Πώς τα υποκατάστατα κρέατος συμβάλλουν στη μείωση εκπομπών του θερμοκηπίου

Ζωϊκά τρόφιμα από φυτικά συστατικά: Το παρόν και το μέλλον

Στα επόμενα χρόνια και είμαι βέβαιος πριν το 2030, θα ληφθούν παγκόσμια μέτρα για να αντιμετωπισθεί η κλιματική αλλαγή που οφείλεται κατά κύριο λόγο στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Σε αυτό μετέχει περισσότερο από τις μεταφορές η κτηνοτροφία.

Τα κτηνοτροφικά ζώα, καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες νερού, απαιτούν τεράστιες εκτάσεις χορτολιβαδικής γης, εκπέμπουν απίστευτες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου, δαπανούν μεγάλες ποσότητες ενέργειας για την παραγωγή λιπασμάτων, αγροχημικών, φροντίδας των ζώων κλπ. 

Παράλληλα οι δαπάνες για την υγεία των ζώων συνεχώς αυξάνονται, και όλο περισσότερες ζωονόσοι μεταδίδονται στον άνθρωπο ενώ συγχρόνως η κακοποίηση των κτηνοτροφικών ζώων αποτελεί πραγματική μάστιγα (σφαγεία κλπ). 

Την ίδια ώρα, η αστικοποίηση περιορίζει όλο και περισσότερο τις εκτάσεις γης που διατίθενται για κτηνοτροφία και να μη ξεχνάμε ότι ο κορωνοϊός προήλθε από τις νυχτερίδες επειδή ο άνθρωπος κατέστρεψε δάση, βιότοπους κλπ – ήρθε δηλαδή ο άνθρωπος  πολύ κοντά στο φυσικό περιβάλλον των άγριων ζώων και κάποια στιγμή ο κορωνοϊός που ζει μαζί με τις νυχτερίδες χωρίς να τις προσβάλει, πήδησε από μια νυχτερίδα σε έναν άνθρωπο και έτσι προκλήθηκε η πανδημία σε όλο τον πλανήτη. 

Το 60% όλων των ασθενειών οφείλονται σε κακή διατροφή που περιλαμβάνει κρέας

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περισσότερο από το 60% των κάθε είδους ασθενειών οφείλονται στην κακή διατροφή από κάθε είδους κρέατα και κρεατοσκευάσματα. Η υπέρταση, οι γαστρεντερικές διαταραχές, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο διαβήτης, η χοληστεριναιμία, η παχυσαρκία, ορισμένες μορφές καρκίνου κλπ. οφείλονται κατά κύριο λόγο στην αλόγιστη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και κρεατοσκευασμάτων.

Επιπρόσθετα, οι ιχθυοκαλλιέργειες, με την πρωτοφανή εξάπλωση τους κοντά στις ακτές, ρυπαίνουν όλο και περισσότερο το θαλάσσιο περιβάλλον και τα ιχθυρά αυτών περιέχουν όλο και περισσότερο τοξικές ουσίες.

Για όλους τους παραπάνω λόγους η παραγωγή ζωϊκών τροφίμων από το φυτικό βασίλειο συνεχώς θα αυξάνεται έως ότου μια ημέρα καθιερωθεί νομοθετικά. 

Εταιρείες ήδη παράγουν κιμά, κρέας κόκκινο και λευκό όπως η Beyond Meat και η Impossible, άλλες εταιρείες παράγουν γάλα, γαλακτοκομικά, ψάρια, αυγά κλπ. από φυτικά συστατικά όπως σόγια, φασόλια, καρύδα, με πρόσθετα βότανα κλπ.

Τα μέχρι σήμερα εμφανιζόμενα μειονεκτήματα αφορούν το ότι πρόκειται για υπερ-επεξεργασμένα προϊόντα και περιέχουν μεγάλες ποσότητες αλατιού, που όμως σύντομα θα ξεπερασθούν.   

Τι μπορεί να γίνει στην Ελλάδα

Οι ελληνικές εταιρείες που καλλιεργούν βότανα ή παράγουν συστατικά βοτάνων ή ρητίνες, μπορούν άμεσα να επιδιώξουν συνεργασίες με εταιρείες παραγωγής υποκατάστατων ζωϊκών τροφίμων από φυτικές ουσίες, διότι όλες αυτές χρειάζονται συστατικά βοτάνων για χρώμα, γεύση, υφή και σύσταση κ.α.

Τα ΑΕΙ σε συνεργασία με βιομηχανίες τροφίμων να αναπτύξουν έρευνα R&D για τη συμμετοχή της βιομηχανίας τροφίμων στην παραγωγή υποκατάστατων ζωϊκών τροφίμων από φυτά, που σε λίγα χρόνια θα αποτελεί μονόδρομο.

Η πολιτεία να καθιερώσει κίνητρα και θεσμικό πλαίσιο για τη συμμετοχή των αγροτών και αγροτικών επιχειρήσεων στην εξελισσόμενη επανάσταση της γεωργικής παραγωγής «ζωϊκά τρόφιμα από το φυτικό βασίλειο».

* Ο Νίκος Κατσαρός είναι Π. Διευθυντής Ερευνών ΕΚΕΦΕ, Π. Πρόεδρος ΕΦΕΤ και Διευθυντής του Τμήματος Διατροφολογίας New York College