Ομόφωνη η έγκριση του διεθνούς Συμβουλίου του CERN (Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών) για την κατασκευή ενός νέου κυκλικού υπερ-επιταχυντή σωματιδίων μήκους 100 χιλιομέτρων. Ο προϋπολογισμός του οποίου, αγγίζει τα 21 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το έργο αναμένεται να αντικαταστήσει το σημερινό Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), ωστόσο λόγω του υπέρογκου προϋπολογισμού του που δεν έχει ακόμη βρεθεί, άγνωστο παραμένει το πότε ακριβώς.
Στο πλαίσιο του προγράμματος “Επικαιροποίηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Σωματιδιακή Φυσική” και μετά την απόφαση υιοθέτησης του νέου σχεδίου, το CERN θα μελετήσει περαιτέρω το σχεδιασμό και τη δυνατότητα υλοποίησης του φιλόδοξου έργου. Πάντως, λαμβάνοντας υπόψη τον αρχικό σχεδιασμό, αυτό δε θα αρχίσει να κατασκευάζεται πριν το 2038. Ενώ, η τοποθεσία του προβλέπεται να είναι σε ένα υπόγειο τούνελ κοντά στη Γενεύη, όπως δηλαδή και ο εν ενεργεία επιταχυντής.
Έως τότε το CERN θα λειτουργεί τον σημερινό επιταχυντή σε αναβαθμισμένη έκδοση (High Luminosity LHC), ο οποίος θα έχει ολοκληρωθεί μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Ο σκοπός του νέου υπερ-επιταχυντή
Αυτό το τεράστιο επιστημονικό πείραμα, θα έχει σκοπό την πραγματοποίηση συγκρούσεων ηλεκτρονίων με σωματίδια της αντιύλης (ποζιτρόνια), αποτελώντας ένα “εργοστάσιο του μποζονίου Χιγκς“, καθώς ως πρώτη προτεραιότητα τίθεται η περαιτέρω μελέτη του συγκεκριμένου ζωτικού σωματιδίου.
Μεταγενέστερα προβλέπεται να εκτελεί προκλήσεις σύγκρουσης μεταξύ πρωτονίων.
Η αναβάθμιση από 16 σε 100…
Με βάση τα έως τώρα σχέδια, το CERN θα κατασκευάσει αρχικά έναν επιταχυντή ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων και μετά από χρόνια αυτό το μηχάνημα θα αντικατασταθεί από ένα επιταχυντή πρωτονίων-πρωτονίων, που θα φθάσει σε ενέργειες συγκρούσεων της τάξης των 100 τεραηλεκτρονιοβόλτ (TeV), έναντι μόνο 16 TeV που φθάνει ο τωρινός επιταχυντής LHC, ο οποίος κάνει συγκρούσεις πρωτονίων και είναι ο ισχυρότερος στον κόσμο.
Ο νέος υπερ-επιταχυντής θα αναζητήσει νέα υποατομικά σωματίδια ή δυνάμεις στη φύση, φιλοδοξώντας να πάει πέρα από το σημερινό κυρίαρχο πρότυπο-μοντέλο της σωματιδιακής φυσικής, μεταξύ άλλων με ανακαλύψεις για τη σκοτεινή ύλη. Η τεχνολογία που θα χρειαστεί το νέο μηχάνημα, θα πρέπει να αναπτυχθεί και θα αποτελέσει αντικείμενο μελέτης τις επόμενες δεκαετίες.
“Mια ιστορική μέρα για το CERN και τη σωματιδιακή φυσική στην Ευρώπη και πέρα από αυτή”, είπε η γενική διευθύντρια του CERN, Ιταλίδα φυσικός Φαμπιόλα Τζιανότι. Προσέθεσε πως πρόκειται για “μια φιλόδοξη στρατηγική που προδιαγράφει ένα λαμπρό μέλλον για την Ευρώπη και για το CERN μέσα από μια συνετή προσέγγιση βήμα-βήμα”.
Πάντως η ανάγκη τόσο μεγάλων κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση του έργου είναι πιθανό ότι θα απαιτήσει μη ευρωπαϊκές χώρες (ΗΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία κ.ά.) να συμμετάσχουν στο CERN δημιουργώντας ένα νέο διεθνή οργανισμό. Από την άλλη, το Συμβούλιο του CERN, παράλληλα με την υιοθέτηση του νέου κυκλικού υπερ-επιταχυντή, άφησε ανοικτή την πόρτα για τη συμμετοχή της Ευρώπης στον ξεχωριστό Διεθνή Γραμμικό Επιταχυντή που έχει προτείνει η Ιαπωνία.
Πηγή : ΑΠΕ-ΜΠΕ
με Αριθμό Μητρώου 12691
