Η κατάληψη της Καμπούλ, πρωτεύουσας του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν δημιούργησε μεγάλη αναστάτωση στην παγκόσμια συζήτηση. Εκτός από τις σοκαριστικές σκηνές που διαδραματίζονται, ακόμα, έξω από το αεροδρόμιο της πόλης, έχουν ξεκινήσει συζητήσεις και προετοιμασίες για την επερχόμενη ροή των προσφύγων προς τις γύρω χώρες αλλά και την Ευρώπη.
Ποια είναι η εικόνα στο αεροδρόμιο
Περίπου 12.000 ξένοι και Αφγανοί που εργάζονται για πρεσβείες και διεθνείς οργανώσεις αρωγής έχουν απομακρυνθεί από το Αφγανιστάν, όπως δήλωσε αξιωματούχος του ΝΑΤΟ στο Reuters.
Επισπεύδονται τα σχέδια εκκενώσεων των χωρών, ενώ πληροφορίες μιλούν για αυστηρούς ελέγχους που διενεργούν οι Ταλιμπάν καθώς και για 12 ανθρώπους που έχουν χάσει την ζωή τους εντός και γύρω από το αεροδρόμιο.
Αξιωματούχος των Ταλιμπάν απέρριψε ότι φέρουν ευθύνη για το χάος που επικρατεί στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, το οποίο πολιορκείται από χιλιάδες απελπισμένους ανθρώπους που θέλουν να εγκαταλείψουν τη χώρα, λέγοντας ότι η Δύση θα μπορούσε να έχει ένα καλύτερο σχέδιο εκκένωσης.
Οι δηλώσεις Μπάιντεν
«Αυτή η αποστολή εκκένωσης είναι επικίνδυνη. Ενέχει κινδύνους για τις ένοπλες δυνάμεις μας και διεξάγεται κάτω από δύσκολες συνθήκες», τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος κατά τη διάρκεια ομιλίας στον Λευκό Οίκο.
«Αλλά, μπορώ να σας υποσχεθώ ότι θα κινητοποιήσω κάθε απαραίτητο πόρο και ως Αμερικανός, εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου στους γενναίους άνδρες και γυναίκες των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων που εκτελούν αυτήν την αποστολή. Είναι απίστευτοι»
«Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής: όποιος Αμερικανός θέλει να γυρίσει σπίτι, θα τον επιστρέψουμε σπίτι», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Σταθεροποίηση της χώρας
Ο συνιδρυτής και δεύτερος στην ιεραρχία των Ταλιμπάν, μουλάς Αμπντούλ Γάνι Μπαράνταρ, έφτασε σήμερα στην Καμπούλ για συνομιλίες με άλλα μέλη του ισλαμιστικού κινήματος και πολιτικούς για την δημιουργία μιας νέας αφγανικής κυβέρνησης.
«Θα βρίσκεται στην Καμπούλ για να συναντήσει εκπροσώπους των τζιχαντιστών και πολιτικούς για τη δημιουργία μιας κυβέρνησης χωρίς αποκλεισμούς», δήλωσε στο AFP αξιωματούχος των Ταλιμπάν.
Ο μουλάς Μπαράνταρ επέστρεψε την Τρίτη, δύο ημέρες μετά την επάνοδο των Ταλιμπάν στην εξουσία στο Αφγανιστάν, από το Κατάρ, όπου εκεί ήταν επικεφαλής του πολιτικού γραφείου του κινήματός τους.
Αυτός κατέφθασε στην Κανταχάρ, στο νότιο Αφγανιστάν, η οποία ήταν το κέντρο της εξουσίας των Ταλιμπάν μεταξύ του 1996 και του 2001. Στην ομώνυμη επαρχία γεννήθηκε το κίνημα αυτό στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Ο Αμπντούλ Γάνι Μπαράνταρ, ο οποίος γεννήθηκε στην επαρχία Ουρουζγκάν, στο νότιο Αφγανιστάν, και μεγάλωσε στην Κανταχάρ, είναι ο συνιδρυτής των Ταλιμπάν μαζί με τον μουλά Όμαρ, ο οποίος πέθανε το 2013.
Το 2001 μετά την αμερικανική επέμβαση και την πτώση των Ταλιμπάν, μετείχε σε μικρή ομάδα ανταρτών, οι οποίοι είχαν πρόθεση να συνάψουν συμφωνία με την οποία θα αναγνώριζαν την κυβέρνηση της Καμπούλ. Ωστόσο αυτό δεν συνέβη ποτέ.
Όταν συνελήφθη το 2010 στο Καράτσι, στο Πακιστάν, ήταν ο στρατιωτικός επικεφαλής των Ταλιμπάν. Το 2018 αφέθηκε ελεύθερος.
Ως πρόσωπο που είναι σεβαστό μεταξύ των υποστηρικτών διαφόρων τάσεων των Ταλιμπάν, ο Μπαράνταρ διορίστηκε στη συνέχεια επικεφαλής του πολιτικού τους γραφείου που βρισκόταν στο Κατάρ.
Από εκεί ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων με τους Αμερικανούς που οδήγησαν στην αποχώρηση των ξένων δυνάμεων από το Αφγανιστάν και στη συνέχεια των ειρηνευτικών συνομιλιών με την αφγανική κυβέρνηση που δεν αποδείχθηκαν επιτυχείς.
Που θα φιλοξενηθούν οι διαφεύγοντες
Σύμφωνα με τον Guardian, κυρίως άμαχοι που έχουν συνεργαστεί με αμερικανικές ή διεθνείς αποστολές στη χώρα, θα προστατευτούν προσωρινά στην Αλβανία, το Κοσσυφοπέδιο και τη Βόρεια Μακεδονία, ενώ η αμερικανική βίζα τους βρίσκεται υπό επεξεργασία. Παράλληλα, μετεγκαταστάσεις προγραμματίζονται για την Κολομβία, την Ουγκάντα και το Κατάρ.
Στο ίδιο δημοσίευμα αναφέρεται πως οι ΗΠΑ έχουν δεσμευτεί να υποδεχτούν 10.000 άτομα από το Αφγανιστάν, ενώ η Αυστραλία θα υποδεχτεί 3.000 στο πλαίσιο ενός υπάρχοντος προγράμματος. Το Τατζικιστάν δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι είναι έτοιμο να στεγάσει 100.000 εκτοπισμένους από τη γειτονική του χώρα.
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες δίστασαν να δεσμευτούν να δεχτούν συγκεκριμένο αριθμό Αφγανών προσφύγων, εκτός από εκείνους που συνεργάστηκαν με τις δικές τους υπηρεσίες, εν μέσω ανησυχιών για επανάληψη της προσφυγικής κρίσης του 2015.
Η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, είπε σε συναδέλφους του κόμματος ότι η χώρα της θα πρέπει να δεχτεί περίπου 10.000 άτομα που είναι σε κίνδυνο, από το Αφγανιστάν, ενώ τόνισε ότι η πλειοψηφία των προσφύγων θα πρέπει να στεγαστούν σε γειτονικές χώρες.
Με τη σειρά του το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε ένα σχέδιο εγκατάστασης που θα μπορούσε να προσφέρει καταφύγιο σε 20.000 Αφγανούς πρόσφυγες τα επόμενα χρόνια, με επίκεντρο τις γυναίκες, τα παιδιά και τις θρησκευτικές μειονότητες καθώς και ο Καναδάς έχει δεσμευτεί να δεχθεί τον ίδιο αριθμό.
Τι δήλωσε ο Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, απεύθυνε το μήνυμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση να τηρήσει τις προηγούμενες συμφωνίες για το μεταναστευτικό.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ταγίπ Ερντογάν αναγνώρισαν, στην επικοινωνία που είχαν το βράδυ της Παρασκευής, ότι Ελλάδα και Τουρκία αντιμετωπίζουν την ίδια πρόκληση σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο προσφυγικών πιέσεων.
Την Πέμπτη, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε πως η Τουρκία δεν θα γίνει αποθήκη προσφύγων της Ευρώπης.
Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα, η οποία έχει αναλάβει αρκετά μεγάλο βάρος ως εξωτερικό σύνορο της ΕΕ και η οποία έχει αναγνωρίσει στο πλαίσιο της ΕΕ και το βάρος που έχει δεχθεί η Τουρκία, όπως επισημαίνουν αρμόδιες κυβερνητικές πηγές.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν στην ανάγκη να υποστηριχθούν οι χώρες της άμεσης γειτονίας, ώστε οι Αφγανοί να μείνουν όσο το δυνατόν εγγύτερα στις εστίες τους.
Η θέση της Ελλάδας
«Η Τουρκία δεν θα γίνει πύλη εισόδου γιατί η χώρα μας είναι απροσπέλαστη» τόνισε ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης αναφερόμενος κρίση στο Αφγανιστάν, ενώ διαβεβαίωσε πως «δεν θα ξαναβιώσουμε το χάος».
«Θα προσληφθούν συνοριοφύλακες τους επόμενες μήνες, αλλά και λιμενικοί, θα προστατευθούν τα σύνορά μας, δε θέλουμε να γίνουμε πύλη παράτυπων μεταναστών. Κλείσαμε τα σύνορα πέρυσι, έχουμε μείωση μεταναστευτικών ροών 97% το τελευταίο 12μηνο» τόνισε ο υπουργός στον ΣΚΑΪ.
Επιπλέον, ο Υπουργός διαβεβαίωσε ότι «είμαστε προετοιμασμένοι στα θαλάσσια και χερσαία σύνορά μας με νέες επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό και με συνεργασία με ΕΕ και Τουρκία με την οποία είμαστε στην ίδια πλευρά του προβλήματος». Η ΕΕ πρέπει να αναλάβει δράση για την ανθρωπιστική κρίση στο Αφγανιστάν ανέφερε, επίσης. Τέλος, έκανε λόγο για περαιτέρω επέκταση του φράχτη του Έβρου και νέα σκάφη του λιμενικού.
Παράλληλα, στη Σάμο, στην Κω και στη Λέρο ήδη από το 2021 θα λειτουργήσουν νέες σύγχρονες δομές και θα καταργηθούν οι παλιές, ώστε να μην επηρεαστεί το αίσθημα ασφάλειας στα νησιά μας, από τυχόν μικρές ροές μεταναστών.
με Αριθμό Μητρώου 12691
