Μια διεθνής επιστημονική ομάδα ανακοίνωσε ότι δημιούργησε το πρώτο στον κόσμο επιτυχές έμβρυο γαϊδάρου με χρήση της μεθόδου της εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF). Το επίτευγμα μπορεί να σώσει δεκάδες επαπειλούμενα με εξαφάνιση είδη γαϊδάρων.
Τα γαϊδούρια (Equus africanus asinus) μοιράζονται το ίδιο γένος με τα άλογα και τις ζέβρες, τα μόνα επιβιώσαντα μέλη της οικογένειας των ιπποειδών. Είναι ενδιαφέρον ότι, παρά τη φυλογενετική τους εγγύτητα, τα είδη που ανήκουν στο γένος Equus εμφανίζουν πολύ διαφορετικούς καρυότυπους, γενετική πλαστικότητα και σημαντικές διαφορές στην αναπαραγωγική φυσιολογία.
Αν και είναι ακόμα αβέβαιο πότε εξημερώθηκαν τα γαϊδούρια , οι περισσότεροι συγγραφείς υπογραμμίζουν ότι η εξημέρωση ξεκίνησε πριν από περίπου 6.000 χρόνια, επιτρέποντας μεγάλης κλίμακας μεταφορά τροφίμων που έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στο χερσαίο εμπόριο στην Αφρική και τη δυτική Ασία. Επί του παρόντος, τα οικόσιτα γαϊδούρια εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται για μεταφορά, για παραγωγή κρέατος και γάλακτος, ως ζώα συντροφιάς και για την παραγωγή υβριδίων κατά τη διασταύρωση με φοράδες (μουλάρια).
Υπάρχουν έξι είδη γαϊδάρων που σώζονται, συμπεριλαμβανομένων των σομαλικών άγριων γαϊδουριών (Equus africanus somaliensis) και των νουβιανών άγριων γαϊδουριών (Equus africanus africanus) που θεωρούνται κρίσιμα υπό εξαφάνιση και του ασιατικού άγριου γάιδαρου, που αντιπροσωπεύεται από τους Hemiones (Equus hemionus) και τους Θιβετιανούς Kiangs (Equus kiang).
Ως εκ τούτου, υπάρχει μια παρόρμηση να βελτιωθούν τα προγράμματα διατήρησης των γαϊδάρων για να αυξηθεί ο πληθυσμός των ζώων, η κατανομή και η γενετική δεξαμενή μεταξύ του είδους.
Η δημιουργία ενός βιώσιμου εμβρύου γαϊδάρων υπήρξε μια πρόκληση, αλλά οι Αυστραλοί, Αργεντινοί και Ισπανοί ερευνητές, οι οποίοι έκαναν σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Theriogenology, το πέτυχαν με χρήση της διαδικασίας της τεχνικής της ενδοκυτταροπλασμικής έγχυσης ή μικρογονιμοποίησης (ICSI).
Το πρώτο αυτό έμβρυο, που προέρχεται από ένα υπό εξαφάνιση ευρωπαϊκό είδος γαϊδάρου, έχει καταψυχθεί σε υγρό άζωτο, έως ότου βρεθεί κατάλληλο θηλυκό για την εμφύτευσή του εντός του 2023.
Ο επικεφαλής ερευνητής δρ Άντρες Γκαμπίνι του αυστραλιανού Πανεπιστημίου της Κουίνσλαντ, δήλωσε ότι ανοίγει ο δρόμος και για άλλα επαπειλούμενα είδη ζώων, προκειμένου να δημιουργηθεί τελικά ένας «κατεψυγμένος ζωολογικός κήπος» ή μια μεγάλη γενετική τράπεζα εμβρύων ζώων, που θα βοηθήσει μελλοντικά να αυξηθούν τα μέλη των υπό εξαφάνιση ειδών.
Όπως είπε, «υπάρχουν πολλά προβλήματα σχετικά με τη διασταύρωση, όταν επιχειρείται η αύξηση του πληθυσμού ενός είδους. Όμως με την τεχνική της εξωσωματικής γονιμοποίησης μπορούμε να συνδυάσουμε σπερματοζωάρια και ωάρια από γάιδαρους με διαφορετικό γενετικό υπόβαθρο και έτσι να δημιουργήσουμε βιώσιμα έμβρυα».
Οι ερευνητές τόνισαν ότι οι γάιδαροι απειλούνται περισσότερο από ό,τι οι άνθρωποι έχουν συνειδητοποιήσει, καθώς επτά από τα 28 είδη ευρωπαϊκών γαϊδάρων βρίσκονται υπό εξαφάνιση, άλλα 20 θεωρούνται επαπειλούμενα, ενώ ακόμη και τα είδη των άγριων γαϊδάρων αντιμετωπίζουν προβλήματα. Οι αιτίες είναι ποικίλες, όπως η παράνομη σφαγή, η μείωση της διαθέσιμης γης για βόσκηση, η ολοένα μικρότερη χρήση των γαϊδάρων από τους ανθρώπους κ.α.
Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ
με Αριθμό Μητρώου 12691
