Οι Έλληνες ψηφίζουν για τους …τοπικούς άρχοντες για την επόμενη 5ετία. Σε αυτές τις εκλογές δικαίωμα ψήφου έχουν συνολικά 9.775.181 Έλληνες πολίτες εκ των οποίων οι 465.218 ψηφίζουν για πρώτη φορά σε αυτοδιοικητικές εκλογές καθώς και 17.957 Ευρωπαίου πολίτες.
Σύνταξη: ecozen.gr
Συνολικά, το 2019 στις Αυτοδιοικητικές εκλογές οι πολίτες είχαν εκλέξει εννέα χιλιάδες τετρακόσιους εβδομήντα (9.470) δημοτικούς συμβούλους στους 332 δήμους της χώρας, ενώ για την επόμενη θητεία εκλέγονται οχτώ χιλιάδες τετρακόσιοι ογδόντα ένας (8.481). Αντίστοιχα, οι περιφερειακοί σύμβουλοι που θα εκλεγούν στις προσεχείς εκλογές είναι εξακόσιοι έντεκα (611) έναντι επτακοσίων τριών (703) της τετραετίας 2019/2023.
Για τις αυτοδιοικητικές εκλογές οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν ισχύουν οι ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι ετεροδημοτών, αποδήμων, ναυτικών και κρατουμένων, που ισχύουν για τις βουλευτικές εκλογές, τις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα. Ως εκ τούτου, οι κατηγορίες αυτές ψηφοφόρων μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα μόνο στους δήμους, στους εκλογικούς καταλόγους των οποίων είναι εγγεγραμμένοι.
Περιφερειακές εκλογές 2023: Πόσους σταυρούς προτίμησης μπορώ να βάλω στο ψηφοδέλτιο
Ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός σταυρών προτίμησης διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Στις περιφερειακές εκλογές 2023, ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός σταυρών προτίμησης κυμαίνεται από 1 έως 4, κατά περίπτωση. Στο ψηφοδέλτιο κάθε συνδυασμού υπάρχει σαφής ένδειξη για τον αριθμό των υποψηφίων που μπορεί να επιλέξει ο εκλογέας.
Τι γίνεται να βάλω περισσότερους σταυρούς;
Σε περίπτωση που κάποιος επιλέξει περισσότερους υποψηφίους από όσους είναι επιτρεπτό, το ψηφοδέλτιο δεν είναι άκυρο και προσμετράται κανονικά στο σύνολο των ψηφοδελτίων που έλαβε ένας συνδυασμός, χωρίς όμως να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός.
Οι 4+1 αλλαγές στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές
Πρώτη αλλαγή: Επιτυχών συνδυασμός στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές αναδεικνύεται αυτός ο οποίος στον πρώτο γύρο συγκεντρώνει ποσοστό άνω του 43% (43%+1 ψήφο) επί των εγκύρων ψηφοδελτίων κάθε δήμου ή περιφέρειας αντίστοιχα. Αν αυτό δεν καταστεί δυνατόν, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή, 15 Οκτωβρίου 2023, μεταξύ των υποψήφιων δημάρχων ή περιφερειαρχών των δύο (2) πρώτων συνδυασμών.
Δεύτερη αλλαγή: Επανέρχεται η πενταετής θητεία των αυτοδιοικητικών αρχών, όπως ακριβώς ίσχυσε μεταξύ 2014 και 2019. Επομένως, οι νέοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες θα αναλάβουν καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου 2024 και η θητεία τους θα λήξει την 31η Δεκεμβρίου 2028.
Τρίτη αλλαγή: Εξορθολογίζεται ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου και του περιφερειακού συμβουλίου, ώστε να είναι πιο λειτουργικά και να ασκούν αποτελεσματικότερα τον ρόλο που τους αναθέτουν οι πολίτες. Συνολικά, το 2019 είχαν εκλεγεί εννέα χιλιάδες τετρακόσιοι εβδομήντα (9.470) δημοτικοί σύμβουλοι στους 332 δήμους της χώρας, ενώ για την επόμενη θητεία εκλέγονται οχτώ χιλιάδες τετρακόσιοι ογδόντα ένας (8.481). Αντίστοιχα, οι περιφερειακοί σύμβουλοι που θα εκλεγούν στις προσεχείς εκλογές είναι εξακόσιοι έντεκα (611) έναντι επτακοσίων τριών (703) της τετραετίας 2019/2023.
Τέταρτη αλλαγή: Ταυτόχρονα, αυξάνεται ο μέγιστος αριθμός των υποψηφίων που μπορούν να συμπεριληφθούν στον συνδυασμό υποψήφιου δημάρχου ή περιφερειάρχη, από το 50% του αριθμού των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας στο 150%. Αντίστοιχη είναι και η αύξηση για τους υποψήφιους συμβούλους των δημοτικών κοινοτήτων.
Πέμπτη αλλαγή: Καταργείται η ξεχωριστή κάλπη που χρησιμοποιήθηκε, για μία και μοναδική φορά, στις εκλογές του 2019 για την εκλογή κοινοτικών συμβουλίων. Όπως ίσχυε έως τότε, έτσι και στις προσεχείς εκλογές, οι υποψήφιοι πρόεδροι και σύμβουλοι δημοτικών κοινοτήτων εντάσσονται στους συνδυασμούς των υποψήφιων δημάρχων. Οι δημοτικές κοινότητες με μόνιμο πληθυσμό έως 200 κατοίκους εκλέγουν μονομελές όργανο, τον πρόεδρο της κοινότητας. Δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεταξύ 201 και 2.000 κατοίκων εκλέγουν τριμελές συμβούλιο, με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών σε τοπικό επίπεδο. Σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο των 2.000 κατοίκων, την πλειοψηφία στο συμβούλιο δημοτικής κοινότητας έχει ο συνδυασμός του εκλεγμένου δημάρχου του οικείου δήμου.
Οι Ευρωπαίοι πολίτες, οι οποίοι ψηφίζουν εφόσον είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των δήμων, αναγνωρίζονται με έγκυρο αποδεικτικό ταυτότητας ή διαβατηρίου.
Μετά την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος και εφόσον ζητηθεί από τον εκλογέα, χορηγείται σε αυτόν έντυπη βεβαίωση άσκησης του εκλογικού δικαιώματος, που υπογράφεται και σφραγίζεται από τον πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής.
Εκλογείς που χωρίς να έχουν στερηθεί του εκλογικού τους δικαιώματος, δεν περιλαμβάνονται στους εκλογικούς καταλόγους, μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα έως το τέλος της ψηφοφορίας, σε οποιοδήποτε εκλογικό τμήμα του δήμου, στα δημοτολόγια του οποίου είναι γραμμένοι αρκεί να έχουν μαζί τους πιστοποιητικό εγγραφής τους στα δημοτολόγια, το οποίο χορηγείται από τον οικείο δήμο ακόμα και την ημέρα των εκλογών.
Με απόλυτη προτεραιότητα ψηφίζουν όσοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε παρατεταμένη αναμονή προκειμένου να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, όπως π.χ. έγκυες, υπερήλικες, άτομα με αναπηρία, ασθενείς κ.λπ., καθώς και όσοι καλύπτουν υπηρεσιακές ανάγκες, όπως αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων, της Ελληνικής Αστυνομίας ή υπάλληλοι που εκτελούν υπηρεσία για τις εκλογές.
Οι ψηφοφόροι προσέρχονται στο παραβάν αρχικά για τις δημοτικές εκλογές και στη συνέχεια, αφού ρίξουν το ψηφοδέλτιο στην αντίστοιχη κάλπη, επανέρχονται για την ψηφοφορία των περιφερειακών συνδυασμών και υποψηφίων.
Ο μέγιστος αριθμός σταυρών αναγράφεται σε κάθε ψηφοδέλτιο. Σε περίπτωση που κάποιος επιλέξει περισσότερους υποψηφίους από όσους είναι επιτρεπτό, το ψηφοδέλτιο δεν είναι άκυρο και προσμετράται κανονικά στο σύνολο των ψηφοδελτίων που έλαβε ένας συνδυασμός, χωρίς όμως να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός.