρχίσει τόν νέο αἰῶνα τῆς Τουρκίας μέ φόντο τήν Ἁγία Σοφία, ἡ ὁποία δέν ἀνήκει στόν μουσουλμανικό κόσμο.

Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὃτι ὁ Ἐρντογάν μέ τά 27 ἑκατομμύρια Τούρκων πού τόν ψήφισαν, ἒναντι τῶν 25 ἑκατομμυρίων πού ψήφισαν τόν Κιλιτσντάρογλου, παραλαμβάνει ἓνα βαθειά διχασμένο κράτος καί μία καταρρέουσα οἰκονομία, σέ ἐποχή κατά τήν ὁποία  διανύει μία πρωτοφανῆ ἒνταση καί τελεῖ ὑπό τήν ἀπειλή ἑνός τρίτου παγκοσμίου πολέμου.

Μπορεῖ ὁ Ἐρντογάν νά ὑποστηρίζεται ἐκθύμως ἀπό τόν μισό πληθυσμό τῆς Τουρκίας, (συμπεριλαμβανομένων καί ἐκείνων πού δέν προσῆλθαν στίς κάλπες) γιά τά γεωπολιτικά του ἐπιτεύγματα, ἀλλά κατά κανένα τρόπο δέν ἒπρεπε νά μουσουλμανοποιήσει τήν Ἀγία Σοφία τοῦ Ἰουστινιανοῦ, μιμούμενος τόν Μωάμεθ τόν Κατακτητή, πού μέ τό κατόρθωμά του νά μεταφέρει διά ξηρᾶς στόλο 72 πλοίων μέσα στόν Κεράτειο Κόλπο, μιμούμενος τίς ὑπερνεωλκήσεις τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων, κατέκτησε μία θέση τῆς ἱστορίας στό κεφάλαιο τῶν μεγάλων ὡρῶν τῆς ἀνθρωπότητος (Στέφαν Τσβάϊχ).

Μωάμεθ ο Πορθητής

Αὐτός ὁ σουλτάνος Μωάμεθ, τουρκιστί Μαχμούτ, δέν εἶχε καμμία σχέση μέ τόν σημερινό νεοσουλτάνο Ἐρντογάν. Τό 1453 ὁ Μωάμεθ ἦταν μόλις 28 ἐτῶν, καλῆς κράσεως, μετρίου ἀναστήματος, γενναῖος στά ὃπλα, φοβερός τήν ὂψη καί σπανίως γελῶν, ἀλλά σωστός, φιλόδοξος καί γνώστης, ἐκτός τῆς τουρκικῆς, τῆς ἑλληνικῆς καί τῆς σλαυικῆς.

Ὁ Ἐρντογάν εἶναι ὑπερήλικας, μέ βεβαρυμένο ἱστορικό ὑγείας, μή γνωρίζων ἂλλη γλῶσσα πλήν τῆς τουρκικῆς, πράος στήν ὂψη καί ἀρεσκόμενος νά τραγουδᾶ ἀμανέδες μπροστά στά πλήθη. Ἀντί τῆς χρυσῆς ραπίδος πού κρατοῦσε ὁ Μωάμεθ στά χέρια ἂλλοτε γιά νά παίζει κι ἂλλοτε γιά νά ραβδίζει ὃσους ἐπιθυμοῦσε, ὁ Ἐρντογάν κρατεῖ μικρόφωνο. Μετά τήν ἃλωση, ὁ Μωάμεθ εἰσῆλθε στό ἱερό τῆς Ἁγίας Σοφίας καί ἐτέλεσε τά θρησκευτικά του καθήκοντα, ἀφήνοντας τούς ὂχλους του νά βανδαλίζουν.

Ἡ προεκλογική εἲσοδος τοῦ Ἐρντογάν στόν ναό τῆς Ἁγίας Σοφίας γιά νά προσευχηθεῖ, εἶναι μία κακέκτυπη ἐπανάληψη τοῦ ἀνοσιουργήματος τοῦ Μωάμεθ, πού θά μποροῦσε νά στηλιτευθεῖ ἀπό τήν ΟΥΝΕΣΚΟ, ἀλλά πρωτίστως καί ἀπό τήν ἑλληνική κυβέρνηση.

Ἀτυχῶς καμμία ἀντίδραση δέν στηλιτεύθηκε, ἐνῶ καί οἱ παλαιότερες ὑπῆρξαν χλιαρές καί ἀπό τίς δύο πλευρές, γιά νά μή χαλάσουν τήν πολιτική δυναμική τοῦ νεοσουλτάνου.

Ἡ βεβήλωση τοῦ ἱεροῦ χώρου τῆς Ἁγίας Σοφίας πρέπει νά ἒχει συνέπειες. Ὁ ὑπέρλαμπρος καί μοναδικός παγκοσμίως αὐτός ναός, ἀποπνέει ἱερωσύνη καί μεγαλοπρέπεια. Ὑπενθυμίζουμε ὃτι γιά τήν ἀνέγερσή του εἶχε ἐπιστρατευθεῖ ἓνας τεράστιος ἀριθμός μηχανικῶν, ἐποπτῶν, εἰδικῶν τεχνιτῶν, λιξοθόων, κτιστῶν καί ἐργατῶν, ἐκ τῶν ἀρίστων τῆς αὐτοκρατορίας.

Η Ανέγερση της Αγίας Σοφίας 

Οἱ ἐργαζόμενοι στήν οίκοδομή τῆς Ἁγίας Σοφίας ἒφθασαν τούς 10.000 ἂνδρες. Ἡ συνολική δαπάνη ἀνῆλθε στό μυθικό ποσό τῶν 320 κενταρίων χρυσοῦ, πού ἀντιστοιχεῖ σέ 3.600.000 χρυσές λίρες Ἀγγλίας. Μόνο γιά τόν ἂμβωνα ξεπέρασε τό σύνολο τῶν ἐτησίων φόρων ὁλόκληρης τῆς ἐπαρχίας τῆς Αἰγύπτου. Σέ χρόνο 5 ἐτῶν καί 10 μηνῶν ἡ οἰκοδομή εἶχε ἀποπερατωθεῖ. Τά ἐγκαίνια ἀπό τόν πατριάρχη Μηνᾶ καί τόν κτήτορα αὐτοκράτορα Ἰουστινιανό στίς 27 Δεκεμβρίου τοῦ 537. Ὁ αὐτοκράτορας ἀνῆλθε στόν ἂμβωνα καί ἀνεφώνησε:

<< Δόξα τῷ Θεῷ τῷ καταξιώσαντί με τοιοῦτον ἒργον ἀποτελέσαι. Νενίκηκά σε, Σολομῶν>>.

 Ἀς τά λάβει ὃλ᾽αὐτά ὑπ᾽ὂψη του ὁ νεοσουλτάνος Ἐρντογάν καί ἀς πράξει τό πρέπον, ἀποδίδοντας καί πάλι τόν ναό τῆς Ἁγίασς Σοφίας στήν οἰκουμένη ὡς παγκόσμια κληρονομιά.Βοοῦν οἱ αἰῶνες.

*Ο κύριος Κώστας Δούκας είναι δημοσιογράφος  (μέλος της ΕΣΗΕΑ) ερευνητής και συγγραφέας (μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών) και ασχολείται επί 40ετία με την Ομηρική γραμματεία.

Έχει μεταφράσει ΙΛΙΑΔΑ και ΟΔΥΣΣΕΙΑ σέ πεζό και, τελευταία, σε έμμετρο λόγο, μετά σχολίων, με την διάσωση του 80% των λέξεων του Ομήρου.