Ημέρα της Γυναίκας: Οι γυναίκες έχουν θέση στην εξόρυξη

Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων ξεκίνησε τις εκδηλώσεις εορτασμού για τα 100 Χρόνια Συνεισφοράς στη Βιώσιμη Αξιοποίηση Των Ορυκτών Πόρων κάνοντας ειδική αναφορά στο ρόλο της γυναίκας, η οποία σήμερα, 7 Μαρτίου έχει την τιμητική της λόγω της Παγκόσμιας Ημέρας · Οι γυναίκες και η απουσία τους από την εξόρυξη-μία λέξη γένους θηλυκού- στερεί τη περαιτέρω πρόοδο του κλάδου.

Το μήνυμα για τα εκατό χρόνια του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων είναι να εξαλειφθούν τα στερεότυπα που αποκλείουν τις γυναίκες από την εξόρυξη, στερώντας τον κλάδο από το 50% των ταλέντων.

 Με τη συμπλήρωση των πρώτων 100 χρόνων λειτουργίας του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, τα μέλη του έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται υπερηφάνεια για την ουσιαστική συνεισφορά του κλάδου στην εθνική οικονομία και μάλιστα σε ιδιαίτερα δύσκολες περιόδους.

Με την αιγίδα του ΥΠΕΝ, της Euromines και της UEPG άρχισαν οι ανοικτές εκδηλώσεις του «2024 Έτος Ορυκτών Πόρων» στις οποίες θα παρουσιαστεί  η συνεισφορά του Συνδέσμου στη Βιώσιμη Αξιοποίηση των Ορυκτών Πόρων και  θα συζητηθεί το αύριο της εξορυκτικής βιομηχανίας.

Η  πρώτη από τις έξη τέτοιες εκδηλώσεις είναι:

Η εξόρυξη είναι (και) γένους θηλυκού , 6 Μαρτίου 2024, η οποία συνδιοργανώθηκε από τον ΣΜΕ και την Εθνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών στις εγκαταστάσεις της δεύτερης.  «Εκ μέρους της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών της ΕΑΓΜΕ, της μετεξέλιξης του ιστορικού ΙΓΜΕ, χαιρετίζω την επέτειο της συμπλήρωσης των 100 χρόνων συνεχούς λειτουργίας του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, αισθανόμενος τιμή και υπερηφάνεια που τον υπηρέτησα επί 12 συναπτά χρόνια από την θέση του Αντιπροέδρου» είπε ανοίγοντας την εκδήλωση ο Κ. Σάλτας , Πρόεδρος της ΕΑΓΜΕ, και συνέχισε:

«Βίους παράλληλους διανύουν ΣΜΕ και ΕΑΓΜΕ/ΙΓΜΕ σε μία κοινή προσπάθεια αξιοποίησης του Ορυκτού Πλούτου της Πατρίδας μας. Μυθικά ονόματα θα έλεγα επιστημόνων της Γεωλογίας και της Μεταλλευτικής και από τις δύο πλευρές ΙΓΜΕ και ΣΜΕ έθεσαν τις βάσεις, οι μεν της Γεωλογικής Έρευνας για εντοπισμό μεταλλευμάτων, οι δε της αξιοποίησης αυτών των ερευνών μέσω των τολμηρών επιχειρηματιών της εποχής που δημιούργησαν τις πρώτες μεταλλευτικές επιχειρήσεις.

Εύχομαι ο νέος αιώνας που ανατέλλει για τον ΣΜΕ να συνεχίσει ανοδικά το δημιουργικό έργο του της ανάπτυξης της Εξορυκτικής Βιομηχανίας»  είπε κλείνοντας ο Πρόεδρος της ΕΑΓΜΕ. 

«Τα ορυκτά  είναι παντού γύρω μας και βρίσκονται στην αρχή της αλυσίδας αξίας για τα περισσότερα από τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε στη καθημερινότητά μας, ενώ  η ενεργειακή μετάβαση, η μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, οι πράσινες και νέες τεχνολογίες είναι όλες δραστηριότητες εντάσεως ζήτησης ορυκτών! 

Με την ανατολή του δεύτερου αιώνα δραστηριοποίησης μας, οι Ελληνικές εξορυκτικές επιχειρήσεις, αξιοποιώντας τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, εγγυώνται την παραγωγή ορυκτών πρώτων υλών με το μικρότερο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, είναι έτοιμες να ανταποκριθούν τις προκλήσεις του μέλλοντος για πράσινη και βιώσιμη ανάπτυξη και να προσφέρουν σ την Ευρώπη τις κρίσιμες αλλά και τις χρήσιμες πρώτες ύλες που απαιτούνται» ανέφερε ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής 100 Χρόνων κ Αθανάσιος Κεφάλας, ο οποίος παρουσίασε το πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων.

Προλογίζοντας την εκδήλωση ο Πρόεδρος του ΣΜΕ κος Κ. Γιαζιτζόγλου είπε μεταξύ των άλλων :

Ότι  υπάρχουν δυο  διαφορετικές πλευρές του προβλήματος για τη μη συμμετοχή των γυναικών στην εξόρυξη. Η πρώτη έχει να κάνει με τις πολύ λίγες γυναίκες που ακολουθούν τεχνικά επαγγέλματα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τα πάντα (εργαλεία, μηχανήματα, θέσεις εργασίας) να είναι σχεδιασμένα για άνδρες. Όλοι μας γνωρίζουμε πόσο ρόλο παίζει σε αυτές τις περιπτώσεις η εργονομία τόσο στις επιδόσεις όσο και στις αποδόσεις.

Η δεύτερη πλευρά του προβλήματος έχει να κάνει με τις εξίσου λίγες γυναίκες που φθάνουν ψηλά σε διοικητικές ιεραρχίες, ανεξαρτήτως κλάδου. Αυτό εν μέρει οφείλεται και στο και στο γεγονός ότι θεωρείται αποδεκτό οι άνδρες να αφιερώνουν λιγότερο χρόνο στην οικογένεια από ότι οι γυναίκες. Το ζητούμενο σε αυτή την περίπτωση πρέπει να είναι να υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στην επαγγελματική και στην προσωπική ζωή και για τα δυο φύλα, ώστε να είναι εξίσου παρόντα και στους δύο ρόλους.»

«Ο τόπος μας ανέκαθεν διέθετε σημαντικό ορυκτό πλούτο» ανέφερε σχετικά, προσθέτοντας πως ανέκαθεν συνοδευόταν από έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα όσον αφορά στις εξορύξεις. «Το γεγονός ότι ενδεχομένως τα τελευταία αρκετά χρόνια δεν δόθηκε η προσοχή που έπρεπε να δοθεί στη μεταλλευτική έρευνα και την εξόρυξη νομίζω ότι θα πρέπει να χρεωθεί στην αδυναμία μας περισσότερο να αντιληφθούμε τη σημαντικότητα…τα λέτε χρόνια τώρα» είπε η η υφυπουργός, απευθυνόμενη σε στελέχη του εξορυκτικού κλάδου. «Νομίζω ότι τα προηγούμενα χρόνια δεν ακουγόσασταν γιατί η άλλη πλευρά δεν μπορούσε να αντιληφθεί ίσως την αξία και τη σημασία. Θεωρώ βέβαια ότι ευτυχώς αυτό ανήκει στο παρελθόν πλέον γιατί οι προοπτικές για τον εξορυκτικό κλάδο παγκοσμίως, ευρωπαϊκά, στην Ελλάδα είναι πολύ πιο θετικές σήμερα» δήλωσε, σημειώνοντας πως η ΕΕ έχει κατανοήσει τη σημασία των κρίσιμων και στρατηγικών πρώτων υλών και γίνονται κινήσεις για αυτό που χαρακτήρισε ως «μείωση της υπερβολικής εξάρτησης από τρίτες χώρες».

Ο τόπος μας ανέκαθεν διέθετε σημαντικό ορυκτό πλούτο» ανέφερε σχετικά, προσθέτοντας πως ανέκαθεν συνοδευόταν από έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα όσον αφορά στις εξορύξεις. «Το γεγονός ότι ενδεχομένως τα τελευταία αρκετά χρόνια δεν δόθηκε η προσοχή που έπρεπε να δοθεί στη μεταλλευτική έρευνα και την εξόρυξη νομίζω ότι θα πρέπει να χρεωθεί στην αδυναμία μας περισσότερο να αντιληφθούμε τη σημαντικότητα…

“Τα λέτε χρόνια τώρα” είπε η η υφυπουργός, Αλ. Σδούκου απευθυνόμενη σε στελέχη του εξορυκτικού κλάδου. «Νομίζω ότι τα προηγούμενα χρόνια δεν ακουγόσασταν γιατί η άλλη πλευρά δεν μπορούσε να αντιληφθεί ίσως την αξία και τη σημασία. Θεωρώ βέβαια ότι ευτυχώς αυτό ανήκει στο παρελθόν πλέον γιατί οι προοπτικές για τον εξορυκτικό κλάδο παγκοσμίως, ευρωπαϊκά, στην Ελλάδα είναι πολύ πιο θετικές σήμερα» δήλωσε, σημειώνοντας πως η ΕΕ έχει κατανοήσει τη σημασία των κρίσιμων και στρατηγικών πρώτων υλών και γίνονται κινήσεις για αυτό που χαρακτήρισε ως «μείωση της υπερβολικής εξάρτησης από τρίτες χώρες».

Σταχυολογώντας μερικές από τις τοποθετήσεις των  εκπροσώπων των εργαζομένων γυναικών:

ΗΛΙΑ ΜΠΑΡΔΑΝΗ EHSQ DEVELOPMENT

H εξορυκτική βιομηχανία είναι ένας ιδιαίτερα απαιτητικός κλάδος που ισορροπεί μεταξύ της αναγκαιότητάς του ως απαραίτητος αρωγός στις σύγχρονες τεχνολογίες και των παραδοσιακών δομών διοίκησης και λειτουργίας. Το να βρεις τη θέση σου, να αναγνωριστείς ως επαγγελματίας και επιστήμονας και να γίνεις αποδεκτή από τους συναδέλφους, προϊσταμένους ή υφισταμένους, ήταν πάντα ένα στοίχημα. Με  πολύ επιμονή, υπομονή, και αγάπη για το αντικείμενο της δουλειάς μας, και εμπιστοσύνη στις ικανότητες μας βρίσκουμε σταδιακά την θέση που μας αρμόζει.

ΣΙΣΥ ΜΠΟΥΡΑ ΕΕΕΚΟΜ

Η εξορυκτική βιομηχανία αποτελεί σημαντικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και προόδου εδώ και αιώνες, παρέχοντας ζωτικούς πόρους για την παγκόσμια οικονομία. Ωστόσο, χαρακτηρίζεται από την ανισότητα μεταξύ των φύλων, με τους άνδρες να κυριαρχούν παραδοσιακά στο εργατικό δυναμικό. Τα τελευταία χρόνια, έχει αναγνωριστεί όλο και περισσότερο η σημασία της ποικιλομορφίας των φύλων στον τομέα και οι δυνατότητες των γυναικών να συμβάλουν πολύτιμα στη βιομηχανία.

Τα προβλήματα και οι προκλήσεις σε αυτόν τον ανδροκρατούμενο εργασιακό χώρο αντιμετωπίζονται εστιάζοντας στην θετική σκέψη και μετατρέποντας τις προκλήσεις σε στόχους. Η γνώση είναι δύναμη σε έναν ανδροκρατούμενο τομέα. Το να ενημερώνομαι και γνωρίζω πράγματα για έναν τόσο ανδροκρατούμενο τομέα με κάνει να αισθάνομαι δυνατή και  την δουλειά μου ακόμα πιο αποτελεσματική.

Η βιομηχανία της εξόρυξης πρέπει να δώσει έμφαση στο να βοηθήσει τις γυναίκες να επιλέξουν τον κλάδο της εξόρυξης για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία. Η εξόρυξη δεν είναι πια μόνο αξίνες και φτυάρια.Θα πρέπει λοιπόν να εστιάσουμε στη δημιουργία και στη διατήρηση μιας νέας νοοτροπίας σχετικά με την εξόρυξη. Η τεχνολογική καινοτομία πρέπει να υιοθετηθεί για να δημιουργηθούν νέοι ρόλοι εστιασμένοι στην καινοτομία και την τεχνολογία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΧΑΤΖΗΛΑΖΑΡΟΥ ΕΑΓΜΕ

Βρέθηκα στο χώρο αυτό από επιλογή και μερικώς «υποψιασμένη» για τα προβλήματα που ενδεχομένως να αντιμετώπιζα από την ένταξή μου ως γυναίκα εργαζόμενη σε έναν κατεξοχήν ανδροκρατούμενο κλάδο. Δεν εστίασα ποτέ στο γεγονός αυτό, επιδιώκοντας πάντα να επικοινωνώ ανοιχτά και δυναμικά τις απόψεις μου, όταν αντιμετώπιζα διακρίσεις ή δυσκολίες.

Χρειάζεται υιοθέτηση πολιτικών μηδενικής ανοχής σε κάθε είδους διάκριση, προώθηση κουλτούρας συμπερίληψης και ανάδειξη γυναικείων προτύπων και success stories.

ΠΑΤΡΑ ΓΚΡΙΤΖΑΛΗ  LAFARGE

 Αναμφισβήτητα, η εξορυκτική βιομηχανία είναι ένας παραδοσιακά ανδροκρατούμενος κλάδος. Με σθεναρότητα, επιμονή και επαγγελματική αρτιότητα, υπερνίκησα τα εμπόδια και εγώ από την πλευρά μου μέσα από τον ρόλο που διαδραματίζω επιδιώκω τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου περιβάλλοντος ίσων ευκαιριών.

Η εξορυκτική βιομηχανία μπορεί να γίνει πιο ελκυστική με πρωτοβουλίες περαιτέρω προώθησης της ισότητας, με έμφαση στην επαγγελματική κατάρτιση των γυναικών και στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών που εκσυγχρονίζουν την παραγωγική διαδικασία. Για την αύξηση της ελκυστικότητας του κλάδου θα βοηθήσει η προσφορά ευέλικτων επιλογών εργασίας καθώς και επιλογών που επιτρέπουν σε μία γυναίκα να συνδυάζει αποτελεσματικά τους πολλαπλούς ρόλους που καλείται να παίξει.

Κατερίνα Αδάμ ΕΜΠ

Σύμφωνα με πολύ πρόσφατα στοιχεία από τη Γενική Δ/νση Σπουδών του ΕΜΠ στην Σχολή των Μηχανικών Μεταλλείων-Μεταλλουργών Μηχανικών, (ΣΜΜΜ) την περίοδο 2017-2018, έως 2022-2023, επί συνόλου ετησίως 530-550 εγγεγραμμένων σπουδαστών που διανύουν το ν, ν+1, και ν+2 έτος σπουδών τους, όπου ν=5 έτη, το ποσοστό των γυναικών κυμαίνεται μεταξύ 25-30%, με αυξητική τάση τις δύο τελευταίες χρονιές. Παρατηρούμε δηλαδή μία ιδιαίτερα σημαντική αύξηση των γυναικών που φοιτούν στη ΣΜΜΜ έναντι της δεκαετίας του 1970 όπου τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονταν από 0-10%.  Η εκπαιδευτική πορεία των γυναικών φοιτητριών κρίνεται ως ιδιαίτερα θετική, και η συμμετοχή τους στις εκπαιδευτικές διαδικασίες της Σχολής είναι αισθητά μεγαλύτερη από τα στατιστικά μεγέθη.

Από την προσωπική μου εμπειρία, και από την πορεία των αποφοίτων γυναικών της ΣΜΜΜ του ΕΜΠ θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι τις τελευταίες δεκαετίες ο αριθμός των γυναικών που κατέχουν θέσεις ευθύνης στον κλάδο των ΟΠΥ σε εταιρείες και φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα και διεθνώς είναι μεγάλος, με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη και στο αποτύπωμα του κλάδου. Υπάρχουν δε τομείς, όπως π.χ. το Περιβάλλον, το Ανθρώπινο Δυναμικό, η Ποιότητα, η ΕταιρικήΚοινωνικήΕυθύνη,κ.α, όπου οι γυναίκες στελέχη έχουν την πλειοψηφία. Η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών επαγγελματιών σε θέσεις ευθύνης, και όχι μόνο για τον κλάδο των ΟΠΥ, συνιστά στόχο βιώσιμης ανάπτυξης, (UNSDG 5, GenderEquality). Για την επίτευξη αυτού του στόχου σε λειτουργικό πια επίπεδο και ιδιαίτερα σε περιόδους με έντονες οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις, οι απαιτούμενες δράσεις περιλαμβάνουν μία σειρά από θεσμικές αλλαγές ήδη σε εξέλιξη σε Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, με καθοριστική τη συμβολή της εκπαίδευσης

Τζούλη Χαϊδά

H βιομηχανία Μαρμάρου στη χώρα μας είναι συνυφασμένη με την ελληνική παράδοση από την αρχαιότητα. Σήμερα, αφήνει ισχυρό οικονομικό αποτύπωμα στην Οικονομία της χώρας μας. Είναι επίσης αδιαμφησβήτητο γεγονός ότι η εξόρυξη μαρμάρου δεν θεωρείται γυναικεία υπόθεση, καθώς και ότι ο κλάδος μας είναι καθαρά ανδροκρατούμενος. Η εξόρυξη και επεξεργασία του μαρμάρου θεωρούνταν μη παραδοσιακά γυναικεία επαγγέλματα στο παρελθόν, και είναι ένας κλάδος που κυριαρχούσαν οι άνδρες. Σίγουρα τα στερεότυπα που συνοδεύουν τις γυναίκες στον επαγγελματικό χώρο, ακόμη κρατούν. Όμως οι δυνατότητες που παρουσιάζονται για τις γυναίκες στον κλάδο μας είναι πλέον πολλές καθώς προσφέρονται ίσες ευκαιρίες και δίνεται μεγάλη αξία στην μοναδικότητα του καθενός.

Καθώς δε μιλάμε μόνο για βαριές χειρωνακτικές εργασίες αλλά για μία ενασχόληση με έναν τομέα με ευρύ τεχνολογικό και επιστημονικό αντικείμενο, είτε αφορά στο ζήτημα της εξόρυξης και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Οι καινοτόμες μέθοδοι εξόρυξης αλλά και ο ταχύτατα αναπτυσσόμενος τομέας παραγωγής των μαρμάρων με νέες τεχνολογικές εφαρμογές διαγράφουν ένα λαμπρό μέλλον στο πεδίο της έρευνας αλλά και της τεχνολογίας για την αύξηση της παραγωγής και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης για το γυναικείο φύλο.

Ελευθερία Βαγκλή, Διευθύντρια Τεχνικών Υπηρεσιών έργου Σκουριών,Ελληνικός Χρυσός

Η ένταξή των γυναικών στην μεταλλευτική βιομηχανία αντιμετώπισε προκλήσεις λόγω της ανδροκρατούμενης φύσης του κλάδου. Σήμερα, παρατηρούμε μια μεταστροφή, με περισσότερες γυναίκες να εισέρχονται σε αυτόν. Για να καταστεί πιο ελκυστική η μεταλλευτική βιομηχανία για τις γυναίκες, θα πρέπει να υπάρχουν ισότιμες ευκαιρίες ανέλιξης, ευέλικτες πολιτικές εργασίας και νομικά πλαίσια που να προάγουν την ισότητα των φύλων. Η υποστήριξη της πολυμορφίας ενισχύει την προοπτική μιας ισόρροπης και βιώσιμης βιομηχανίας εξόρυξης, που ευνοεί την συμμετοχή και την επιτυχία των γυναικών στον κλάδο. Προσωπικά αισθάνομαι τυχερή που εργάζομαι σε ένα από τα πιο σημαντικά μεταλλευτικά έργα στην Ελλάδα και σε μια εταιρεία που δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλους τους εργαζόμενους της.».