Αν.Μοσχοβάκη: Η διάρροια του καλοκαιριού

Της Δρ. Αναστασίας Μοσχοβάκη

Στις περισσότερες περιπτώσεις η διάρροια του καλοκαιριού “κρύβει” παθογόνους μικροοργανισμούς που πολλαπλασιάζονται στο τρόφιμο ή το νερό λόγω υψηλών θερμοκρασιών και κακών συνθηκών υγιεινής- συντήρησης. Σπανιότερα πρόκειται για δυσπεπτικά προβλήματα που προκαλεί η αλλαγή καθιερωμένων διατροφικών συνηθειών κατά τα ταξίδια, για δυσανεξία στις τοπικές κουζίνες, για προσβολή εντέρου κατά την κολύμβηση σε μολυσμένα ύδατα ή κατά την άσκηση σεξουαλικών πρωκτικών συνηθειών με μολυσμένους ερωτικούς συντρόφους (π.χ. με aids, neisseriagonorrhoeae).

Κοινά αίτια διάρροιας που εισέρχονται στο σώμα μέσω νερού και τροφής είναι η Shigella, το Campylobacter, η Salmonella,η Aeromonas, το Escherichiacoli, ορισμένοι ιοί, ο παράγων Norwalk, ορισμένα παράσιτα. Ο άνθρωπος με καλό ανοσοποιητικό σύστημα έχει ενδογενείς μηχανισμούς αντίστασης έναντι των λοιμογόνων αυτών παραγόντων. Έτσι το γαστρικό οξύ του στομάχου, οι εκκρίσεις του γαστρεντερικού σωλήνα με τα τοξικά ένζυμα και τους ανοσολογικούς παράγοντες, η ωφέλιμη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου έχουν ουσιαστικό ρόλο στην εξουδετέρωση των παθογόνων.

Οι αλλαγές στο κλίμα, η μεταβολή των υγειονομικών συνθηκών, η κατανάλωση ασυνήθιστων τροφίμων για τα συνήθη δεδομένα του οργανισμού, η συχνή κατανάλωση φαγητού σε εστιατόρια μαζικής εστίασης, είναι παράγοντες που μπορεί να εκθέσουν τον άνθρωπο σε υψηλές συγκεντρώσεις παθογόνων ανάλογα με την περιοχή και το είδος της τροφής που καταναλώνεται και να προκαλέσουν τη λεγόμενη διάρροια του καλοκαιριού.

Σημαντικό ρόλο έχει η ποιότητα του αμυντικού συστήματος του οργανισμού. Άτομα με πρωτοπαθείς ανοσοανεπάρκειες, νόσο aids, ηλικιωμένοι, ασθενείς που λαμβάνουν φάρμακα τα οποία προκαλούν καταστολή ανοσοποιητικού συστήματος, ενδέχεται να παρουσιάσουν διαρροϊκά σύνδρομα από ασυνήθιστους παθογόνους μικροοργανισμούς ή σοβαρές επιπλοκές κατά την διαδρομή συνήθων διαρροϊκών συνδρόμων όπως σηψαιμία ή αφυδάτωση.

Η απλή διάρροια του καλοκαιριού εμφανίζεται στις τυπικές περιπτώσεις με 3 έως οκτώ χαλαρές κενώσεις, διαρκεί λίγες ημέρες,  ενώ συνυπάρχει ναυτία, κοιλιακή ευαισθησία. Ο πυρετός είναι σπάνιος. Μπορεί να εμφανιστεί εμετός.Το σύνδρομο επιστρέφει στις περισσότερες περιπτώσεις εντός πενθημέρου. Η επαρκής λήψη νερού, το τσάι, το χαμομήλι οι ζωμοί, τονώνουν τον οργανισμό σε απλές περιπτώσεις διάρροιας και συντελούν στην αναπλήρωση χρήσιμων ιχνοστοιχείων.

Τα μέτρα πρόληψης περιλαμβάνουν:

• καλό πλύσιμο των χεριών και των τροφίμων,
• καλό ψήσιμο των τροφών,
• προσεχτική επιλογή ταβέρνας και εστιατορίου κατά τις εξόδους.

Το καλό και συχνό πλύσιμο των χεριών έχει ζωτική σημασία (ιδιαίτερα πριν το φαγητό, μετά την αφόδευση, μετά από χειραψίες). Τα χέρια πρέπει να πλένονται καλά τουλάχιστον επί εικοσιπέντε δευτερόλεπτα, σε όλη την επιφάνεια, χωρίς να αμελούνται τόσο οι πτυχές ανάμεσα στα δάκτυλα, όσο και η περιοχή κάτω από τα νύχια. Στη συνέχεια ξεπλένετε με άφθονο νερό και στεγνώνετε με καθαρή πετσέτα ή ξηρό αέρα. Το φαγητό πρέπει να σερβίρεται ζεματιστό. Τα τρόφιμα δεν πρέπει να εκτίθενται στον αέρα, αλλά να συντηρούνται σωστά στο ψυγείο. Τα σκεύη που χρησιμοποιούνται κατά την κοπή και την προετοιμασία του ωμού κρέατος και των ψαριών πρέπει να πλένονται καλά με καυτό νερό και σαπούνι. Δεν πρέπει να καταναλώνονται αμφιβόλου προέλευσης ποτά, νερό  παγάκια τρόφιμα, μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Τα φρούτα πρέπει να ξεφλουδίζονται κατά τα ταξίδια και τα γεύματα σε ταβέρνες εστιατόρια.

Πότε δεν πρέπει να αναβάλλετε την ιατρική σας εξέταση:

Η σωστή ιατρική εξέταση επιβάλλεται σε κάθε περιστατικό χρόνιας διάρροιας και σε σύνδρομα οξείας διάρροιας που παρουσιάζουν έντονο κοιλιακό πόνο, έντονη διάρροια, εμφανίζουν μη τυπικά συνωδά συμπτώματα (π.χ. αίμα στην κένωση,υψηλό πυρετό, βήχα), είναι παρατεινόμενα ( η διάρροια διαρκεί πάνω από 48 ώρες), αφορούν χρονίως πάσχοντες ηλικιωμένους άτομα με πάθηση του ανοσοποιητικού συστήματος ή άτομα που έχουν λάβει προσφάτως αντιβιοτικά. Σε πολλές περιπτώσεις επιβάλλεται διερεύνηση με εξετάσεις κοπράνων αίματος. Σε αρκετές περιπτώσεις τα αίτια δεν απομονώνονται στις γενικές εξετάσεις κοπράνων και αίματος και απαιτείται ειδική συνεννόηση με το μικροβιολογικό εργαστήριο.

Η δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη

είναι ιατρός-ειδική παθολόγος
Facebook: https://www.facebook.com/DrAnastasiaMoschovaki/
Twitter: http://twitter.com/amoschovaki
Links: http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com
http://systemichypertension.blogspot.com