Είναι ο Γαλαξίας μας…φυσιολογικός;

Η μελέτη του Milky Way δεν είναι εύκολη. Ακόμη, δεν έχουμε ξεκάθαρη άποψη για το σχήμα και τα χαρακτηριστικά του Γαλαξία μας, όπως έχουμε για άλλους γαλαξίες, κυρίως επειδή ζούμε μέσα σε αυτόν. Έχουμε όμως κάποια πλεονεκτήματα λόγω αυτή της θέσης μας.

Από μέσα, είμαστε σε θέση να πραγματοποιήσουμε κοντινές έρευνες του αστρικού πληθυσμού του Γαλαξία μας και των χημικών του συνθέσεων. Αυτό δίνει στους ερευνητές τα εργαλεία που χρειάζονται για να συγκρίνουν τον δικό μας γαλαξία με τα πολλά εκατομμύρια άλλους στο Σύμπαν.

Μια διεθνής ομάδα ερευνητών από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Χιλή δημοσίευσε μια μελέτη που κάνει ακριβώς αυτό. Ειδικότερα, έψαξαν σε έναν κατάλογο δέκα χιλιάδων γαλαξιών που παρήχθη από την Sloan Digital Sky Survey, αναζητώντας γαλαξίες με παρόμοια χαρακτηριστικά με τον δικό μας.

Ο Γαλαξίας έχει…διδύμους

Μέσα από αυτή την έρευνα ανακάλυψαν ότι ο Γαλαξίας έχει διδύμους – πολλούς από αυτούς – αλλά εξίσου πολλούς που μοιάζουν μόνο επιφανειακά, με θεμελιώδεις διαφορές θαμμένες στα δεδομένα. Ωστόσο, αυτό που ανακάλυψαν έχει επιπτώσεις για τη μελλοντική εξέλιξη του δικού μας γαλαξία.

Μετά από εκτενή έρευνα αποδείχθηκε ότι υπάρχουν πράγματι γαλαξίες εκεί έξω που μοιάζουν πολύ με τον δικό μας. Οι 56 από τους 138 γαλαξίες του δείγματος κατέληξαν να ταιριάζουν σχεδόν απόλυτα με τον Γαλαξία μας.

Αυτό που χαρακτηρίζει αυτούς τους γαλαξίες που μοιάζουν με τον Γαλαξία μας είναι ότι έχουν μεγάλη χρονική κλίμακα κατά την οποία ο σχηματισμός άστρων συμβαίνει στις εξωτερικές τους περιοχές, γεννώντας σταθερά νέα αστέρια.

Η εσωτερική περιοχή, από την άλλη πλευρά, βιώνει μια δραματική περίοδο έντονου σχηματισμού άστρων νωρίς στην ιστορία του γαλαξία, που ωθείται από μια ροή αερίου που έλκεται προς το κέντρο από την εξωτερική περιοχή. Αργότερα, συνέβη μια πολύ πιο αργή περίοδος σχηματισμού άστρων στον πυρήνα, βασιζόμενη στο ανακυκλωμένο αέριο που εκτοξεύτηκε από παλαιότερα αστέρια στην εξωτερική περιοχή. Αυτά τα νέα αστέρια έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα μετάλλων, με στοιχεία που έλειπαν από την αρχική γενιά αστεριών. Αυτό το μοτίβο παρατηρείται και στον δικό μας γαλαξία.

Αλλά αυτό δεν ισχύει και για τους 138 γαλαξίες που μελετήθηκαν.

Ένα σημαντικό μέρος των γαλαξιών που με την πρώτη ματιά έμοιαζαν με τον Γαλαξία κατέληξαν να φαίνονται πολύ διαφορετικοί με μια πιο προσεκτική ματιά. Συγκεκριμένα, οι γαλαξίες που μελετήθηκαν χωρίζονται σε δύο κατηγορίες.

Οι δύο κατηγορίες Γαλαξιών

Η πρώτη κατηγορία (που αποτελείται από 55 από τους 138 γαλαξίες) αφορά γαλαξίες που φαίνεται να μην έχουν καμία διαφοροποίηση μεταξύ της εσωτερικής και της εξωτερικής περιοχής τους. Αυτοί οι γαλαξίες βιώνουν σχηματισμό άστρων ομοιόμορφα, σε μια μακρά αργή εκτεταμένη διαδικασία χωρίς την άγρια έκρηξη στον πυρήνα. Σε αυτούς τους γαλαξίες, τα αστέρια τόσο στην εσωτερική, όσο και στην εξωτερική περιοχή φαίνονται πανομοιότυπα.

Η δεύτερη κατηγορία, εν τω μεταξύ, αποτελείται από τους γνωστούς ως «κεντρικά σβησμένους» γαλαξίες (27 από 138), και αυτοί είναι ίσως οι πιο περίεργοι από τους υπόλοιπους. Σε αυτούς τα ακραία σημεία φαίνεται να μην υπάρχει η περίοδος πρόσφατου σχηματισμού αστεριών από ανακυκλωμένο υλικό στους πυρήνες τους, πράγμα που σημαίνει ότι η ακτινική εισροή αερίου από τις εξωτερικές περιοχές του, όπως παρατηρείται στον Γαλαξία μας, δεν συμβαίνει σε αυτούς τους γαλαξίες.

Ένα σταθερό χαρακτηριστικό αυτών των «κεντρικά σβησμένων» γαλαξιών είναι ότι φαίνεται, κατά κανόνα, να έχουν ολοκληρώσει το μεγαλύτερο μέρος του σχηματισμού αστεριών τους στο παρελθόν, υπονοώντας ότι ίσως είναι παλαιότεροι από τον Γαλαξία μας.

Αν αυτό είναι αλήθεια, ίσως κοιτάμε το μέλλον του ίδιου του Γαλαξία. Ο γαλαξίας μας μπορεί κάποια μέρα να καταλήξει επίσης με ένα σβησμένο κέντρο, και αυτοί οι γαλαξίες αντιπροσωπεύουν επομένως μια προεπισκόπηση του επόμενου σταδίου της γαλαξιακής εξέλιξης.

«Ίσως αυτοί οι γαλαξίες να είναι οι εξελικτικοί διάδοχοι του Γαλαξία μας, οι οποίοι βρίσκονται πιο μπροστά στη ζωή τους», γράφουν οι συγγραφείς της μελέτης.

Υπάρχουν ακόμη πολλά να μάθουμε, αλλά αυτή η μελέτη προσφέρει πολλές νέες δυνατότητες για να μασήσει κανείς όταν πρόκειται για τη γαλαξιακή εξέλιξη. Βασικά, δείχνει ότι δεν είμαστε εντελώς μοναδικοί. Υπάρχει μια τεράστια ποικιλία τύπων γαλαξιών στο Σύμπαν, αλλά τουλάχιστον μερικοί από αυτούς παίζουν με τους ίδιους κανόνες, όπως ο Γαλαξίας μας και πολλοί βρίσκονται στο ίδιο στάδιο ζωής.

Ωστόσο, η μελέτη αυτών των ομοειδών γαλαξιών μπορεί να μας βοηθήσει να μάθουμε περισσότερα για τον Γαλαξία μας, δίνοντάς μας έναν «αντικατροπτισμό» προς μελέτη.

Πηγή: Universe Today