Και όμως υπάρχει μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που έχει βάλει ως στόχο να μην παράγει καθόλου σκουπίδια μέχρι το 2025. Δύσκολο να μαντέψετε, καθώς δεν συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των πόλεων που όλοι λίγο πολύ έχουμε επισκεφτεί ή θα θέλαμε να επισκεφτούμε στο μέλλον.
Επιλογή που προφανώς την αδικεί γιατί εκτός από οικολογικό προφίλ, είναι πανέμορφη και διαθέτει πολλά και ενδιαφέροντα αξιοθέατα.
Πρόκειται για τη Λιουμπλιάνα. Η πρωτεύουσα της Σλοβενίας, στην Κεντρική Ευρώπη, μας έβαλε τα …γυαλιά: Ξεκίνησε τη διαδικασία απαλλαγής από τα σκουπίδια 20 χρόνια πριν, όταν η ανακύκλωση ήταν ακόμη άγνωστη λέξη και όλα τα απορρίμματα της πόλης κατέληγαν στις γνώριμες χωματερές.
Διαχωρισμός υλικών
Ωστόσο, το 2002 οι αρχές αποφάσισαν να κάνουν τη διαφορά. Η διαλογή στην πηγή, δηλαδή ο διαχωρισμός του χαρτιού, του γυαλιού και των συσκευασιών, μπήκε δυναμικά στη ζωή των κατοίκων, με την τοποθέτηση ειδικών κοντέινερ στους δρόμους της πόλης. Μόλις τέσσερα χρόνια αργότερα, η Λιουμπλιάνα άρχισε να μαζεύει και τα βιοδιασπώμενα απορρίμματα (κυρίως τρόφιμα και οργανικά υπολείμματα από κήπους) σε επίπεδο νοικοκυριών.
Περιορισμός αποκομιδής
Όμως η πιο ριζοσπαστική αλλαγή συνέβη το 2013, όταν ο δήμος αποφάσισε να μειώσει στο μισό την αποκομιδή των οικιακών απορριμμάτων. Με αυτό τον τρόπο οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να περιορίσουν τα σκουπίδια τους και να διαχωρίζουν τα υλικά με μεγαλύτερη υπευθυνότητα.
Ανακύκλωση
Με τούτα και με τ’ άλλα, σήμερα η Λιουμπλιάνα φέρει επάξια τον τίτλο της πρωτοπόρου ευρωπαϊκής πρωτεύουσας στη διαχείριση των απορριμμάτων. Μάλιστα, ήδη το 68% όλων των παραγόμενων σκουπιδιών ανακυκλώνεται ενώ οι χωματερές της πόλης δέχονται 80% λιγότερα σκουπίδια από όσα το 2008. Η πόλη έχει δεσμευτεί να ανεβάσει αυτό το ποσοστό στο 75% έως το 2025.
Υποδομές
Φυσικά, βασική προϋπόθεση για την επιτυχία αυτού του σχεδίου ήταν η ύπαρξη υποδομών. Το 2015 ιδρύθηκε το Τοπικό Κέντρο για τη Διαχείριση των Απορριμμάτων, το οποίο καλύπτει το ¼ σχεδόν της χώρας και μετατρέπει το 95% των οικιακών απορριμμάτων σε ανακυκλώσιμα υλικά και στερεά καύσιμα.
Και δεν αφορά μόνο την ανακύκλωση – οι αρχές της πόλης δίνουν την ίδια σημασία τόσο στην μείωση των σκουπιδιών όσο και στην επαναχρησιμοποίηση.
Πράσινη πρωτεύουσα
Εκτός από τη διαχείριση των σκουπιδιών, η Λιουμπλιάνα έχει διαπρέψει και σε άλλους τομείς, όπως στις φιλικές για το περιβάλλον μετακινήσεις και στην ενίσχυση του πρασίνου και των ελεύθερων χώρων.
Για μια πόλη στην οποία δέκα χρόνια πριν βασίλευαν τα αυτοκίνητα, η στροφή προς τα μέσα μαζικής μεταφοράς, το ποδήλατο και τις πεζοδρομήσεις έκανε τεράστια διαφορά.
Σημαντική πρόοδος επίσης σημειώθηκε και στη διατήρηση και προστασία των πράσινων χώρων. Άλλωστε τα ¾ ολόκληρης της έκτασης της Λιουμπλιάνα καλύπτονται από πράσινο, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται υγρότοποι, δάση και καλλιέργειες. Τα τελευταία δέκα χρόνια η πόλη έχει φυτεύσει περισσότερα από 2.000 δέντρα, έχει φτιάξει πάνω από 5 νέα πάρκα, μεταξύ των οποίων και το Μονοπάτι της Μνήμης και της Συντροφικότητας με 7.000 δέντρα και διάφορα μνημεία.
με Αριθμό Μητρώου 12691
