Κορονοϊός: Ποιοι ασθενείς έχουν τα περισσότερα αντισώματα και πόσο διαρκούν

Καθώς οι μήνες περνούν και ο αριθμός των κρουσμάτων Covid-19 έχει αυξηθεί η ανησυχία και η απορία για την δημιουργία αντισωμάτων και την διάρκεια τους έχει μεγαλώσει. Το ζήτημα αυτό ωστόσο αποτελεί πεδίο διαφωνιών στη διεθνή ιατρική βιβλιογραφία. Ορισμένες δημοσιεύσεις αναφέρουν ότι τα αντισώματα παραμένουν για το χρονικό διάστημα του ενός μήνα μετά τη νόηση, ενώ αντίθετα κάποιες άλλες αναφέρουν ότι παραμένουν για τουλάχιστον 6 μήνες. Τελικά, τι από όλα αυτά ισχύει;

Μία ελληνική έρευνα μελέτησε το ζήτημα των αντισωμάτων και της παραμονής τους στον ανθρώπινο οργανισμό. Τα δεδομένα της έρευνας, έγιναν προσφάτως δεκτά για δημοσίευση στο διεθνές ελβετικό ιατρικό περιοδικό Microorganisms. 

Η μελέτη

Για την διεξαγωγή της μελέτης εξετάστηκαν 259 άτομα που νόσησαν από Covid-19 και ανέρρωσαν, για να συμμετάσχουν στη δωρεά πλάσματος για τους ασθενείς που νοσούν τώρα από κορονοϊό.

Όλοι οι συμμετέχοντες είχαν επιβεβαιωμένη διάγνωση λοίμωξης από SARS-CoV-2 με PCR, σε διάστημα τουλάχιστον 14 ημερών μετά την πλήρη υποχώρηση των συμπτωμάτων και δυο αρνητικά αποτελέσματα PCR για SARS-CoV-2 στη συνέχεια.

Τη στιγμή της διάγνωσης της Covid-19:

•  οι 20 (7,7%) ασθενείς ήταν και παρέμειναν ασυμπτωματικοί
• οι 156 (60,2%) ήταν συμπτωματικοί αλλά δεν χρειάστηκαν νοσηλεία
• οι 83 (32%) ασθενείς νοσηλεύθηκαν σε ελληνικά νοσοκομεία.

Ο διάμεσος χρόνος από την ημέρα των πρώτων συμπτωμάτων ή της θετικής PCR (για τους ασυμπτωματικούς συμμετέχοντες στη μελέτη) μέχρι την ημέρα μέτρησης των αντισωμάτων ήταν 62 ημέρες.

Τα συμπεράσματα της έρευνας

Σύμφωνα με την έρευνα το 88% των ατόμων που νόσησαν από Covid-19 εμφάνισε αντισώματα έναντι του ιού.

Συγκεκριμένα, αντισώματα εμφάνισαν:

• τo 56% των ασυμπτωματικών ασθενών
• το 82% για τους ασθενείς που είχαν συμπτώματα, αλλά δεν χρειάστηκαν νοσηλεία
• το 91% για τους ασθενείς που νοσηλεύθηκαν

Επιπλέον:

• Η παρουσία εξουδετερωτικών αντισωμάτων (εξέταση που δεν γίνεται στην Ελλάδα) σχετίστηκε ισχυρά με την παρουσία αντισωμάτων έναντι του ιικού αντιγόνου RBD, ουσία που απαιτείται για τη σύνδεση του κορονοϊού στα ανθρώπινα κύτταρα, (εξέταση που γίνεται στη χώρα μας).
• Οι ασθενείς που εξετάσθηκαν μέσα σε 60 ημέρες από την πρώτη ημέρα που εμφάνισαν συμπτώματα είχαν υψηλότερους τίτλους αντισωμάτων σε σχέση με αυτούς που εξετάσθηκαν αργότερα.
• Τα αποτελέσματα αυτά μας δείχνουν ότι υψηλότεροι τίτλοι εξουδετερωτικών αντισωμάτων έναντι του κορονοϊού ανιχνεύονται σε ασθενείς που χρειάστηκαν νοσηλεία και μάλιστα εντός των πρώτων δύο μηνών από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Συντονιστές της μελέτης

Συντονιστές της μελέτης είναι οι καθηγητές Αιματολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ:

• Ευάγγελος Τέρπος
• Μαριάννα Πολίτου
• Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ)
• ο καθηγητής Γεώργιος Παυλάκης που είναι διευθυντής στο Τμήμα Ανθρώπινων Ρετροϊών στο National Cancer Institute (NCI) των ΗΠΑ

Για την μελέτη χρειάστηκε η συμμετοχή πολλών Ελλήνων επιστημόνων από διάφορα ελληνικά κέντρα καθώς και από το NCI των ΗΠΑ.

Τα κέντρα στα οποία έγινε η εργαστηριακή ανίχνευση

Η συλλογή των δειγμάτων για τη μελέτη των αντισωμάτων και η εργαστηριακή τους ανίχνευση έγινε στα παρακάτω κέντρα (με τους αντίστοιχους ερευνητές):

• Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Αλεξάνδρα»: Ε. Τέρπος, Ε. Κορομπόκη, Ι. Χαριτάκη, Θ.Σεργεντάνης, Ι. Ντάνασης-Σταθόπουλος, Τ. Μπαγκρατούνη, Θ. Δημόπουλος
• Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αρεταίειο»: Μ. Πολίτου
• Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν»: Β. Παππά, Α. Αντωνιάδου, Α. Μπουχλά, Σ. Παπαγεωργίου, Σ. Τσιόδρας
• Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ο Ευαγγελισμός»: Μ. Παγώνη, Σ. Σαριδάκης, Χ. Γιατρά, Α. Κοτανίδου
• Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών: Α. Σπυριδωνίδης, Γ. Παναγιωτακόπουλος
• Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Η Σωτηρία»: Α. Πεφάνης, Κ. Συρίγος
• Αντικαρκινικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Αγιος Σάββας»: Ε. Γρουζή,  Δ.Μοσχανδρέου)
• Ινστιτούτο Παστέρ: Α. Μεντής, Σ. Λαμπροπούλου
• Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας: Κ. Σταμούλης
• Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο: Λ. Αλεξόπουλος
• Τμήμα Ρετροϊών NCI ΗΠΑ: B.K. Felber, Δ. Στέλλας, M. Rosati, J. Bear, X. Hu,  Γ. Παυλάκης