Δρ.Αν.Μοσχοβάκη: Κοινή και άτυπη Πνευμονία-Ομοιότητες και διαφορές 

Στην ακτινογραφία και αξονική τομογραφία θώρακος υπάρχει χαρακτηριστική εικόνα κατανομής της φλεγμονής.  Σε αντίθεση με την τυπική πνευμονία που προκαλείται από βακτήρια όπως ο Streptococcus pneumoniae, η άτυπη πνευμονία προκαλείται συχνά από άλλα παθογόνα όπως Mycoplasma pneumoniae, ιούς, χλαμύδια,  Legionella pneumophila, Coxiella burnetii.

Επιπροσθέτως σε αντίθεση με την κοινή πνευμονία η άτυπη πνευμονία εμφανίζεται συχνά με πιο ήπια συμπτώματα, ακόμη και σε υγιείς μη ηλικιωμένους και μη ανοσοκατασταλμένους ανθρώπους. Τα συμπτώματα ενδέχεται να μιμηθούν την απλή γρίπη και να αποπροσανατολίσουν τον ασθενή. Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν καταρροή,  βήχα, χαμηλό πυρετό, κόπωση, πονοκέφαλο και ήπια δύσπνοια.

Οι ασθενείς μπορεί να μην βιώσουν τον έντονο πόνο στο στήθος ή τον υψηλό πυρετό που συνήθως σχετίζεται με την τυπική πνευμονία. Επιπλέον, τα συμπτώματα μπορεί να αναπτυχθούν σταδιακά σε αρκετές ημέρες, οδηγώντας συχνά σε εφησυχασμό. Επιπλοκές είναι η αιματογενής διασπορά, η πλευρίτιδα, το εμπύημα, η καρδιολογική απορρύθμιση, το άσθμα,  η μοιραία κατάληξη.

Το Mycoplasma pneumoniae, είναι ένα μικροσκοπικό βακτήριο που δεν έχει κυτταρικό τοίχωμα. Οι ιοί DNA και RNA εμπλέκονται επίσης στην αιτιολογία της ιογενούς πνευμονίας. Τέτοιοι ιοί είναι οι αδενοιοί, οι κορονοιοί, οι ιοί γρίπης, οι ιοί παραγρίπης , ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός, οι ιοί ιλαράς, οι εντεροϊοί , ο ιός coxsackie , οι ρινοιοί, οι ροταϊοί, οι ρετροϊοί κ.α.  Τα χλαμύδια πνευμονίας είναι ενδοκυττάρια βακτήρια. H Coxiella burnetii, είναι gram-αρνητικό ενδοκυτταρικό βακτήριο.

Η Legionella pneumophila, ένα υδατογενές βακτήριο που βρίσκεται σε μολυσμένες πηγές νερού, ενοχοποιείται επίσης σε άτυπες περιπτώσεις πνευμονίας.

Η σωστή ιατρική εξέταση από έμπειρο παθολόγο με κλινική εμπειρία είναι σημαντική για τον πρώιμο εντοπισμό της άτυπης πνευμονίας. Η θεραπεία εξαρτάται από το αίτιο που την προκαλεί.

Η πρόληψη της άτυπης πνευμονίας περιλαμβάνει τη σωστή εφαρμογή μέτρων προσωπικής υγιεινής κατά την επαφή με ανθρώπους ή ζώα και την αποφυγή έκθεσης σε γνωστούς παράγοντες κινδύνου. Απλά μέτρα όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών, η αποφυγή στενής επαφής με άρρωστα άτομα, η διατήρηση καθαρών κλιματιστικών συστημάτων, η τήρηση μέτρων για αποφυγή κροτώνων και κουνουπιών και η διατήρηση καθαρού περιβάλλοντος μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος.

Για την πρόληψη της πνευμονίας από Legionella, είναι σημαντικό να αποφύγετε την εισπνοή ομίχλης ή ατμού από μολυσμένες πηγές νερού, όπως τζακούζι, πύργοι ψύξης ή διακοσμητικά σιντριβάνια και να επιλέγετε καθαρά συστήματα διανομής νερού (π.χ. spa).

Συνιστάται ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος με διατροφή πλούσια σε φρούτα, όσπρια, λαχανικά, γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, άσκηση, αποφυγή παθητικού και ενεργητικού καπνίσματος, διατήρηση φυσιολογικού βάρους, επαρκούς ύπνου, αποφυγή ψυχολογικών επιβαρύνσεων, αποφυγή άσκοπης λήψης φαρμάκων. Στην περίπτωση ηλικιωμένων ή πασχόντων από χρόνια νοσήματα, απαιτείται εφαρμογή ειδικών ενδεικνυόμενων διατροφικών προγραμμάτων και προγραμμάτων πρόληψης ανάλογα με το είδος της χρόνιας πάθησης.

Οι πολίτες πρέπει να ευρίσκονται σε αυξημένη επιφυλακή επί συμπτωμάτων λοιμώξεων, ώστε να επιτυγχάνεται ακριβής διάγνωση και έγκαιρη παρέμβαση. Εκτός από τα συνήθη σημεία συναγερμού κοινά σε όλες στις πνευμονίες όπως είναι ο υψηλός πυρετός, η δύσπνοια, το θωρακικό άλγος, ο έντονος βήχας, η αιμόπτυση, η υποτροπή συμπτωμάτων που έχουν εισέλθει σε φάση βελτίωσης, στην περίπτωση των άτυπων πνευμονιών βασικό σημείο συναγερμού είναι τα ήπια συμπτώματα, όπως η δεκατική πυρετική κίνηση και ο βήχας, τα οποία όμως παρατείνονται πέραν του πενθημέρου που αποτελεί  και την τυπική διάρκεια που χρειάζονται οι περισσότεροι παθογόνοι μικροοργανισμοί για να «κάνουν τον κύκλο τους» στον υγιή ενήλικο, που έχει καλό ανοσοποιητικό σύστημα.