Μοναξιά και κακή σχέση με τη μητέρα αυξάνουν την εμφάνιση διαβήτη

Επιμέλεια: Δήμητρα Τσώτση

Άντρας άνω των 40, μοναχικός με κακή σχέση με τη μητέρα του είναι πιθανότερο να εμφανίσει διαβήτη τύπου 2, σύμφωνα με τις πιθανότητες που δίνουν σε συγκεκριμένο προφίλ ανθρώπων αποτελέσματα ερευνών να εκδηλώσουν τη νόσο.

Είναι γνωστό ότι η κοινωνική απομόνωση και τα αισθήματα μοναξιάς συνδέονται με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο επιδείνωσης της σωματικής και ψυχικής υγείας.

Η νέα έρευνα σε πανεπιστήμιο της Νορβηγίας εντόπισε σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο εκδήλωσης διαβήτη τύπου 2 στους μοναχικούς ανθρώπους.  Προηγούμενες έρευνες είχαν συσχετίσει το ψυχικό στρες με τον διαβήτη. Η μοναξιά, που δημιουργεί χρόνιο στρες, αυξάνει τον σχετικό κίνδυνο.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Ρότζερ Χένρικσεν του Πανεπιστημίου Εφαρμοσμένων Επιστημών της Δυτικής Νορβηγίας στο Μπέργκεν, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Diabetologia της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Μελέτη του Διαβήτη (EASD), ανέλυσαν στοιχεία για 24.024 άτομα, λαμβάνοντας υπόψη δεδομένα τόσο για τη διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη, όσο και για την ψυχολογική αξιολόγηση του επιπέδου μοναξιάς κάθε ατόμου.

Αισθήματα μοναξιάς είχαν αναφέρει το 13% των συμμετεχόντων. Στη διάρκεια της μελέτης (1995-2019) 1.179 άνθρωποι ή ποσοστό σχεδόν 5% διαγνώστηκαν με διαβήτη τύπου 2. Το 59% ήταν άνδρες και η μέση ηλικία τους ήταν τα 48 έτη.

Διαπιστώθηκε ότι όσοι ένιωθαν μεγάλη μοναξιά, είχαν διπλάσια πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη, σε σχέση με όσους δεν ένιωθαν καθόλου μοναξιά.

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι η μοναξιά πρέπει πλέον να συμπεριληφθεί στις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τη διάγνωση του διαβήτη τύπου 2. Επίσης ανέφεραν ότι χρειάζεται περαιτέρω μελέτη σχετικά με τους βιολογικούς μηχανισμούς που συνδέουν τη μοναξιά με τον διαβήτη.

Οι παράγοντες που συμβάλουν στη μοναξιά

Αυστριακή μελέτη αξιολογεί τέσσερις από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που προκαλούν μοναξιά :

• τα προβλήματα υγείας (43,3%),
• η έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης και η απομόνωση  (27%),
• ορισμένα νευρωτικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους που ευνοούν τη μοναξιά (10,4%), καθώς επίσης
• τις αρνητικές συνθήκες και προσωπικές εμπειρίες κατά την παιδική ηλικία (7,5%).

Είναι γνωστό από προηγούμενες έρευνες ότι η μοναξιά σχετίζεται σαφώς με αυξημένο κίνδυνο για επιδείνωση της σωματικής και ψυχικής υγείας, μεγαλύτερη ανάγκη για ιατρική-νοσοκομειακή φροντίδα και μειωμένο προσδόκιμο ζωής.

Η έρευνα, με επικεφαλής τη Σόφι Γκουθμούλερ του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Βιέννης, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «PLoS One», ανέλυσε στοιχεία, που προήλθαν από την μεγάλη διεθνή Έρευνα για την Υγεία, τη Γήρανση και τη Συνταξιοδότηση στην Ευρώπη (SHARE), που αφορά άτομα άνω των 50 ετών.

Η μελέτη συμπέρανε ότι παράγοντες όπως η ύπαρξη λίγων φίλων στην παιδική ηλικία, η ανυπαρξία αδελφών, οι κακές σχέσεις με τους γονείς, η ανατροφή σε φτωχό νοικοκυριό κ.α. αυξάνουν την πιθανότητα μοναξιάς, όταν κανείς μεγαλώσει.

Η κακή σχέση με τη μητέρα αυξάνει τις πιθανότητες μοναξιάς

Η πιθανότητα μοναξιάς είναι :

• 1,24 φορές μεγαλύτερη για όσους είχαν ελάχιστους ή καθόλου καλούς φίλους στην παιδική ηλικία,
• 1,34 φορές μεγαλύτερη για όσους είχαν κακή σχέση με τη μητέρα τους ως παιδιά και
• 1,21 φορές μεγαλύτερη για όσους μεγάλωσαν σε οικογένεια που είχε οικονομικές δυσκολίες.
• 1,20 φορές πιθανότερη σε όσους έχουν χαρακτηριστικά νευρωτικής προσωπικότητας και
• λιγότερο πιθανή σε όσους έχουν σε μεγάλο βαθμό άλλα χαρακτηριστικά (ευσυνειδησία, εξωστρέφεια, φιλικότητα, διάθεση για νέες εμπειρίες).

Τα ευρήματα, σύμφωνα με τους ερευνητές, επιβεβαιώνουν τη σημασία των κοινωνικών δικτύων και της υποστήριξης από άλλους – ιδιαίτερα στην τρίτη ηλικία – καθώς επίσης της προσωπικότητας και του τρόπου που έχει διαμορφωθεί κατά την παιδική ηλικία.

ΠΗΓΕΣ: link.springer.com, https://journals.plos.org