Θα επηρεάσει ο κορονοϊός το Green Deal;

Η πανδημία του κορονοϊού ήρθε τη στιγμή που η ΕΕ είχε προγραμματίσει την προώθηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, γνωστή και ως Green Deal, με αποτέλεσμα καθυστερήσεις, αλλά και αμφισβητήσεις από εκείνους που δεν την συμπαθούν. To Green Deal στοχεύει, μεταξύ άλλων, στη μείωση της ρύπανσης, την προστασία του οικοσυστήματος, καθώς και τη βιώσιμη βιομηχανία.

Η Τσεχία αποτελεί μία από τις ευρωπαϊκές χώρες που βασίζονται όσο λίγες στην παραγωγή λιγνίτη – σχεδόν το 50% της ενέργειας που παράχθηκε στη χώρα το 2017 προήλθε (Δείτε περισσότερα στοιχεία στο σχετικό έγγραφο της Κομισιόν) από τον λιγνίτη, ενώ το 75% της θέρμανσης βασίστηκε σε αυτόν. Η τσέχικη κυβέρνηση έχει δείξει στο παρελθόν απροθυμία (Eastern European countries threaten to wreck EU ‘Green Deal’) να αναγνωρίσει το μέγεθος των μέτρων που πρέπει να υιοθετηθούν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που περιλαμβάνουν την εγκατάλειψη του λιγνίτη. Έτσι, η πρόσφατη δήλωση του Μπάμπις για το Green Deal γεννά το ερώτημα: μπορεί ο κορονοϊός να δώσει στις κυβερνήσεις μία καλή αφορμή για να αποφύγουν τη μετάβαση σε μία βιώσιμη οικονομία;

Το γεγονός ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί υπαρξιακή κρίση για την ανθρωπότητα επιβεβαιώθηκε από επιστημονική έρευνα (UN Report: Nature’s Dangerous Decline ‘Unprecedented’; Species Extinction Rates ‘Accelerating’) του ΟΗΕ που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2019: «Η φύση παρακμάζει παγκοσμίως με ρυθμούς πρωτοφανείς στην ανθρώπινη ιστορία» και «ένα εκατομμύριο είδη απειλούνται με εξαφάνιση». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφώνησε και χαρακτήρισε την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει το περιβάλλον «καθήκον υψίστης σημασίας για τη γενιά μας».

Το καθήκον αυτό έφερε στα τέλη του 2019 την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, γνωστή και ως ευρωπαϊκό Green Deal. Πρόκειται για μία εκτενή νομοθετική πρωτοβουλία από  την πλευρά των ενωσιακών θεσμών, σκοπός της οποίας είναι να μεταρρυθμίσει το μοντέλο ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας και να την καταστήσει βιώσιμη. Βασικός στόχος είναι να γίνει η Ευρώπη «η πρώτη κλιματικά ουδέτερη περιοχή σε παγκόσμιο επίπεδο έως το 2050», οπότε η ΕΕ θα πρέπει να πετύχει μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Το Green Deal αποτελεί κάτι παραπάνω από έναν ευρωπαϊκό κανονισμό, καθώς διατρέχει μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής οικονομίας και φιλοδοξεί να αλλάξει εκ βαθέων τους όρους παραγωγής και κατανάλωσης στον ευρωπαϊκό χώρο. Το πρόγραμμα της Κομισιόν για τη σταδιακή προώθηση του σχεδίου το 2020 και το 2021 καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, από νέα νομοθεσία για τις μπαταρίες και τη διαχείριση των απορριμμάτων, έως μέτρα για την αντιμετώπιση των αιτιών απώλειας της βιοποικιλότητας στην Ευρώπη και την Πράσινη Ατζέντα για τα Δυτικά Βαλκάνια.

Το Green Deal προβλέπει:

• Απανθρακοποίηση 
• Καθαρότερο κατασκευαστικό τομέα
• Προώθηση πιο βιώσιμων μέσων μεταφοράς
• Μέτρα για την προστασία του οικοσυστήματος
• Πιο βιώσιμη αλυσίδα τροφίμων
• Μετρα για τη μείωση της ρύπανσης
• Βιώσιμη βιομηχανία με π.χ. αύξηση των ποσοτήτων ανακυκλώσιμων υλικών που χρησιμοποιεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία (σήμερα ανέρχεται μόλις στο 12%).

Ειδικά, σχετικά με την κυκλική οικονομία, τα προϊόντα που προορίζονται για την ευρωπαϊκή αγορά θα πρέπει να σχεδιάζονται με συγκεκριμένες προδιαγραφές ώστε α) να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και άρα να αντικαθίστανται σπανιότερα, β) να επισκευάζονται ευκολότερα και γ) να αποτελούνται από υλικά που θα μπορούν να ανακυκλωθούν με απλές διαδικασίες ώστε να επιστρέψουν στην παραγωγή στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας. Για παράδειγμα, προωθούνται νέα μοντέλα για την παραγωγή υφασμάτων ώστε να είναι ανθεκτικότερα, να ανακυκλώνονται ευκολότερα και να μην καταλήγουν στις χωματερές (σήμερα λιγότερο από το 1% των παραγόμενων υφασμάτων επανεντάσσεται στην οικονομία). Έχει προβλεφθεί η απαγόρευση κυκλοφορίας πλαστικών μιας χρήσης, ενώ θα προωθηθούν οι επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες για τα τρόφιμα.

Από το μέγεθος ενός τέτοιου πρότζεκτ καταλαβαίνει κανείς το μέγεθος της ανάγκης χρηματοδότησης.

Το επενδυτικό σχέδιο του Green Deal, που στοχεύει στην κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων για τη μετάβαση προς την κλιματικά ουδέτερη οικονομία, προβλέπει ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις ύψους τουλάχιστον ενός τρισ. μέσα στην επόμενη δεκαετία. Μόνο για την επίτευξη των στόχων για το κλίμα και την ενέργεια μέχρι το 2030 θα χρειαστεί ετήσια χρηματοδότηση ύψους €260 δισ., ποσό που ανέρχεται στο 1,5% του ΑΕΠ της ΕΕ και ξεπερνάει το ετήσιο ΑΕΠ κρατών όπως της Ελλάδας. Ο Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης (Just Transition MechanismLaunching the Just Transition Mechanism – for a green transition based on solidarity and fairness | EC), που αποσκοπεί στην άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων από τη μετάβαση στην πράσινη οικονομία, προβλέπει κινητοποίηση τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ κατά την περίοδο 2021-2027.

Κανένα ευρωπαϊκό πρότζεκτ στο παρελθόν δεν είχε τη φιλοδοξία να κινητοποιήσει τόσο μεγάλα κεφάλαια.

Επικριτικό απέναντι στο Green Deal ήταν από πάντα το κομμάτι της βιομηχανίας που αποκομίζει κέρδη από προϊόντα που κινδυνεύουν με εξαφάνιση τόσο από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, όσο και από τη Συμφωνία των Παρισίων, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τη βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων. Ο οργανισμός Eurogas που εκπροσωπεί (Περισσότερα στην ιστοσελίδα του Eurogas) παραγωγούς και διανομείς φυσικού αερίου από 22 χώρες, το 2018 δαπάνησε €800.000 για λόμπινγκ στις Βρυξέλλες. Μόνο τις τελευταίες δέκα ημέρες του Ιανουαρίου, εκπρόσωποι του συναντήθηκαν με θέμα το Green Deal με έξι ευρωπαίους Επιτρόπους και άλλους αξιωματούχους της ΕΕ που διαχειρίζονται θέματα περιβάλλοντος, εμπορίου και αγροτικής πολιτικής.

Xρονοδιάγραμμα

Ωστόσο, μεγαλύτερη πρόκληση για την εφαρμογή του Green Deal θέτει η εξάπλωση του κορονοϊού καθώς δημιουργεί πρακτικές δυσκολίες ακριβώς τη χρονική συγκυρία κατά την οποία η ευρωπαϊκή κοινότητα επρόκειτο να λάβει σημαντικές αποφάσεις ενόψει της κρίσιμης για το κλίμα τρέχουσας δεκαετίας.

Αναβολές

Στα τέλη Μαρτίου ανακοινώθηκε ότι αναβάλλεται (Coronavirus puts on hold unveiling of new EU food policy), για τουλάχιστον έναν μήνα, η εκκίνηση τόσο της νέας ενωσιακής στρατηγικής για τα τρόφιμα, της λεγόμενης στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτοFarm to Fork strategy for sustainable food | European Commission» (Farm to Fork), όσο και της νέας πολιτικής για τη βιοποικιλότητα στην Ευρώπη με ορίζοντα το 2030.

Οι αναβολές δεν αφορούν μόνο την ΕΕ. Η Διάσκεψη Cop26ukcop26.org του ΟΗΕ για το Κλίμα, η οποία ήταν προγραμματισμένη να διεξαχθεί στη Γλασκώβη τον Νοέμβριο και με 30.000 συνέδρους αποτελεί τη σημαντικότερη συνάντηση μετά τη Συμφωνία των Παρισίων του 2015, αναβλήθηκε (Cop26 climate talks in Glasgow postponed until 2021 | The Guardian) για το 2021, ενώ ο συνεδριακός χώρος όπου θα πραγματοποιείτο μετατρέπεται  σε νοσοκομείο.

Πέρα από τις πρακτικές δυσκολίες, ο κορονοϊός έχει προκαλέσει την ανάπτυξη δύο πολύ συγκεκριμένων δυναμικών που ίσως δημιουργήσουν προσκόμματα στην εφαρμογή του Green Deal.

Η πρώτη αφορά στο ότι μέρος της βιομηχανίας ήδη ζητάει τη χαλάρωση των κανόνων για τον περιορισμό του αποτυπώματός της στο περιβάλλον, υποστηρίζοντας ότι είναι απαραίτητη για την οικονομική επιβίωσή της με τη νέα οικονομική πραγματικότητα.

Για παράδειγμα, στις αρχές Απριλίου η Διεθνής Ένωση Εναέριας Κυκλοφορίας (IATAΗ επίσημη ιστοσελίδα της ΙΑΤΑ), μέλη της οποίας είναι η Olympic Air και η Aegean Airlines από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAOΗ ) να επανακαθορίσει τα όρια εκπομπών ρύπων από τις αεροπορικές εταιρείες που επιέρουν μεγάλα χρηματικά πρόστιμα. Ο ICAO αρνήθηκε και η σχετική περιβαλλοντική οργάνωση EDFΗ  που ασχολείται με τους ρύπους από τις αερομεταφορές συμφώνησε ότι οι υπάρχοντες κανόνες προσφέρουν ευελιξία στις κυβερνήσεις για να αντιμετωπίσουν την περιορισμένη δραστηριότητα το 2020.

Η ΙΑΤΑ αντέδρασε, με τον γενικό διευθυντή της να δηλώνει: «Δεν έχουμε εγκαταλείψει τους περιβαλλοντικούς μας στόχους. Μετά την ανάκαμψη θα συνεχίσουμε να περιορίζουμε τις εκπομπές ρύπων και το αποτύπωμα της ηχορύπανσης, αυτό δεν αλλάζει. Όμως αυτή η κρίση είναι ζήτημα επιβίωσης για τη βιομηχανία. Ζητάμε από τις κυβερνήσεις έκτακτη βοήθεια. Φυσικά θα συμμορφωθούμε με τις περιβαλλοντικές μας υποχρεώσεις. Όμως πριν το κάνουμε, πρέπει να επιβιώσουμε, διαφορετικά δεν θα υπάρχει κανένα πρόβλημα με το περιβάλλον, η βιομηχανία θα έχει εξαφανιστεί».

Πίνακας

Το παράδειγμα αυτο δείχνει ότι βιομηχανικοί κλάδοι και κυβερνήσεις, είτε από πραγματική ανάγκη εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, είτε από προσπάθεια εκμετάλλευσης της οικονομικής κρίσης, είτε κάτι μεταξύ των δύο, θα επιχειρήσουν να επαναδιαπραγματευτούν ένα λιγότερο πιεστικό νομοθετικό πλαίσιο για τον περιορισμό του αποτυπώματός τους στο περιβάλλον, που σημαίνει ότι ίσως επανέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων οι στόχοι που έχουν τεθεί για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, συμπεριλαμβανομένου του Green Deal.

Η Κριστιάνα Φιγκέρες, η οποία διατέλεσε εκτελεστική γραμματέας του ΟΗΕ για το Κλίμα κατά τη Διάσκεψη στο Παρίσι το 2015, δήλωσε ότι δεν πρέπει να επιτραπεί αύξηση των εκπομπών αερίων λόγω του κορονοϊού: «Τα φετινά επίπεδα εκπομπών πρέπει να είναι τα ανώτατα που θα δούμε στο μέλλον, αν θέλουμε να περιορίσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου. Η Συμφωνία του Παρισιού έθεσε τη συνάντηση COP26 ως τη συγκυρία στην οποία όλες οι χώρες θα εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους για μία σημαντική μείωση των εκπομπών που θα πρέπει να δούμε την τρέχουσα κρίσιμη δεκαετία».

Η δεύτερη –εξίσου σημαντική– δυναμική που φέρνει ο κορονοϊός και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην προώθηση του Green Deal είναι η ραγδαία αύξηση των δημοσιονομικών δαπανών, η οποία ενδέχεται να περιορίσει τους πόρους που προορίζονταν για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Τις τελευταίες εβδομάδες όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν προχωρήσει σε εξαγγελίες μέτρων στήριξης των οικονομιών τους για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών από την εξάπλωση του κορονοϊού, μέτρα που θα προκαλέσουν αύξηση των δημόσιων δαπανών σε μία περίοδο που τα δημοσιονομικά έσοδα συρρικνώνονται εξαιτίας της συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας. Η προβλεπόμενη για όλους αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος περιορίζει τον δημοσιονομικό χώρο που έχουν τα κράτη στη διάθεσή τους για να χρηματοδοτήσουν οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένου του Green Deal. Το επιβεβαιώνει ο Θόρφιν Στέινφορθ, πολιτικός αναλυτής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Περιβαλλοντικής Πολιτικής (IEEP): «Η αύξηση τόσο του δημοσίου χρέους, όσο και του χρέους των εταιρειών, μπορεί να προκαλέσει μείωση της χρηματοδότησης και των επενδύσεων που προορίζονται για την άμβλυνση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής».

Το ζήτημα αφορά και στα ιδιωτικά κεφάλαια που προορίζονταν για πράσινες επενδύσεις, αφού κάποια ίσως καταλήξουν σε πιο επείγουσες ανάγκες για την επιβίωση επιχειρήσεων που πλήττονται από τον κορονοϊό. Αρκεί να θυμηθούμε ότι μετά την κρίση του 2008 χρειάστηκαν περισσότερα από πέντε χρόνια για να επανέλθουν οι επενδύσεις πράσινης ενέργειας στα προ κρίσης επίπεδα.

Αυτή τη δυναμική έπληξε ο κορονοϊός σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορά στην παραγωγή. Το 70% της παγκόσμιας προμήθειας φωτοβολταϊκών κατασκευάζεται στην Κίνα, με ένα ακόμη 10-15% να παράγεται από εταιρείες κινεζικών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται στην νοτιοανατολική Ασία. Τον Φεβρουάριο πολλά από τα εργοστάσια παραγωγής φωτοβολταϊκών στην Κίνα περιόρισαν ή διέκοψαν εντελώς τη λειτουργία τους εξαιτίας των μέτρων.

Όσον αφορά στη γραμμή παραγωγής για την κατασκευή αιολικών πάρκων, εργοστάσια στην Ευρώπη αρχικά αντιμετώπισαν προβλήματα στις προμήθειες εξαρτημάτων από την Κίνα, ενώ αργότερα επιχειρήσεις στην Ιταλία και την Ισπανία έκλεισαν εξαιτίας των δικών τους περιοριστικών μέτρων. Την ώρα που μεγάλο μέρος των εργαζομένων στην Ευρώπη, την Ινδία και τις ΗΠΑ αναγκάζεται να μείνει σπίτι, πολλά πρότζεκτ ΑΠΕ έχουν σταματήσει και κατά πάσα πιθανότητα θα αναγκαστούν να αναθεωρήσουν τις ημερομηνίες ολοκλήρωσής τους ακόμη και μετά το τέλος του 2020.

ΑΠΕ

Αυτή η συνθήκη δεν αποτελεί απλώς μία χρονική καθυστέρηση και μας οδηγεί στο δεύτερο και μάλλον σημαντικότερο επίπεδο στο οποίο μπορούν να πληγούν οι ΑΠΕ. Σε μία σειρά από χώρες, η ολοκλήρωση υποδομών ΑΠΕ συνδέεται με οικονομικά κίνητρα που θα χαθούν αν η κατασκευή τους δεν ολοκληρωθεί εντός του 2020. Συγκεκριμένα, στην Κίνα και τις ΗΠΑ οι παραγωγοί θα πρέπει να έχουν προλάβει να εντάξουν στο δίκτυο των ΑΠΕ τα νέα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα εντός του 2020 προκειμένου να λάβουν μία σειρά από οικονομικά κίνητρα και φορολογικές ελαφρύνσεις.

Την ίδια ώρα, η Ινδία και η ΕΕ έβλεπαν το 2020 ως μία χρονιά-σταθμό στις προσπάθειές τους να πιάσουν τους στόχους ανάπτυξης των ΑΠΕ. Αυτές οι εξελίξεις εγκυμονούν κινδύνους για τις επιχειρήσεις μεσαίας και μικρής κλίμακας, καθώς θα έχουν απώλεια εσόδων και ενδέχεται να μην καταφέρουν να απορροφήσουν τους κραδασμούς της οικονομίας, με αποτέλεσμα να βρεθούν ενώπιον μεγάλων πιέσεων για να επιβιώσουν, όπως η ανάγκη αναδιάρθρωσης των χρεών τους.

Τις πιέσεις που δέχεται το Green Deal και η πράσινη ατζέντα αναγνώρισαν τις τελευταίες μέρες αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και αξιωματούχοι. Στις 9 Απριλίου, 13 υπουργοί Κλίματος και Περιβάλλοντος κρατών-μελών της ΕΕ –ανάμεσα στους οποίους αρχικά δεν ήταν, αλλά αργότερα προστέθηκε, ο έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης (αργότερα, ο αριθμός των υπουργών αυξήθηκε, καθώς προστέθηκαν οι υπουργοί Περιβάλλοντος της Ελλάδας, της Γαλλίας και της Γερμανίας)– με επιστολή προς την κ. Φον ντερ Λάιεν υπογράμμισαν την ανάγκη προώθησης του Green Deal παρά τα προσκόμματα που θέτει η πανδημία του κορονοϊού:

«Η προσοχή μας βρίσκεται σήμερα στην αντιμετώπιση της πανδημίας και των άμεσων συνεπειών της. Ωστόσο, πρέπει να ξεκινήσουμε να προετοιμαζόμαστε για να οικοδομήσουμε εκ νέου την οικονομία μας και να πάρουμε τα κατάλληλα μέτρα ανάκαμψης, για να επαναφέρουμε τη βιώσιμη πρόοδο και την ευημερία στην Ευρώπη και τους πολίτες της. Σε αυτή την προσπάθεια δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε την υπάρχουσα κλιματική και οικολογική κρίση. Δεν μπορούμε να δεχτούμε οποιοδήποτε πισωγύρισμα που θα μπορούσε να έχει επιβλαβείς συνέπειες στο κλίμα, τη βιοποικιλότητα και το περιβάλλον, καθώς και την ανθρώπινη υγεία και τις οικονομίες μας. Καλούμε την Κομισιόν να αξιοποιήσει το ευρωπαϊκό Green Deal ως το πλαίσιο για αυτή την αποστολή [της πράσινης μετάβασης]. Το Green Deal αποτελεί μία νέα στρατηγική ανάπτυξης για την ΕΕ, που μπορεί να έχει διπλό όφελος, δηλαδή από τη μία να δώσει νέα ώθηση στην οικονομία και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, την ώρα που από την άλλη θα επιταχύνει την πράσινη μετάβαση».

Δηλώσεις

Ανάλογες δηλώσεις έγιναν και σε ενωσιακό επίπεδο. Στις 18 Μαρτίου ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν είπε ότι το Green Deal δεν είναι τελειωμένη υπόθεση και ότι ο κορονοϊός θα αλλάξει το πλαίσιο του δημόσιου διαλόγου, ωστόσο αυτό δεν πρέπει να γίνει σε βάρος της ανάγκης για απανθρακοποίηση της οικονομίας. Στις 10 Απριλίου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ μίλησε για την ανάγκη επαναφοράς της ΕΕ σε μία βιώσιμη ανάπτυξη «στη βάση μιας πράσινης και ψηφιακής στρατηγικής».

Παράλληλα με τους φόβους, αναπτύσσεται και το αφήγημα που λέει ότι έχουμε μπροστά μας μία μοναδική συγκυρία για επανεκκίνηση της οικονομίας στις επιταγές του Green Deal και της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) χαρακτήρισε τη σημερινή εποχή ως μία «ιστορική ευκαιρία» για την προώθηση της πράσινης ενέργειας, αφού οι κυβερνήσεις έχουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης μεγάλων επενδύσεων μακριά από τα ορυκτά καύσιμα και σύμφωνα με τη βιώσιμη ανάπτυξη. «Δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε στη σημερινή κρίση να οριοθετήσει τις προσπάθειες του πλανήτη για να αντιμετωπίσει την αναπόφευκτη πρόκληση που έχει μπροστά του», ανέφερε σε πρόσφατη ανάλυσή του ο ΙΕΑ.

Η εμφάνιση μίας υπαρξιακής κρίσης όπως είναι αυτή που έφερε ο κορονοϊός δείχνει γιατί χρειάζεται η προώθηση του Green Deal. Στις αρχές Μαρτίου, την ώρα που η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη ήταν στραμμένη στον κορονοϊό και την κρίση στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς, υπεύθυνος για την πράσινη ατζέντα στην Ευρώπη, είπε ότι «η προσοχή μας αυτή την εβδομάδα θα πρέπει να είναι απολύτως επικεντρωμένη σε όσα συμβαίνουν στη Συρία, την Τουρκία και την Ελλάδα, θα πρέπει να είναι στο πώς θα περιορίσουμε και θα αντιμετωπίσουμε τον κορονοϊό» και ακριβώς για αυτό τον λόγο είναι σημαντική μια δεσμευτική νομοθεσία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς «μας επιτρέπει να επικεντρωθούμε σε άλλα προβλήματα χωρίς να χάνουμε τους στόχους μας για να πετύχουμε την κλιματική ουδετερότητα».

Το Green Deal πρέπει να προχωρήσει όχι παρά την εμφάνιση του κορονοϊού, αλλά ακριβώς λόγω της εμφάνισής του. Και αυτό γιατί ο κορονοϊός είναι μία πολύ σοβαρή κρίση, την οποία όμως αργά ή γρήγορα θα ξεπεράσουμε. Αντίστοιχες κρίσεις ενδέχεται να εμφανιστούν ξανά στην πορεία της ανθρωπότητας. Ωστόσο, αν ο κορονοϊός ή κάποια άλλη κρίση αποτελέσει αφορμή για μετάθεση της υιοθέτησης κανόνων βιώσιμης ανάπτυξης, όπως είναι το Green Deal, τότε να είμαστε σίγουροι ότι η κλιματική κρίση θα μας χτυπήσει την πόρτα. Και είναι η πλέον βαθιά και υπαρξιακή κρίση για τον άνθρωπο και τον πλανήτη.

Πηγή: insidestory.gr

*Παρακολουθήστε μέσα από το live blog του www.ecozen.gr, όλες τις εξελίξεις για την πανδημία του κορονοϊού στην Ελλάδα, την Ευρώπη και όλο τον κόσμο.

Ρεπορτάζ, έρευνες, απόψεις επιστημόνων, ερευνητών και ιατρών. Μέτρα προστασίας από τον ιό και προτάσεις ειδικών και ανακοινώσεις της κυβέρνησης και της επιστημονικής κοινότητας στο live blog του www.ecozen.gr.