Και λειψυδρία μετά το ενεργειακό…

Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης
Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Δημήτρη Ορφανού, Ελένης Σκουρουλιάκου, Νίκου Χολέβα

Πρόβλημα λειψυδρίας και στην Ελλάδα, με τη δεύτερη στον κόσμο υψηλότερη κατανάλωση νερού ανά κάτοικο (ακούν γεωργία και διάφορες ΔΕΥΑ?). Πλεόνασμα ρεκόρ για τη Ρωσία, σε πτώση η ηλεκτροπαραγωγή υδροηλεκτρικών και πυρηνικών, παγκόσμιο ρεκόρ 10% αιολικών και φωτοβολταϊκών στην παραγωγή ηλεκτρισμού. Και Φθινόπωρο – Χειμώνας έρχονται, με την Ε.Ε. ενεργειακά τρομοκρατημένη και αθωράκιστη…

Πάνω από 44 χώρες πρόκειται να αντιμετωπίσουν υψηλή πίεση από έλλειψη νερού μέχρι το 2040. Μεταξύ αυτών η Ελλάδα και η Ισπανία. Συνολικά, οι μεσογειακές χώρες ανήκουν στις περιοχές του πλανήτη με τους υψηλοτέρους κινδύνους ξηρασίας και έλλειψης νερού. Ήδη σήμερα, η Ευρώπη αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη περίοδο ξηρασίας των τελευταίων 500 ετών.

Πάνω από 2,8 δις άνθρωποι σε 48 χώρες θα αντιμετωπίσουν σοβαρές ελλείψεις νερού μέχρι το 2025. Μέχρι τα μέσα του αιώνα, μπορεί να φτάσουν ακόμη και τα 7 δις ανθρώπων. Η Ελλάδα ανήκει στις χώρες με το υψηλότερο αποτύπωμα κατανάλωσης νερού 2,389μ3/έτος, αμέσως μετά τις ΗΠΑ.

Η κατανάλωση νερού στον αγροτικό τομέα, προσδιορίζεται όχι μόνο από τη σπατάλη κατά την άρδευση, αλλά και από τις επεξεργασίες των ίδιων των προϊόντων. Το τυρί βρίσκεται στην κορυφή των αναγκών σε νερό με 5.605 λίτρα/κιλό. Ακολουθούν οι ξηροί καρποί, oι ιχθυοκαλλιέργειες, ενώ η εκτροφή αγελάδων και η καλλιέργεια ρυζιού αποτελούν επίσης μεγάλους καταναλωτές.

Στα ευρωπαϊκά ενεργειακά παράδοξα της εποχής, εμφανίζεται σημαντική μείωση παραγωγής ηλεκτρισμού στις δυο σημαντικότερες πηγές χαμηλών εκπομπών άνθρακα, στα υδροηλεκτρικά (-20%) και στην πυρηνική ενέργεια (-12%), σε σχέση με το 2021. Από την άλλη, στο ενεργειακό μείγμα της Γερμανίας προβλέπεται το 2026, η 1η πηγή τροφοδοσίας να είναι το φυσικό αέριο και η 2η ο άνθρακας, με μηδενισμό των πυρηνικών (συζητείται όμως η επέκταση λειτουργίας τους).

Συνεχίζει να είναι εξαιρετικά αυξημένο το πλεόνασμα της Ρωσίας Ιούνιο και Ιούλιο 2022, υπερτριπλάσιο του αντίστοιχου πλεονάσματος όλων των προηγούμενων ετών. Οι εξωπραγματικές τιμές των καυσίμων, εκμηδενίζουν  την μείωση των εισαγωγών της Ευρώπης.

Από τα ελάχιστα ευχάριστα της ενεργειακής συγκυρίας, η υπέρβαση του 10% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρισμού (2021), από το άθροισμα των αιολικών και φωτοβολταϊκών μονάδων. Κίνα, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, οι χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή.

Του καθηγητή Γιάννη Μανιάτη, πρ. υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής

Πρώτη δημοσίευση του άρθρου στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ