Αρχική Διάστημα Ξεκίνησε η κατασκευή του SKA, του μεγαλύτερου τηλεσκοπίου στον κόσμο

Ξεκίνησε η κατασκευή του SKA, του μεγαλύτερου τηλεσκοπίου στον κόσμο

0
SKA Mid wide angle artist impression
Εικόνα: SKAO
Διαφήμιση

Ξεκίνησε η κατασκευή του μεγαλύτερου τηλεσκοπίου στον κόσμο, του υπερευαίσθητου ραδιοτηλεσκόπιου Square Kilometer Array (SKA), μετά από 30 χρόνια σχεδιασμού και διαπραγματεύσεων.

Το SKA θα αποτελείται από δύο επιμέρους γιγάντια, συνδεδεμένα μεταξύ τους τηλεσκόπια, ένα στη Δυτική Αυστραλία και ένα στη Νότια Αφρική, ενώ ένα κέντρο επιχειρήσεων αναμένεται να δημιουργηθεί και στη Μεγάλη Βρετανία.

Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα διεθνή επιστημονικά εγχειρήματα του 21ου αιώνα, το οποίο θα αναλάβει να απαντήσει στα μεγαλύτερα ερωτήματα στην αστροφυσική. Θα εκτελέσει τις πιο ακριβείς δοκιμές των θεωριών του Αϊνστάιν, ενώ θα αναζητήσει ακόμη και εξωγήινους.

SKA Low
Εικόνα: SKAO

Απαντήσεις στα πιο αινιγματικά ερωτήματα του σύμπαντος

Το SKA θα πιάνει ραδιοσήματα από διάφορα ουράνια αντικείμενα και ελπίζεται ότι θα ρίξει περισσότερο φως σε μερικά από τα πιο αινιγματικά φαινόμενα της αστρονομίας και της αστροφυσικής, όπως τα πρώτα άστρα της κοσμικής “αυγής”, ο σχηματισμός των γαλαξιών, η επέκταση του σύμπαντος και η φύση της αόρατης σκοτεινής ύλης. Μεταξύ άλλων, θα ψάξει και για ίχνη νοήμονος εξωγήινης ζωής, προσπαθώντας να δώσει απάντηση στο ερώτημα «είμαστε μόνοι στο σύμπαν;».

Υπεύθυνος του τηλεσκοπίου θα είναι ο διακυβερνητικός οργανισμός SKAO με έδρα τη Βρετανία, στον οποίο πλήρη μέλη είναι ήδη οκτώ χώρες: Βρετανία, Ιταλία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ελβετία, Αυστραλία, Ν. Αφρική και Κίνα.

Η Γαλλία, η Ισπανία και η Γερμανία σχεδιάζουν να συμμετάσχουν και αυτές, ενώ μερικές ακόμη χώρες, όπως ο Καναδάς, η Ινδία, η Σουηδία, η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, έχουν επίσης εκφράσει πρόθεση συμμετοχής τους στο μέλλον.

«Τα τηλεσκόπια SKA θα φέρουν πραγματικά επανάσταση στην κατανόησή μας για το σύμπαν», είπε η πρόεδρος του συμβουλίου του SKAO, Catherine Cesarsky σε δήλωση της. «Θα μας επιτρέψουν να μελετήσουμε την εξέλιξή του και μερικά από τα πιο μυστηριώδη φαινόμενα του με άνευ προηγουμένου λεπτομέρεια, και αυτό είναι πραγματικά συναρπαστικό για την επιστημονική κοινότητα».

SKA Low
Εικόνα: SKAO

Το 2012 ελήφθη η απόφαση ότι το αρχικά συλληφθέν ως ενιαίο τηλεσκόπιο θα “έσπαγε” στα δύο, σε δύο διαφορετικές ηπείρους. Οι μεγάλες αποστάσεις ανάμεσα στις κεραίες των δύο ξεχωριστών τηλεσκοπίων SKA-Μid (μέσες συχνότητες 350 MHz έως 15,4 GHz) και SKA-Low (χαμηλές συχνότητες 50 έως 350 MHz) θα προσδώσουν άνευ προηγουμένου ευαισθησία στο τηλεσκόπιο. Και τα δύο τηλεσκόπια είναι συμβολόμετρα, δηλαδή το καθένα διαθέτει πολλές κεραίες που λειτουργούν ως ένα μοναδικό τηλεσκόπιο.

Το SKA θα κατασκευαστεί σε στάδια, με την πρώτη φάση προϋπολογισμού 1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ να αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2028. Θα ακολουθήσει την επόμενη δεκαετία η δεύτερη φάση υλοποίησης με κόστος άλλα 700 εκατ. ευρώ. Ο τελικός στόχος είναι η κατασκευή ενός τηλεσκοπίου με συνολική επιφάνεια ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου (εξ ου και το όνομα του Διάταξη Τετραγωνικού Χιλιομέτρου).

Τα δύο μέρη SKA σε Αυστραλία και Αφρική

Αρχικά το SKA-Low στην Αυστραλία θα αποτελείται από 131.072 διπολικές κεραίες, η κάθε μία σαν δίμετρο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Η κατασκευή θα γίνει σε μια απομονωμένη περιοχή όπου κατοικούν οι Αβορίγινες γηγενείς Γουατζάρι Γιαμάτζι, οι οποίοι υπέγραψαν σχετική συμφωνία με την αυστραλιανή κυβέρνηση για την παραχώρηση χρήσης της γης τους.

Το SKA-Mid στην Αφρική θα αποτελείται αρχικά από 197 παραβολικές αντένες-πιάτα που θα απλωθούν σε μια έκταση περίπου 150 χιλιομέτρων στην ξερή νοτιοαφρικανική περιοχή Καρού. Ήδη στην περιοχή υπάρχει το ραδιοτηλεσκόπιο MeerKAT της Νότιας Αφρικής, αποτελούμενο από 64 «πιάτα», το οποίο θα ενσωματωθεί στο SKA το 2027.

SKA at Night
Εικόνα: SKAO

Διαβάστε επίσης: To τηλεσκόπιο MeerKAT αναζητά σημάδια εξωγήινης ζωής

Το πρώτο επιστημονικό ορόσημο θα είναι το 2024, όταν αναμένεται να λειτουργήσουν για πρώτη φορά από κοινού το αυστραλιανό και το νοτιοαφρικανικό SKA.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, space.com και BBC

Διαφήμιση