COP26: Όλα όσα απομένουν να επιλυθούν αυτή την εβδομάδα στη Γλασκώβη

Σύνταξη: ecozen.gr

Οι χώρες που απέτυχαν να καταλήξουν σε εθνικά σχέδια για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σύμφωνα με τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5°C πρέπει να αναγκάζονται να επιστρέφουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κάθε χρόνο από τώρα και στο εξής, είπαν οι φτωχές χώρες πριν από τις κρίσιμες συνομιλίες για το κλίμα της COP26.

Οι τρέχουσες δεσμεύσεις είναι ανεπαρκείς και θα οδηγούσαν σε άνοδο θερμοκρασίας της τάξεως των 2,7°C, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΟΗΕ. Ωστόσο, σύμφωνα με τη Συμφωνία του Παρισιού, οι χώρες καλούνται μόνο να ενισχύουν τις υποσχέσεις τους – γνωστές ως εθνικά καθορισμένες συνεισφορές (NDCs) – κάθε πέντε χρόνια, με την επόμενη προθεσμία να λήγει το 2025. Οι αναπτυσσόμενες χώρες λένε ότι είναι πολύ αργά.

Να επιστρέψουν ή να μην επιστρέψουν;

Η Lia Nicholson, επικεφαλής διαπραγματευτής για την «Alliance of Small Island States», δήλωσε στον Guardian: «Οι μεγάλες εκπομπές ρύπων πρέπει να εντείνουν τη δράση τους για το κλίμα τώρα, όχι το 2025, υποστηριζόμενες από συγκεκριμένα βήματα όπως ο τερματισμός των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων τα επόμενα χρόνια. Η κλιμακούμενη, προσβάσιμη χρηματοδότηση για το κλίμα πρέπει να γίνει τώρα για πιο φιλόδοξη δράση για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες, μέσω επιχορηγήσεων και όχι χρέους. Είναι καιρός να πιάσουμε δουλειά και να τηρήσουμε τις μεγάλες μας υποσχέσεις».

Ωστόσο, ο υπουργός Περιβάλλοντος του Ηνωμένου Βασιλείου, George Eustice, πρότεινε σε συνέντευξή του στο Times Radio την Κυριακή ότι η δέσμευση για επαναφορά των χωρών στο τραπέζι με νέες δεσμεύσεις δεν θα περιλαμβάνεται στην τελική απόφαση του COP26.

Η Christiana Figueres, η πρώην επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα που επέβλεπε τη Συμφωνία του Παρισιού, είπε στον Guardian ότι η επιστροφή των χωρών κάθε χρόνο στο τραπέζι είναι εφικτή βάσει της συμφωνίας του Παρισιού και θα πρέπει να συμφωνηθεί στη Γλασκώβη ένα σχέδιο για να καθιερωθεί αυτό.

«Οι πιο ευάλωτες χώρες έχουν ζητήσει μια ετήσια έκθεση σχετικά με τις αυξημένες φιλοδοξίες για όλες τις κυβερνήσεις, ειδικά τις μεγάλες χώρες εκπομπών. Αυτό θα μπορούσε να γίνει ως νέο τακτικό στοιχείο των ετήσιων COP και επιτρέπεται βάσει της συμφωνίας του Παρισιού», είπε. «[Αυτό] θα πρέπει να είναι μέρος του συμφωνηθέντος αποτελέσματος του Cop26».

Το Climate Vulnerable Forum, που αποτελείται από 55 αναπτυσσόμενες χώρες που πλήττονται περισσότερο από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης, ζήτησε επίσης ένα «Σύμφωνο Έκτακτης Ανάγκης της Γλασκώβης» από την COP26, το οποίο θα περιλαμβάνει απαίτηση από όλες τις χώρες για ετήσια έκθεση σχετικά με τις μειώσεις των εκπομπών άνθρακα σε εθελοντική βάση.

«Η κλιματική έκτακτη ανάγκη απαιτεί ετήσια αναθεώρηση, και όχι μόνο κάθε πέντε χρόνια», δήλωσε ο Saleemul Huq, διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου για την Κλιματική Αλλαγή και Ανάπτυξη στο Μπαγκλαντές.

Καταστροφικές συνέπειες

Ο Ed Miliband, γραμματέας επιχειρήσεων του Εργατικού Κόμματος και βετεράνος της COP της Κοπεγχάγης του 2009, πρόσθεσε: «Εάν ο George Eustice εκπροσωπεί τη θέση της κυβέρνησης, είναι βαθιά ανησυχητικό και δεν μπορεί να επιτραπεί να σταθεί. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι θα αφήσουμε τη Γλασκώβη με ένα χάσμα ανάμεσα στο πού βρισκόμαστε και στο πού πρέπει να είμαστε για να μειώσουμε στο μισό τις παγκόσμιες εκπομπές αυτή τη δεκαετία και να διατηρήσουμε ζωντανό τον 1,5°C. Εάν ο κόσμος αποφασίσει να μην επανεξετάσει τις δεσμεύσεις για τη μείωση των εκπομπών κατά το ήμισυ μέχρι το 2025, θα επιφέρει καταστροφικό πλήγμα στις προοπτικές διατήρησης του 1,5°C».

Κάποιοι άλλοι υπολόγισαν ότι η υπερθέρμανση θα μπορούσε να μειωθεί στους 1,9 βαθμούς Κελσίου ή στους 1,8 βαθμούς Κελσίου, δεδομένων άλλων δεσμεύσεων που έγιναν εκτός της συμφωνίας του Παρισιού, αλλά αυτές είναι αμφιλεγόμενες καθώς βασίζονται σε πολλές μη δοκιμασμένες υποθέσεις σχετικά με τις χώρες που εκπληρώνουν εθελοντικές, και μερικές φορές ασαφείς, υποσχέσεις. Μόνο στις δεσμεύσεις που γίνονται μέσω του ΟΗΕ μπορούν να βασιστούν, επιμένουν οι αναπτυσσόμενες χώρες.

Η συζήτηση για το πότε οι χώρες θα πρέπει να επιστρέψουν στο τραπέζι –γνωστό ως θέμα επιτάχυνσης ή κλιμάκωσης– είναι ένα από τα βασικά σημεία κολλήματος σε μια πιθανή συμφωνία που προσπαθεί να συνάψει η βρετανική προεδρία τη δεύτερη εβδομάδα των συνομιλιών της Γλασκώβης.

Απολογισμός της πρώτης εβδομάδας της Συνόδου

Η πρώτη εβδομάδα κυριαρχήθηκε από ανακοινώσεις συμφωνιών για τη διατήρηση των δασών, την ενίσχυση της χρηματοδότησης για το κλίμα από τον ιδιωτικό τομέα και τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα. Η δεύτερη εβδομάδα θα επικεντρωθεί σε μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα των συνομιλιών, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων γύρω από την κλιμάκωση και:

• Κανονισμοί σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες μετρούν και αναφέρουν τις εκπομπές τους.
• Εάν και πώς, το εμπόριο άνθρακα μπορεί να παίξει ρόλο στον τρόπο με τον οποίο οι χώρες εκπληρώνουν τις δεσμεύσεις τους, σύμφωνα με το άρθρο 6 της συμφωνίας του Παρισιού.
• Πώς μπορούν να βοηθηθούν οι χώρες να προσαρμοστούν στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και πώς μπορούν να λάβουν οικονομική βοήθεια για τυχόν επιπτώσεις που είναι πολύ μεγάλες για να προσαρμοστούν – γνωστές ως απώλεια και ζημιά.

Ωστόσο, ήδη εμφανίζονται ρωγμές στην καλή θέληση και την εποικοδομητική προσέγγιση που φάνηκε να χαρακτηρίζει την πρώτη εβδομάδα των συνομιλιών.

Η Greenpeace κατηγόρησε τη Σαουδική Αραβία ότι ηγείται των προσπαθειών για να διασφαλίσει ότι η δέσμευση για την επιτάχυνση της επανεξέτασης των NDC’s δεν θα συζητηθεί. Η Jennifer Morgan, εκτελεστική διευθύντρια, είπε ότι αυτή ήταν γνωστή συμπεριφορά από τον παραγωγό πετρελαίου: «Η Σαουδική Αραβία βρίσκεται στη σκακιέρα, χειραγωγεί τα πιόνια σε μια προσπάθεια να σταματήσει ένα αποτέλεσμα που διατηρεί τους 1,5 βαθμούς Κελσίου σε κοντινή απόσταση. Άλλες κυβερνήσεις πρέπει τώρα να απομονώσουν την αντιπροσωπεία της Σαουδικής Αραβίας αν θέλουν η COP26 να πετύχει για όλους, όχι μόνο για τα συμφέροντα των ορυκτών καυσίμων».

Απογοήτευση για τις χώρες που υποφέρουν από την κλιματική αλλαγή

Ο Mohamed Adow, διευθυντής του thinktank Power Shift Africa, προειδοποίησε ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα δεχτούν ένα κακό αποτέλεσμα. Επέκρινε τις πλούσιες χώρες ότι απέτυχαν να προσφέρουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε φτωχές χώρες στη χρηματοδότηση του κλίματος, στόχος που είχε αρχικά τεθεί για το 2020 και τώρα φαίνεται πιθανό να επιτευχθεί μόνο το 2023.

Προειδοποίησε: «Η διάθεση μεταξύ των αναπτυσσόμενων χωρών είναι κακή. Πρέπει να σημειωθεί πραγματική πρόοδος όσον αφορά τη χρηματοδότηση προσαρμογής και τη δημιουργία ενός μηχανισμού απωλειών και ζημιών για την αντιμετώπιση αυτών των αυξανόμενων αναγκών. Εκτός και αν καταλάβουμε ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα αναρωτηθούν γιατί μπήκαν στον κόπο να έρθουν».