Κλεοπάτρα: Αυτοκτονία ή δολοφονία ο θανατός της;

Ωστόσο, πολλά είναι τα σενάρια ακόμη για την Κλεοπάτρα που εξακολουθούν να απασχολούν τους ιστορικούς, συντηρώντας τον μύθο γύρω από το πρόσωπο της, και κυρίως γύρω από τα πραγματικά αίτια θανάτου της!

Η Κλεοπάτρα ανέλαβε τον θρόνο της Αιγύπτου μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατά την ελληνιστική περίοδο, αλλά αντιμετωπίζοντας τη σύλληψη και την ταπείνωση στα χέρια του Οκταβιανού μετά τη μάχη του Ακτίου, έχει καταγραφεί ότι κράτησε ένα φίδι στο σώμα της και του επέτρεψε να τη δαγκώσει σκοτώνοντας με το δηλητήριό του.

Παρόλο που ήταν ικανή και δαιμόνια μονάρχης, έμεινε διάσημη κυρίως γιατί κατόρθωσε να γοητεύσει δύο από τους ισχυρότερους άνδρες της εποχής της, τον Ιούλιο Καίσαρα και τον Μάρκο Αντώνιο, αλλά και για την ομορφιά και το τραγικό της τέλος.

Οι μνήμες από τη ζωή της Κλεοπάτρας έχουν εξαφανιστεί καθώς τα μνημεία και τα παλάτια έχουν καταρρεύσει κατά τη διάρκεια των χιλιετιών. Αλλά το ερώτημα παραμένει: αυτοκτόνησε πραγματικά ή ο θάνατός της οφείλεται σε άλλα αίτια;

Από ισχυρή Κυβερνήτης στον τραγικό θάνατο: Η ζωή και ο θάνατος της

Γεννημένη το 69 π.Χ., η Κλεοπάτρα έζησε και πέθανε στην Αλεξάνδρεια. Η Κλεοπάτρα ήταν κόρη του βασιλιά της Αιγύπτου Πτολεμαίου ΙΒ΄ Αυλητή και της Κλεοπάτρας Ε΄ Τρύφαινας. Λίγα είναι πραγματικά γνωστά για την παιδική της ηλικία, μα θα πρέπει να υπήρξε μάρτυρας της αυξανόμενης δυσαρέσκειας του απλού λαού προς τον βασιλικό οίκο των Πτολεμαίων που κορυφώθηκε κατά τη βασιλεία του πατέρα της.

Η αναρχία αυτή προέκυψε για πολλούς λόγους, ανάμεσα στους οποίους είναι ο φυσικός και ηθικός εκφυλισμός των κυβερνώντων, ο συγκεντρωτισμός της εξουσίας και η διαφθορά. Αυτά είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια της Κύπρου και της Κυρηναϊκής, κάνοντας τη βασιλεία του Πτολεμαίου ΙΒ΄ μια από τις πιο ολέθριες της δυναστείας.

Γνωρίζοντας άπταιστα επτά γλώσσες, διέπρεψε στην πολιτική, τη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία. Η οξυδερκής διάνοιά της και το κοφτερό της συνέβαλαν καθοριστικά στις στρατηγικές της ικανότητες και στις διπλωματικές της ικανότητες, και μάλιστα έχει περιγράφει ως μία από τις σπουδαίες διανοούμενες της εποχής της.

Η φλογερή και ισχυρή φύση της Κλεοπάτρας, της τελευταίας ενεργής Φαραώ στην ιστορία της Αιγύπτου εγείρει αμφιβολίες για την ιστορία της παράδοσής της και της αυτοκτονίας της. Η επιμονή και η αποφασιστικότητά της έριξαν μια σκιά αβεβαιότητας στην ιδέα του θανάτου της ως αυτοκτονία.

Κληρονομώντας τον θρόνο μόλις στα 18, η Κλεοπάτρα παντρεύτηκε τον δεκάχρονο αδερφό της, Πτολεμαίο XIII. Όμως, παρά τα σχέδια να κυβερνήσουν ως κοινοί μονάρχες, η Κλεοπάτρα δεν είχε καμία πρόθεση να μοιραστεί την εξουσία με τον μικρότερο αδερφό της. Λίγο αργότερα, ο Πτολεμαίος XIII γνώρισε ένα πρόωρο τέλος, μια μοίρα που είχαν και μερικά από τα άλλα αδέρφια της Κλεοπάτρας. Πολλοί επισημαίνουν τη συμμετοχή της στον θάνατο σε δύο από τα πέντε αδέρφια της, υπονοώντας την αδίστακτη φύση της Κλεοπάτρας που οδηγείται από την επιδίωξη της εξουσίας.

Η Κλεοπάτρα φοβόταν ότι θα την κατηγορούσαν για σχέδιο δολοφονίας και έτσι άρχισε να φλερτάρει τις δυνάμεις της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Όπως γράφεται, ήταν ερωμένη του Ιουλίου Καίσαρα και του γέννησε έναν γιο. Ωστόσο, μετά τη δολοφονία του Καίσαρα το 44 π.Χ., συντάχθηκε με τον Μάρκο Αντώνιο, ο οποίος ανέλαβε τον έλεγχο κατά τη διάρκεια του κενού εξουσίας, καθώς βρέθηκε ενάντια στον νόμιμο κληρονόμο του Καίσαρα, Γάιο Ιούλιο Καίσαρα Οκταβιανό (Οκταβιανό).

Οι ιστορικές μαρτυρίες δείχνουν ότι μετά την ήττα του στη Μάχη του Ακτίου ενάντια στις δυνάμεις του Οκταβιανού, ο Μάρκος Αντώνιος επέλεξε να βάλει τέλος στη ζωή του. Την ίδια μοίρα υποτίθεται ότι είχε και η Κλεοπάτρα, μη μπορώντας να αντέξει τον απόηχο της μάχης. Στη συνέχεια, ο Οκταβιανός μετέτρεψε την Αίγυπτο σε ρωμαϊκή επαρχία και έγινε ο πρώτος της αυτοκράτορας, υιοθετώντας το όνομα Αύγουστος.

Η ιστορία του θανάτου της Κλεοπάτρας: Πείραμα σκέψης Gedanken

Μια μελέτη Gedanken είναι μια αποτελεσματική μέθοδος πειράματος σκέψης γνωστή για την ικανότητά της να διερευνά την αληθοφάνεια μιας υπόθεσης και έχει χρησιμοποιηθεί εκτενώς για τη διερεύνηση της αλήθειας των γεγονότων γύρω από το θάνατο της Κλεοπάτρας.

Πολυάριθμες μελέτες Gedanken έχουν εξερευνήσει τα υποτιθέμενα γεγονότα, φωτίζοντας την αλήθεια πίσω από αυτό το αινιγματικό ιστορικό γεγονός. Αυτά τα υποθετικά σενάρια ρίχνουν φως στις συνθήκες γύρω από τη μοίρα της Κλεοπάτρας, καθοδηγώντας τους μελετητές προς μια βαθύτερη κατανόηση των τελευταίων στιγμών της.

Το μαυσωλείο της Κλεοπάτρας είναι γνωστό ότι βρισκόταν κοντά σε ένα παλάτι όπου ζούσε ο Οκταβιανός στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Όπως λέει η ιστορία, η Κλεοπάτρα έγραψε τον αποχαιρετισμό της σε ένα σημείωμα αυτοκτονίας μέσα στα σκοτεινά της όρια, πριν το εμπιστευτεί σε έναν φρουρό που το παρουσίασε στον Οκταβιανό.

Αμέσως μετά από αυτό, προφανώς έσφιξε στο στήθος της έναν άσπι – δηλητηριώδες φίδι – συναντώντας το τραγικό της τέλος όταν δαγκώθηκε από τους δηλητηριώδεις κυνόδοντες του. Αυτή η δραματική σκηνή εκτυλίσσεται μέσα στο ιστορικό σκηνικό της αρχαίας Αλεξάνδρειας, εδραιώνει για πάντα τη μοίρα της Κλεοπάτρας ως φιγούρα ίντριγκας και θλίψης.

Η ιστορία με το δάγκωμα του φιδιού

Αλλά, είναι πραγματικά αληθοφανής αυτή η ιστορία; Δεν φαίνεται έτσι. Ο φρουρός, αγνοώντας το περιεχόμενο του σημειώματος, θα χρειαζόταν μόνο λίγα λεπτά για να διασχίσει αρκετές εκατοντάδες μέτρα για να το παραδώσει στον Οκταβιανό και να επιστρέψει.

Ωστόσο, από ιατρικής άποψης, οι ειδικοί προτείνουν ότι θα χρειάζονταν μερικές ώρες για να δράσει το δηλητήριο της ασπίδας, αν ήταν καθόλου θανατηφόρο, και να σκοτώσει την Κλεοπάτρα. Επιπλέον, οι μελέτες δείχνουν ότι, κατά μέσο όρο, μόνο το πενήντα τοις εκατό του δηλητηρίου από έναν άσπι εγχέεται σε ένα δείγμα, υποδηλώνοντας ότι θα είχε υψηλές πιθανότητες επιβίωσης.

Μια πληροφορία που τείνει να κάνει ορισμένα άτομα να πιστεύουν ότι ο θάνατος της Κλεοπάτρας προκλήθηκε από αυτοκτονία μπορεί να βρεθεί στο Αρχείο του Ναού. Γιατί μέσα στο ναό υπάρχει ένα σκάλισμα που απεικονίζει την Ίσιδα που περιβάλλεται από ένα φίδι. Καθώς η Κλεοπάτρα θεωρήθηκε ότι ήταν η ζωντανή μετενσάρκωση της Ίσιδας, αυτό το σκάλισμα υποδηλώνει ότι ο θάνατός της συνδυάστηκε με το φίδι της θρυλικής ιστορίας θανάτου.

Την … αυτοκτόνησε ο Οκταβιανός;

Μια θεωρία υποστηρίζει ότι ο Οκταβιανός ενορχήστρωσε τη δολοφονία της Κλεοπάτρας ως στρατηγικό ελιγμό για να εδραιώσει την κυριαρχία του στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Με τον Οκταβιανό να κυβερνά τις δυτικές περιοχές και τον Μάρκο Αντώνιο να επιβλέπει την ανατολή, ο Οκταβιανός προσπάθησε να εδραιώσει την εξουσία του αξιοποιώντας την Κλεοπάτρα ως πιόνι στο πολιτικό του παιχνίδι, οδηγώντας σε κήρυξη πολέμου.

Αυτή η αφήγηση προτείνει μια υπολογισμένη πλοκή από τον Οκταβιανό για να εξαλείψει την Κλεοπάτρα και να εκπληρώσει τις φιλοδοξίες του για έλεγχο σε όλη την αυτοκρατορία.

Οι ιστορικές μαρτυρίες υποδηλώνουν ότι ο Οκταβιανός έτρεφε την επιθυμία να συλλάβει και να ταπεινώσει την Κλεοπάτρα. Αυτοί οι ισχυρισμοί προέρχονται από τα απομνημονεύματα του ίδιου του Οκταβιανού, τα οποία εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την αξιοπιστία τους.

Εκείνη την εποχή, ο γιος της Κλεοπάτρας, Καισαρίων, αποτελούσε αντιληπτή απειλή για τα συμφέροντα της Ρώμης, ωθώντας την Κλεοπάτρα να τον στείλει στην Αιθιοπία για την ασφάλειά του ημέρες πριν από την άφιξη του Οκταβιανού στην Αλεξάνδρεια. Τραγικά, ο Καισαρίων ανακαλύφθηκε και δολοφονήθηκε στα χέρια των δυνάμεων του Οκταβιανού.

Μερικοί μελετητές προτείνουν ότι ήταν ο Οκταβιανός που έστειλε τους φρουρούς του να δολοφονήσουν την Κλεοπάτρα αφού σκότωσε τον γιο της, επιτρέποντάς του να αναλάβει τον έλεγχο της αυτοκρατορίας. Πράγματι, το σώμα της Κλεοπάτρας βρέθηκε μαζί με δύο από τις υπηρέτριές της. .

Ωστόσο, πιο πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η Κλεοπάτρα πέθανε από ένα κοκτέιλ ναρκωτικών και όχι από δάγκωμα φιδιού. Σύμφωνα με τον Κρίστοφ Σάφερ, Γερμανό ιστορικό και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Τριέρ, «οι αρχαίοι πάπυροι δείχνουν ότι οι Αιγύπτιοι γνώριζαν για τα δηλητήρια και ένας πάπυρος λέει ότι η Κλεοπάτρα τα δοκίμασε πραγματικά».

Ο Σάφερ έχει εκφράσει την πεποίθηση ότι η Κλεοπάτρα επέλεξε ένα δηλητηριώδες κοκτέιλ από όπιο, aconitum (wolfsbane) και κώνειο. Αν και ένα τέτοιο δηλητήριο μπορεί επίσης να έχει χορηγηθεί από κάποιο άλλο και όχι από το δικό της χέρι.

Οι ιστορικοί συνεχίζουν να συζητούν τις συνθήκες γύρω από το θάνατο της Κλεοπάτρας, αλλά παραμένει καλυμμένο από αβεβαιότητα. Με μόνο ανέκδοτες αναφορές να διασώζονται για τις τελευταίες ώρες της, φαίνεται ότι μπορεί να μην μάθουμε ποτέ την αλήθεια.

Ενώ πολλοί αμφισβήτησαν την ακρίβεια της αποδεκτής αφήγησης γύρω από τον θάνατο μιας από τους πιο αξέχαστες ηγέτιδες της ιστορίας, γίνεται όλο και πιο δύσκολο να εξακριβωθεί οριστικά η αλήθεια πίσω από τον πρόωρο θάνατο της Κλεοπάτρας πριν από δύο χιλιάδες χρόνια.

Πηγή: Ancient-origins.net