Η τέχνη των σπηλαίων αποκαλύπτει την αρχαία χρήση της αστρονομίας

Μερικοί από τους παλαιότερους “πίνακες” σπηλαίων του κόσμου αποκαλύπτουν πως οι αρχαίοι άνθρωποι είχαν προηγμένες γνώσεις αστρονομίας.

Οι “πίνακες”, σε διάφορες τοποθεσίες σε ολόκληρη την Ευρώπη, δεν είναι απλώς, απεικονίσεις αγρίων ζώων, όπως πιστεύαμε προηγουμένως. Αντίθετα, τα σύμβολα των ζώων αντιπροσωπεύουν  αστερισμούς στον νυχτερινό ουρανό και χρησιμοποιούνταν για να αντιπροσωπεύουν ημερομηνίες και να επισημαίνουν γεγονότα όπως οι πτώση κομήτων, σύμφωνα με την ανάλυση.

Αποκαλύπτεται, παράλληλα, ότι ίσως ήδη πριν από 40.000 χρόνια, οι άνθρωποι παρακολουθούσαν το χρόνο χρησιμοποιώντας, το πως μεταβάλλεται η θέση των αστεριών αργά για χιλιάδες χρόνια.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι οι αρχαίοι άνθρωποι αντιλαμβάνονταν μια επίδραση που προκλήθηκε από τη σταδιακή μετατόπιση του άξονα περιστροφής της Γης. Η ανακάλυψη αυτού του φαινομένου, που ονομάζεται “μετάπτωση των ισημεριών*”, είχε προηγουμένως πιστωθεί στους αρχαίους Έλληνες.

Την εποχή που οι Νεάντερταλ είχαν εξαφανιστεί και ίσως πριν εγκατασταθεί η ανθρωπότητα στη Δυτική Ευρώπη, οι άνθρωποι θα μπορούσαν να ορίσουν ημερομηνίες μέχρι 250 χρόνια, όπως δείχνει η μελέτη.

Οι αστρονομικές ιδέες των αρχαίων ήταν πολύ μεγαλύτερες από ότι πιστεύαμε. Η γνώση τους μπορεί να έχει βοηθήσει την πλοήγηση στις ανοικτές θάλασσες και άρα στην κατανόηση της προϊστορικής ανθρώπινης μετανάστευσης.

Ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Εδιμβούργου και του Κεντ μελέτησαν λεπτομέρειες της παλαιολιθικής και νεολιθικής τέχνης με σύμβολα ζώων σε τοποθεσίες στην Τουρκία, την Ισπανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία.

Βρήκαν ότι όλες οι τοποθεσίες χρησιμοποίησαν την ίδια μέθοδο της τήρησης ημερομηνιών με βάση την εξελιγμένη αστρονομία.

Οι ερευνητές εξέτασαν προηγούμενα ευρήματα από μια μελέτη των γλυπτών σε πέτρες σε ένα από αυτά τα σημεία – το Gobekli Tepe στη σύγχρονη Τουρκία – το οποίο ερμηνεύεται ως μνημείο για μια καταστροφική πτώση κομήτη γύρω στο 11.000 π.Χ. Αυτή η πτώση θεωρήθηκε ότι έχει ξεκινήσει μια μίνι παγωμένη εποχή γνωστή ως περίοδος “Νεώτερης Δρυάδος*”.

Επίσης αποκωδικοποίησαν αυτό που είναι ίσως το πιο γνωστό αρχαίο έργο τέχνης – η σκηνή του Lascaux Shaft στη Γαλλία. Η δουλειά, που χαρακτηρίζει έναν άνθρωπο που πεθαίνει και μερικά ζώα, μπορεί να αφορά σε μια ακόμη πτώση κομήτη γύρω στο 15.200 π.Χ., σύμφωνα με τους ερευνητές.

Η ομάδα επιβεβαίωσε τα ευρήματά τους συγκρίνοντας την ηλικία πολλών παραδειγμάτων σπηλαιοτεχνίας – γνωστών από τη χημική χρονολόγηση των χρωμάτων που χρησιμοποιήθηκαν – με τις θέσεις των αστεριών στην αρχαιότητα όπως προβλέπεται από το εξελιγμένο λογισμικό.

Το παλαιότερο γλυπτό του κόσμου, το λιοντάρι του σπηλαίου Hohlenstein-Stadel, από το 38.000 π.Χ., βρέθηκε επίσης ότι ταιριάζει με αυτό το αρχαίο σύστημα διατήρησης του χρόνου.

Η μελέτη αυτή δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Athens of History.

Ο Dr Martin Sweatman, από τη Σχολή Μηχανικών του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, δήλωσε: “Η τέχνη της πρώιμης σπηλιάς δείχνει ότι οι άνθρωποι είχαν προηγμένη γνώση του νυχτερινού ουρανού κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων.  Αυτά τα ευρήματα υποστηρίζουν μια θεωρία των πολλαπλών πτώσεων  κομητών κατά την πορεία της ανθρώπινης ανάπτυξης και πιθανώς θα φέρει επανάσταση στον τρόπο που βλέπουμε τους προϊστορικούς πληθυσμούς”.

*Η χρονική περίοδος της “Νεώτερης Δρυάδος” ξεκίνησε πριν περίπου 12.900 χρόνια και κράτησε σχεδόν 1.300 χρόνια. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίστηκε από ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες πάνω στη Γη και πήρε το όνομά της από το Αλπικό λουλούδι Dryas octopetala.

Επιμέλεια Κειμένου: Κατερίνα Καλτσά