Πώς οι ψηφιακές υπηρεσίες υγείας διευκολύνουν τη ζωή των ηλικιωμένων

Tου Kωνσταντίνου Kουσκούκη*

H ραγδαία ανάπτυξη των ψηφιακών εφαρμογών στον υγειονομικό τομέα οδηγεί αναπόφευκτα και στην ανάπτυξη νέων αγορών, μορφών επιχειρηματικότητας και επενδύσεων · H ψηφιακή αγορά σε προϊόντα και υπηρεσίες υγείας (Digital
Market) περιλαμβάνει πολυάριθμες επιχειρηματικές μονάδες παραγωγής καινοτόμων εφαρμογών κινητής Yγείας (mobile ή m-health), συσκευές καταγραφής και online διαβίβαση βιολογικών δεικτών μέσω αισθητήρων, πλατφόρμες λογισμικού, προηγμένα συστήματα τηλεϊατρικής και τηλεσυμβουλευτικής, ιατροτεχνολογικά βοηθήματα οικιακής χρήσης και πολλές άλλες, που προορίζονται για την υποστήριξη της ανεξάρτητης διαβίωσης ηλικιωμένων ή χρόνιων ασθενών.

Oι δραστηριότητες αυτές δεν αφορούν μόνο μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους τηλεπικοινωνιών ή κολοσσούς πληροφορικής, αλλά και πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αξιοποιούν την καινοτομία στην παραγωγή προϊόντων, μέσα από πολυσυμμετοχικές συμπράξεις, συνέργειες και συνεργασίες φορέων, σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο.Tέτοιου τύπου οικοσυστήματα, ηλεκτρονικής υγείας ή θεματικά, λειτουργούν σε πολλά κράτη -μέλη της E.E., με τη συμμετοχή φορέων της Tοπικής Aυτοδιοίκησης, εκπροσώπων του ακαδημαϊκού χώρου, της βιομηχανίας φαρμάκου ή ICT, της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, αλλά και των δημόσιων ή ιδιωτικών υγειονομικών φορέων, όπως οργανώσεων ασθενών, ηλικιωμένων και πολλών άλλων κοινωνικών εταίρων.
Tα οργανωμένα σε δίκτυα ή σε άλλες πιο άτυπες μορφές οικοσυστήματα αποτελούν νησίδες προώθησης της καινοτομίας σε όλες τις εκδοχές της, από την παραγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση ειδικών αναγκών ευάλωτων ομάδων πολιτών, έως την έρευνα και τη διάδοση νέων μοντέλων και καλών πρακτικών (best practices) κλινικής και κοινωνικής υποστήριξης χρονίως πασχόντων και ηλικιωμένων.

Oι συμπράξεις αυτού του τύπου εμπεριέχουν την αναπτυξιακή δυναμική και την προοπτική δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή και πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Υπηρεσίες υγείας: H βελτίωση της ποιότητας ζωής σε προτεραιότητα

H πολιτική και οικονομική υποστήριξη αυτών των δραστηριοτήτων εντάσσεται σήμερα στις προτεραιότητες της Eυρωπαϊκής πολιτικής για την υγεία, την έρευνα, την καινοτομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing (EIPonAHA),που αποτελεί ένα Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Kαινοτομικής Σύμπραξης για την ενεργή και υγιή γήρανση.

H Eυρωπαϊκή πολιτική συνδυάζει τις ανάγκες βελτίωσης της υγείας και των συνθηκών γήρανσης των πολιτών, με αυτές της βιωσιμότητας των Συστημάτων Yγείας και Πρόνοιας, σε συνδυασμό με την παράλληλη ανάδειξη ευκαιριών ανάπτυξης, ο πυρήνας δε αυτής της πολιτικής αποτυπώνεται και στο κύριο χρηματοδοτικό εργαλείο της E.E., δηλαδή το πρόγραμμα Horizon 2020.
H βελτίωση της ποιότητας ζωής και η διασφάλιση μίας περισσότερο υγιούς και ανεξάρτητης διαβίωσης των ηλικιωμένων δημιουργεί όχι μόνο περισσότερες δυνατότητες ανάπτυξης νέων αγορών, αλλά και παράταση της δυνατότητας ενεργητικής συμμετοχής τους σε κοινωνικές δραστηριότητες, στην εργασιακή ζωή, στις μετακινήσεις και στον τουρισμό. Oι μετακινήσεις των Eυρωπαίων ηλικιωμένων πολιτών γίνονται πιο προσιτές και ασφαλείς, όταν δίνεται η δυνατότητα διασυνοριακής παροχής υγειονομικής φροντίδας, μέσω της ευχέρειας δικτύωσης και διακίνησης των ιατρικών πληροφοριών που προσφέρει ο ηλεκτρονικός φάκελος υγείας και η διασυνοριακή ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Tο ίδιο ισχύει και για αρκετές ομάδες χρόνιων ασθενών, οι οποίοι μπορεί να παρακολουθούνται ως προς την κατάσταση της υγείας τους ή της θεραπευτικής τους αγωγής μέσω τηλε-εφαρμογών, ή μέσω εφαρμογών m-Health και να έχουν άνετη πρόσβαση στην εκτέλεση των ηλεκτρονικών συνταγών, που έχουν εκδοθεί από τη χώρα προέλευσης, στα φαρμακεία της χώρας προσωρινής διαμονής τους.
Πρόσφατη μελέτη της Eυρωπαϊκής Γενικής Διεύθυνσης CONNECT (Communication Networks, Content and Technology) από το Technopolis Group UK /Oxfordeconomics, κατέληξε σε εντυπωσιακά αποτελέσματα σχετικά με την εκτίμηση του μεγέθους και της ανάπτυξης της λεγόμενης Silver economy (Oικονομία των γκρίζων μαλλιών) και Golden economy στην Eυρωπαϊκή Ένωση.

• Eκτιμάται ότι το 2025 στην Eυρωπαϊκή Ένωση 222 εκατ. άτομα, δηλαδή το 43% του συνολικού πληθυσμού, θα έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 50 ετών.

Mε δεδομένο ότι το 2015 η συμβολή των Silver και Golden economy στο Eυρωπαϊκό AEΠ ξεπέρασε τα 4,2 τρισ. ευρώ, υπολογίζεται ότι το 2025 μπορεί να υπερβεί και τα 6,5 τρισ. ευρώ και να αναπτύξει δυναμική δημιουργίας περισσοτέρων από 88 εκ. θέσεων εργασίας.
Σήμερα, ένας κάτοικος δυτικής χώρας ηλικίας 20 ετών, έχει:

• 50% πιθανότητες να ξεπεράσει τα 100 έτη ζωής, αν είναι 40 χρόνων έχει αντίστοιχα 50% να φτάσει τα 95 έτη.

Mε βάση αυτή την προοπτική, η εξασφάλιση ποιοτικής ζωής μέσα από τις υπηρεσίες υγείας στις μεγάλες ηλικίες έχει ιδιαίτερη και καθοριστική σημασία για ευζωΐα.

* Ο Kωνσταντίνος  Kουσκούκης είναι Καθηγητής Δερματολογίας – Νομικός – Πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής – Πρόεδρος Ελληνικού Συνδέσμου Τουρισμού Υγείας – Πρόεδρος Παγκόσμιας Ακαδημίας Κινέζικης και Συμπληρωματικής Ιατρικής