Διχασμένοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης

Συνταξη: ecozen.gr

Μετά από μια διήμερη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, οι ηγέτες της ΕΕ απέφυγαν την επιλογή μιας ενιαίας δράσης και επέλεξαν αντίμετρα για να αντιμετωπίσουν δύο από τις πιο πιεστικές κρίσεις του μπλοκ: τη συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση και την πολωνική πρόκληση για την υπεροχή του δικαίου της έναντι της ΕΕ. Το ζήτημα του κράτους δικαίου ήταν ιδιαίτερα ακανθώδες, με δυναμική να κλονίσει τα ίδια τα θεμέλια του μπλοκ των 27 εθνών .

“Μέση οδός για την ενέργεια

Όσον αφορά την ενεργειακή κρίση, η οποία έχει εκτοξεύσει τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας στα ύψη τις τελευταίες εβδομάδες, οι ηγέτες της ΕΕ ενέκριναν την προσέγγιση της μέσης οδού, την οποία αποκάλυψε την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή , Αυτή, περιλαμβάνει μέτρα όπως η άμεση εισοδηματική στήριξη για ευάλωτα νοικοκυριά, η κρατική ενίσχυση σε προβληματικές εταιρείες και οι μειώσεις σε φόρους και ειδικές εισφορές.

Όλα αυτά τα μέτρα, σημείωσε η Επιτροπή, πρέπει να είναι στοχευμένα, προσαρμοσμένα και προσωρινά. Η πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen σημείωσε ότι 20 κράτη μέλη έχουν ήδη ανακοινώσει την πρόθεσή τους να εισαγάγουν αυτού του είδους τις βραχυπρόθεσμες λύσεις.

Εκτιμάται ότι η κατάσταση είναι αποτέλεσμα της δυναμικής της ελεύθερης αγοράς.: οι χώρες που ανακάμπτουν από την πανδημία σε όλο τον κόσμο διψούν για ενέργεια για να ξεκινήσουν την οικονομική τους δραστηριότητα. Ωστόσο η μεγαλύτερη αυτή ζήτηση δεν έχει καλυφθεί από ισχυρότερες προμήθειες, οδηγώντας σε έντονη αύξηση του τιμές φυσικού αερίου. Η αύξηση αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τον Απρίλιο.

Αν και δεν περιλαμβάνεται στα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής , οι μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να συζητηθούν τους επόμενους μήνες. Η πρόεδρος Von der Leyen είπε ότι οι ηγέτες είναι ανοιχτοί στη διερεύνηση της δημιουργίας στρατηγικού αποθέματος φυσικού αερίου, κοινής προμήθειας ενεργειακών προμηθειών και  αποσύνδεσης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, κάτι που υποστηρίζεται από τη Γαλλία.

Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών

Η ενεργειακή κρίση ήταν το πρώτο θέμα της συνάντησης της Πέμπτης και διήρκεσε πάνω από τέσσερις ώρες. Μεταξύ των πιο επικριτικών φωνών ήταν ο Τσέχος πρωθυπουργός Andrej Babiš, ο οποίος παραπονέθηκε για τον αντίκτυπο του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών (ETS) στους λογαριασμούς ενέργειας, μια θέση που αμφισβητήθηκε από την Επιτροπή.

Το ETS είναι ένα υποχρεωτικό σύστημα που τιμολογεί τις εκπομπές άνθρακα που εκλύονται από τις πιο ρυπογόνες βιομηχανίες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Οι εταιρείες πρέπει να αγοράζουν και να εμπορεύονται άδειες άνθρακα για να καλύψουν τις βιομηχανικές τους ανάγκες. Οι τιμές των αδειών αυξήθηκαν επίσης φέτος , από 33 € στις αρχές Ιανουαρίου σε σχεδόν 60 € τον Οκτώβριο.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι αυτή η άνοδος έχει συμβάλει σε περισσότερο από το ένα πέμπτο της συνολικής ενεργειακής κρίσης. Αρκετά όμως ανατολικά κράτη-μέλη έχουν κεφαλαιοποιήσει τις αυξήσεις στους λογαριασμούς για να επιτεθούν στο EST και, κατ’ επέκταση, στις πολιτικές της ΕΕ για το κλίμα. Ορισμένες χώρες έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την υποτιθέμενη χειραγώγηση της αγοράς εντός του ETS, ισχυρισμοί που οι Βρυξέλλες είπαν ότι ήταν αβάσιμοι.

Ο Von der Leyen επεσήμανε ότι οι χώρες της ΕΕ έχουν στη διάθεσή τους πάνω από 10 δισεκατομμύρια ευρώ σε έσοδα ETS για να μετριάσουν τον αντίκτυπο των αυξανόμενων τιμών.

Η ενεργειακή κρίση θα συζητηθεί περαιτέρω κατά τη διάρκεια μιας έκτακτης συνάντησης των εθνικών υπουργών την επόμενη εβδομάδα και θα επανεξεταστεί από τους ηγέτες της ΕΕ στην επόμενη σύνοδο κορυφής, που έχει προγραμματιστεί για τα μέσα Δεκεμβρίου.

Μητσοτάκης: για ενεργειακή κρίση

«Ζητήσαμε από την Κομισιόν να αξιολογήσει πολύ σύντομα την αγορά ενέργειας, να εντοπίσει τυχόν στρεβλώσεις και να προτείνει και λύσεις για το πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τέτοιες απότομες μεταβολές στις τιμές» τόνισε ο έλληνας πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης αναφερόμενος στην ενεργειακή κρίση.

Είναι βέβαιο ότι το θέμα των αυξήσεων στην ενέργεια είναι πανευρωπαϊκό πρόβλημα και για αυτό χρειάζεται πανευρωπαϊκή απάντηση τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Είπε ότι στην Ελλάδα έχουν παρθεί ήδη μέτρα στήριξης των πιο ευάλωτων νοικοκυριών τα οποία είναι εναρμονισμένα με το πλαίσιο των επιλογών της ΕΕ. Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στις προτάσεις που κατέθεσε ο ίδιος για το συγκεκριμένο θέμα λέγοντας μεταξύ άλλων ότι πρότεινε να ενισχυθεί η αποθήκευση του φυσικού αερίου. Επίσης πρότεινε να εξετασθεί στο μέλλον η αγορά φυσικού αερίου από την ΕΕ όπως και με τα εμβόλια για να έχουμε μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη απέναντι στους μεγάλους προμηθευτές του φυσικού αερίου.

Ακόμα είπε ότι αναφέρθηκε στη σημασία της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου ως εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας ενέργειας για την Ευρώπη ενώ είπε ότι ήταν κοινός τόπος στο Συμβούλιο ότι η πράσινη μετάβαση δεν είναι υπεύθυνη για τις αυξήσεις στο φυσικό αέριο και κατ’ επέκταση στην ηλεκτρική ενέργεια.

Η Μέρκελ στην Ελλάδα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απαντώντας στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στην επίσκεψη της Άγκελα Μέρκελ στην Αθήνα την ερχόμενη εβδομάδα.

Ερωτηθείς για τα μηνύματα και τις προσδοκίες από την επερχόμενη επίσκεψη της Άγκελας Μέρκελ στις 28 Οκτωβρίου, στην Αθήνα, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι η ίδια ως πολιτικό πρόσωπο έχει ταυτίσει τη διαδρομή της με όλες τις σημαντικές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία 16 έτη. Μίλησε για την επίσκεψη ως μια ευκαιρία ώστε να γίνει ένας απολογισμός των πεπραγμένων σε ότι αφορά τις Ελληνογερμανικές σχέσεις.

Αναφορικά με τη δυνατότητα αποθήκευσης φυσικού αερίου μετά την προμήθειά του από την ΕΕ, επισήμανε ότι η Ελλάδα δεν έχει σημαντικές δυνατότητες αποθήκευσης, ωστόσο μίλησε για έναν «γεωλογικό σχηματισμό», την φυσική αποθήκη φυσικού αερίου της Καβάλας.