Κάθε εργάσιμη μέρα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση δώδεκα εργαζόμενοι δεν επιστρέφουν σπίτι από τη δουλειά τους. Σήμερα, 28 Απριλίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης των Εργαζομένων που σκοτώθηκαν εν ώρα εργασίας. Η τάση στα θανατηφόρα ατυχήματα στο χώρο εργασίας στην Ε.Ε είναι πτωτική όμως, ενώ τα θανατηφόρα ατυχήματα μειώνονται, οι επαγγελματικές ασθένειες αυξάνονται.
Περίπου 100.000 εργαζόμενοι πεθαίνουν κάθε χρόνο από επαγγελματικό καρκίνο λόγω έκθεσης σε επικίνδυνες ουσίες. Η εντατικοποίηση της εργασίας και η ψυχολογική πίεση προκαλούν επίσης καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια, κατάθλιψη και αυτοκτονίες. Η κακή στάση του σώματος, οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις και η άρση βαρών προκαλούν οσφυαλγία και άλλες «μυοσκελετικές» διαταραχές που με τη σειρά τους προκαλούν ανικανότητα εργασίας και κατάθλιψη.
Νέες προκλήσεις για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία δημιουργούνται από τις ακραίες καιρικές συνθήκες και τις θερμοκρασίες από την κλιματική αλλαγή και τις νέες μορφές εργασίας, όπως η ταχέως αυξανόμενη εργασία από το σπίτι και η εργασία σε πλατφόρμες. Ο Covid έδειξε ότι ο χώρος εργασίας είναι μια σημαντική πηγή μετάδοσης και έχει οδηγήσει στο θάνατο πολλών χιλιάδων εργαζομένων.
Η τρέχουσα στρατηγική της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, αναφέρει ότι «Πρέπει να καταβληθούν όλες οι προσπάθειες για να μειωθούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι θάνατοι που σχετίζονται με την εργασία, σύμφωνα με την προσέγγιση Vision Zero για τους θανάτους στους χώρους εργασίας».
Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) έχει καθιερώσει την 28η Απριλίου ως «Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία», με στόχο την επικέντρωση του διεθνούς ενδιαφέροντος στα θέματα πρόληψης ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΔΟΕ:
- 2.000.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή από εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες, κάθε χρόνο, σε όλο τον κόσμο.
- Σε 270.000.000 υπολογίζονται τα εργατικά ατυχήματα και 160.000.000 τα περιστατικά επαγγελματικών ασθενειών.
- 440.000 εργαζόμενοι χάνουν τη ζωή τους από επικίνδυνες ουσίες (100.000 από άσβεστο).
- Ένας εργαζόμενος πεθαίνει κάθε 15 δευτερόλεπτα, 6.000 κάθε ημέρα.
- Το συνολικό κόστος των ατυχημάτων και ασθενειών ανέρχεται ετησίως στο 4% του ακαθάριστου παγκόσμιου προϊόντος.
Η Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία, έλκει την καταγωγή της από τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης Εργατών, που εορτάζεται την ίδια ημερομηνία από το 1984. Η πρωτοβουλία ανήκε στο συνδικαλιστικό σωματείο των δημοσίων υπαλλήλων του Καναδά, οι οποίοι καθιέρωσαν την 28η Απριλίου ως Μέρα Μνήμης Εργατών (Worker’s Memorial Day), για να τιμήσουν τους νεκρούς των εργατικών ατυχημάτων. Η 28η Απριλίου επελέγη συμβολικά, επειδή την ημερομηνία αυτή του 1914 ψηφίσθηκε από την Καναδική Βουλή ο νόμος για την αποζημίωση των εργαζομένων από εργατικά ατυχήματα.
Σύντομα ο εορτασμός υιοθετήθηκε από τα συνδικάτα των ΗΠΑ και στη συνέχεια από τη Διεθνή Ένωση Ελεύθερων Συνδικάτων, με το σύνθημα «Να θυμάσαι τους πεθαμένους, να μάχεσαι για τους ζωντανούς». Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (Οργανισμός του ΟΗΕ) υιοθέτησε με τη σειρά της την Ημέρα αυτή και από το 2001 την καθιέρωσε ως «Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία», προκειμένου να διευρύνει το περιεχόμενό της με την ιδέα της αειφόρου εργασίας.