Ορόσημο για την αγορά ηλεκτρικής Ενέργειας στη χώρα μας θα αποτελέσει το 2016, καθώς, βάσει του κυβερνητικού σχεδιασμού, αναμένεται να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και αποκρατικοποίησης της ΔΕΗ. Μόνον το 30% του τωρινού παραγωγικού δυναμικού της θα διατηρήσει η ΔΕΗ, ενώ η «αποσυναρμολόγηση» της εταιρίας θα ξεκινήσει με την πώληση των δικτύων (ΑΔΜΗΕ).
Θα ακολουθήσει με την πώληση παραγωγικών μονάδων, ορυχείων, εμπορικού δικτύου και του πελατολογίου. Εν συνεχεία θα δοθεί σε ιδιώτες το 17%, από την εναπομένουσα μορφή της εταιρείας. Θα κρατήσει μόνο τις λιγνιτικές μονάδες 1.400 μεγαβάτ (MW) μαζί με τα ορυχεία που τις τροφοδοτούν, μονάδες φυσικού αερίου 500 MW και υδροηλεκτρικές 500 MW.
Ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) θα γίνει ΑΜΚ που θα καλυφθεί από επενδυτή, ο οποίος θα αποκτήσει αρχικά μέχρι και το 49%, ενώ θα αναλάβει και το μάνατζμεντ. Μετά η ΔΕΗ θα πουλήσει το υπόλοιπο ποσοστό συμμετοχής της, που θα ανέρχεται στο 51%. Η διαδικασία σχεδιάζεται να ολοκληρωθεί μέχρι τις αρχές του 2014.
Η νέα ΔΕΗ που θα απομείνει μετά την πώληση παραγωγικών μονάδων, θυγατρικών και εμπορικού δικτύου, θα αποκρατικοποιηθεί. Το Δημόσιο θα πουλήσει το 17% των μετοχών της σε στρατηγικό επενδυτή και θα μείνει μειοψηφών μέτοχος. Η ιδιωτικοποίηση αναμένεται μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2016.
Οι τρεις φάσεις ιδιωτικοποίησης
Το σχέδιο που παρουσίασε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος περιλαμβάνει τις ακόλουθες κινήσεις συνοπτικά:
• Πλήρης ιδιοκτησιακός διαχωρισμός του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ. Στην εταιρία θα μπει με ΑΜΚ στρατηγικός επενδυτής που θα αναλάβει το μάνατζμεντ. Το χρονοδιάγραμμα έχει δύο φάσεις: Φέτος θα γίνει η ΑΜΚ και ο επενδυτής θα αποκτήσει έως 49%. Το β’ τρίμηνο της επόμενης χρονιάς θα αποχωρήσει η ΔΕΗ, πουλώντας το ποσοστό της.
• Δημιουργία “μικρής ΔΕΗ”, που θα περιλαμβάνει λιγνίτες, υδροηλεκτρικά και φυσικό αέριο (συνολικά θα καλύπτουν 30% της τωρινής ηλεκτροπαραγωγής). Οι μονάδες θα καθοριστούν σε διαβούλευση με την ΕΕ. Το τίμημα θα καθοριστεί με διαγωνισμό από το ΤΑΙΠΕΔ. Η ολοκλήρωση θα γίνει στο 1ο τρίμηνο του 2015.
• Αποκρατικοποίηση ΔΕΗ: Πώληση του 17%, μέσω ΤΑΙΠΕΔ με έναρξη το 1ο τρίμηνο του 2015 και ολοκλήρωση στο τέλος του 2015 ή στο πρώτο τρίμηνο του 2016.
Οι επιμέρους κινήσεις αναδιάρθρωσης -αποκρατικοποίησης περιγράφονται ως εξής στο κυβερνητικό σχέδιο:
1. Ιδιοκτησιακός διαχωρισμός του ΑΔΜΗΕ μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου υπέρ επενδυτή.
Το Χρονοδιάγραμμα για τη διαδικασία προβλέπει ολοκλήρωση της πρώτης φάσης εντός του 2013 και της δεύτερης φάσης εντός του δευτέρου τριμήνου του 2014, με πρόβλεψη για ολοκληρωτική αποχώρηση της ΔΕΗ από τον ΑΔΜΗΕ. Οι οποιεσδήποτε αλλαγές στην μετοχική σύνθεση του ΑΔΜΗΕ θα πρέπει στην τελική τους έκβαση να εξασφαλίσουν ότι το Ελληνικό Κράτος θα συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας με ποσοστό που θα εξασφαλίζει καταστατική μειοψηφία.
Χρονοδιαγράμματα
Εξ αρχής θα υποβληθούν από τους ενδιαφερόμενους δεσμευτικές προσφορές που θα καλύπτουν και τις δύο φάσεις Ι και ΙΙ της διαδικασίας ως κατωτέρω. Οι λεπτομέρειες επιδέχονται τροποποιήσεων – προσαρμογών κατόπιν συνεργασίας με το ΤΑΙΠΕΔ, χωρίς όμως μεταβολή του τελικού στόχου που είναι η ολοκλήρωση του διαχωρισμού (unbundling) το 2ο τρίμηνο του 2014.
Φάση Ι: Είσοδος επενδυτή μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου (απόκτηση ποσοστού έως 49% του ΑΔΜΗΕ) με παράλληλη ανάληψη της διοίκησης της εταιρείας.
Φάση ΙΙ: Συμβατική υποχρέωση απόκτησης από τον ως άνω επενδυτή επιπλέον ποσοστού τουλάχιστον 51% του μετοχικού κεφαλαίου του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ και με στόχο το ποσοστό του Ελληνικού Κράτους να είναι τέτοιο που να εξασφαλίζει καταστατική μειοψηφία.
2. Δημιουργία νέας καθετοποιημένης εταιρείας ηλεκτρισμού
Σε σχέση με αυτή τη νέα καθετοποιημένη εταιρεία, ειδικά αναφορικά με τα στοιχεία ενεργητικού, στόχος είναι:
α) να δημιουργηθεί βιώσιμη ανταγωνιστική νέα εταιρεία στην οποία θα δοθεί το 30% περίπου του παραγωγικού δυναμικού της ΔΕΗ, λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων και την απόσυρση παλαιών μονάδων, αλλά και νέων μονάδων, στο βαθμό που υφίσταται ρεαλιστική πιθανότητα δημιουργίας τους. Η νέα εταιρεία προβλέπεται να έχει και αναλογικό ποσοστό της δραστηριότητας της Γενικής Διεύθυνσης Εμπορίας της ΔΕΗ. Συνεπώς το παραγωγικό μίγμα που θα απευθύνεται σε αντίστοιχη πελατειακή βάση της νέας εταιρείας, θα αντικατοπτρίζουν αναλογικά τα αντίστοιχα τμήματα της ΔΕΗ.
β) στο πλαίσιο αυτό, το σχέδιο θα περιλαμβάνει προβλέψεις για από-επένδυση (πώληση) λιγνιτικών, υδροηλεκτρικών και μονάδων φυσικού αερίου που σήμερα λειτουργεί η ΔΕΗ. Επίσης, θα περιέχει προβλέψεις για πρόσβαση της νέας εταιρείας σε αποθέματα λιγνίτη σε αναλογικά ισότιμη βάση με τη ΔΕΗ, συμπεριλαμβάνοντας στο χαρτοφυλάκιο της νέας εταιρείας και ορυχεία λιγνίτη που σήμερα διαχειρίζεται η ΔΕΗ, για την τροφοδοσία των αντίστοιχων σταθμών.
Γενικά προβλέπεται ότι η νέα εταιρεία θα διαθέτει μίγμα υφιστάμενου και νέου παραγωγικού δυναμικού (30% της ΔΕΗ) παραγωγικών μονάδων με καύσιμο λιγνίτη, ορυχεία λιγνίτη για την τροφοδοσία του αντίστοιχου παραγωγικού δυναμικού, υδροηλεκτρικών σταθμών και μονάδων φυσικού αερίου. Το ακριβές δυναμικό που θα αποτελέσει την παραγωγική βάση της νέας εταιρείας θα καθοριστεί κατόπιν διαβούλευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια μέχρι το τέλος Ιουνίου 2013, με βάση κατάλογο παγίων της ΔΕΗ ο οποίος τεθεί υπ’ όψιν της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέχρι τέλος Μαΐου 2013.
Όπως προβλέπεται ήδη, η απελευθέρωση της χονδρεμπορικής αγοράς θα συνδεθεί άμεσα με την αντίστοιχη απελευθέρωση της λιανικής αγοράς προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε να αναπτυχθεί επαρκής ανταγωνισμός προς όφελος του καταναλωτή και της οικονομίας. Το τίμημα θα επιτευχθεί μέσω διαφανούς διεθνούς διαγωνιστικής διαδικασίας, που θα διεξαχθεί με την συνδρομή του ΤΑΙΠΕΔ.
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται για τα θέματα προσωπικού, καθώς η νέα εταιρεία θα πρέπει να στελεχωθεί με το ανθρώπινο δυναμικό που απασχολείται στις συγκεκριμένες παραγωγικές μονάδες και ορυχεία, και από το ανάλογο ανθρώπινο δυναμικό των λοιπών διευθύνσεων της ΔΕΗ (π.χ. λογιστήριο, μηχανογράφηση και άλλες υποστηρικτικές υπηρεσίες). Η ολοκλήρωση των ενεργειών θα γίνει το πρώτο τρίμηνο του 2015 και θα ακολουθήσει αμέσως η έναρξη των δραστηριοτήτων της νέας εταιρείας.
4. Σχέδιο και χρονοδιάγραμμα για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ.
Το σχέδιο αφορά στη διάθεση των μετοχών που αντιπροσωπεύουν το 17% που κατέχει το Ελληνικό Δημόσιο και έχει εκχωρήσει στο ΤΑΙΠΕΔ μέσω της προσέλκυσης στρατηγικού επενδυτή (συνεκτιμώντας ότι ήδη το 49% των μετοχών διατίθεται μέσω της χρηματιστηριακής αγοράς). Η προεργασία θα αρχίσει αμέσως μετά την οριστικοποίηση του καταλόγου παγίων που θα περιλαμβάνονται στη νέα εταιρία.
Η διαγωνιστική διαδικασία αναμένεται να αρχίσει εντός του τρίτου τριμήνου του 2015 όποτε και εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το τέλος του 2015. Σημειώνεται ότι η ολοκλήρωση της αποκρατικοποίησης της ΔΕΗ θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τους τελικούς όρους της συναλλαγής πώλησης της νέας εταιρείας. Η διαδικασία αυτή εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2015, ή εντός του πρώτου τριμήνου του 2016.
Τέλος να σημειωθεί ότι για τις παραγωγικές μονάδες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον εγχώριοι και ξένοι όμιλοι (Μυτιληναίος, Edison, EdF, RWE), ενώ για τα δίκτυα Κινέζοι και ευρωπαϊκά pension funds. Ενδιαφέρον για τη «μικρή ΔΕΗ» έχουν εκδηλώσει το Κατάρ, η γερμανική RWE, η γαλλικών συμφερόντων Edison που ανήκει στον όμιλο EDF, καθώς και ένας ισπανικός ενεργειακός όμιλος.
Οι Αντιδράσεις των Εργαζομένων
«Όπου στην Ευρωπαϊκή Ένωση έγινε αποκρατικοποίηση στην Ενέργεια, έγινε μόνο και μόνο για την εξυπηρέτηση των ιδιωτικών συμφερόντων, ενώ η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος υπέστη κατακόρυφη αύξηση. Το ίδιο ακριβώς θα συμβεί και στην Ελλάδα», αναφέρει το Σωματείο «Σπάρτακος» της ΔΕΗ.
Ο «Σπάρτακος», που εκπροσωπεί τους εργαζόμενους στο ενεργειακό κέντρο Πτολεμαΐδας-Κοζάνης, θέτει επίσης προς την κυβέρνηση τα ερωτήματα:
-Με ποιον τρόπο θα υποχρεώσει τους εργαζόμενους να μετακινηθούν στη νέα «μικρή ΔΕΗ» ή μήπως αντί μετακίνησής τους μεθοδεύει την απόλυσή τους;
-Με ποια διαδικασία θα υποχρεώσει τους Έλληνες καταναλωτές να προμηθεύονται ρεύμα από τη νέα εταιρεία;
-Ποιος θα παρέχει ρεύμα στο μη διασυνδεδεμένο Νησιωτικό Σύστημα/Σύμπλεγμα;
-Θα υποχρεώσουν τη «μικρή ΔΕΗ» να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια σε τιμή που θα της επιφέρει ζημίες, όπως γίνεται σήμερα με τη ΔΕΗ Α.Ε. και τις εταιρίες Αλουμίνιον, ΛΑΡΚΟ κλπ (που παίρνουν ρεύμα από τη ΔΕΗ);
Και καταλήγει: «Η τρικομματική κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου-Κουβέλη θα πρέπει να γνωρίζει ότι στις τοπικές κοινωνίες, η ΔΕΗ δύναται να δραστηριοποιείται σε Ορυχεία και Σταθμούς Παραγωγής, ακριβώς επειδή είναι μια Δημόσια Επιχείρηση. Δεν αποδέχονται κοινωνίες να μετεγκατασταθούν και να παραχωρήσουν τις περιουσίες τους προκειμένου να κερδοσκοπούν οι ιδιώτες αεριτζήδες»
με Αριθμό Μητρώου 12691
