Η ανακάλυψη απίστευτων απολιθωμάτων μιας γιγάντιας θαλάσσιας σαύρας αποκαλύπτει πώς αυτό το αρχαίο εξαφανισμένο ζώο κυβερνούσε τη θάλασσα πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια.
Το θηρίο είναι ένα νεοανακαλυφθέν είδος μοσασαύρου, γιγάντιων θαλάσσιων ερπετών που κυνηγούσαν στους ωκεανούς κατά την Ύστερη Κρητιδική περίοδο.
Ονομάζεται Thalassotitan atrox, και η φθορά στα δόντια του μαζί με άλλα λείψανα που βρέθηκαν στον τόπο ανασκαφής του υποδηλώνουν ότι αυτό το τρομακτικό ζώο δεν ήταν ένας ευγενικός γίγαντας – αλλά έτρωγε δύσκολα θηράματα όπως θαλάσσιες χελώνες, πλεσιόσαυρους και άλλους μοσασαύρους.
Άλλοι μοσασαύροι αναζητούσαν μικρότερα θηράματα, όπως ψάρια ή αμμωνίτες (οι οποίοι στην πραγματικότητα δεν ήταν πάντα τόσο μικροί).
Αυτό σημαίνει ότι ο Thalassotitan πιθανότατα κατείχε μια θέση στην κορυφή του τροφικού πλέγματος, κρατώντας τα άλλα αρπακτικά υπό έλεγχο.
“Ο Thalassotitan ήταν ένα καταπληκτικό, τρομακτικό ζώο”, λέει ο παλαιοντολόγος και εξελικτικός βιολόγος Nick Longrich του Πανεπιστημίου του Bath στο Ηνωμένο Βασίλειο. “Φανταστείτε έναν δράκο του Κομόντο διασταυρωμένο με έναν μεγάλο λευκό καρχαρία, διασταυρωμένο με έναν T. Rex, διασταυρωμένο με μια φάλαινα δολοφόνο”.
Δεν υπάρχει σήμερα κανένα ζωντανό ερπετό στην κλίμακα των μοσασαύρων, οι οποίοι μπορούσαν να φτάσουν σε μήκος τα 12 μέτρα, δηλαδή το διπλάσιο μέγεθος από τα μεγαλύτερα σύγχρονα ερπετά, τους κροκόδειλους. Όμως οι μοσασαύροι συγγενεύουν, αντίθετα και από μακριά, με τα σύγχρονα φίδια και ιγκουάνα.
Οι μοσασαύροι ήταν καλύτερα προσαρμοσμένοι σε έναν πλήρως υδάτινο τρόπο ζωής από ό,τι τα θαλάσσια ιγκουάνα των Γκαλαπάγκος. Είχαν κεφάλι ερπετού, αλλά πτερύγια σαν του καρχαρία αντί για πόδια, με νύχια και ουρά.
Διαφορετικά είδη μοσασαύρων θα μπορούσαν επίσης να ειδικεύονται σε διαφορετικά θηράματα, δεδομένων των διαφορετικών δοντιών τους. Μερικά δόντια ήταν μικρά και ακανθώδη, καλά για ψάρια και καλαμάρια- άλλα είχαν πιο κοφτερά δόντια και σιαγόνες που συνέθλιβαν, ιδανικές για πλάσματα με κέλυφος.
Αλλά, δεδομένου ότι τα ζώα δεν φαίνεται να είχαν καλή όσφρηση, είναι πιθανό ότι ήταν κυρίως αρπακτικά και όχι πτωματοφάγα.
Οι αναλύσεις δείχνουν ότι οι μοσασαύροι έτρωγαν ψάρια, κεφαλόποδα, χελώνες, μαλάκια, άλλους μοσασαύρους, ακόμη και πτηνά. Ο Thalassotitan φαίνεται ότι ήταν από τα πιο άγρια.
Τα απολιθώματα που βρέθηκαν στο Μαρόκο
Τα απολιθώματα ανακαλύφθηκαν στα στρώματα φωσφορικών απολιθωμάτων του Μαρόκου, μια περιοχή πλούσια σε ποικίλα και εξαιρετικά διατηρημένα απολιθώματα του Κρητιδικού και του Μειοκαίνου.
Τα λείψανα περιλαμβάνουν κρανία, σπονδύλους, οστά άκρων και φάλαγγες. Μαζί, επέτρεψαν την πλήρη περιγραφή του κρανίου, της γνάθου και των δοντιών του Thalassotitan, καθώς και του σκελετού, των ώμων και των πρόσθιων άκρων.
Το ζώο, όπως διαπίστωσαν ο Longrich και η ομάδα του, θα μπορούσε πιθανότατα να φτάσει σε μήκος περίπου 9 έως 10 μέτρα – λίγο μεγαλύτερο από μια όρκα. Ωστόσο, το κρανίο του ήταν σχεδόν διπλάσιο σε μήκος από αυτό της όρκας, με μήκος περίπου 1,5 μέτρο.
Σε αντίθεση με άλλους μοσασαύρους που είχαν λεπτό ρύγχος, το σαγόνι του Thalassotitan ήταν φαρδύ και κοντό, με μεγάλα κωνικά δόντια που θα ήταν ιδανικά για να αρπάζουν και να σχίζουν το θήραμα.
Και αυτά τα δόντια περιείχαν άλλο ένα στοιχείο για τη διατροφή του ζώου: πολλά από αυτά είναι σπασμένα και φθαρμένα, βλάβες που δε θα προέκυπταν από μια διατροφή που αποτελείται κυρίως από μαλακά θηράματα.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό υποδηλώνει ότι ο Thalassotitan έσπαγε τα δόντια του σε σκληρές επιφάνειες, όπως τα κελύφη χελωνών, και τα οστά άλλων, ίσως πιο δειλών, μοσασαύρων.
Αυτό υποστηρίζεται και από άλλα απολιθώματα που βρέθηκαν κοντά στα λείψανα του Thalassotitan: τα οστά μεγάλων αρπακτικών ψαριών, ένα κέλυφος θαλάσσιας χελώνας, ένα κρανίο πλειόσαυρου και τα οστά τουλάχιστον τριών διαφορετικών ειδών μοσαύρων.
Όλα αυτά τα λείψανα παρουσιάζουν σημάδια φθοράς από οξέα, όπως θα περίμενε κανείς ότι θα συνέβαινε με τα πεπτικά οξέα στην κοιλιά ενός γιγάντιου θηρίου, προτού ξαναγυρίσουν προς τα έξω. Πρόκειται για έμμεσες αποδείξεις, σημειώνουν οι ερευνητές, αλλά είναι και πάλι αρκετά ενδιαφέρουσες.
“Δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ποιο είδος ζώου έφαγε όλους αυτούς τους άλλους μοσασαύρους”, εξηγεί ο Longrich.
“Αλλά έχουμε τα οστά θαλάσσιων ερπετών που σκοτώθηκαν και φαγώθηκαν από ένα μεγάλο αρπακτικό. Και στην ίδια θέση, βρίσκουμε τον Thalassotitan, ένα είδος που ταιριάζει στο προφίλ του δολοφόνου – είναι ένας μοσασαύρος που ειδικεύεται στη θήρευση άλλων θαλάσσιων ερπετών. Αυτό μάλλον δεν είναι σύμπτωση”.
Κατά τα τελευταία 25 εκατομμύρια χρόνια της Κρητιδικής περιόδου, οι μοσασαύροι έγιναν όλο και πιο ποικιλόμορφοι. Η ανακάλυψη του Thalassotitan υποδηλώνει ότι οι μοσασαύροι ήταν ακόμη πιο ποικιλόμορφοι από ό,τι νομίζαμε – και ότι το οικοσύστημά τους ήταν ζωντανό και ακμαίο, με αρκετή ποικιλία θηραμάτων για να υποστηρίξει αυτή τη διαφοροποίηση των θηρευτών.
Με τη σειρά του, αυτό έχει κάποιες ενδιαφέρουσες συνέπειες για την εποχή που οδήγησε στη μαζική εξαφάνιση της Κρητιδικής-Παλαιογενούς περιόδου πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια.
Αυτό υποδηλώνει ότι, αντί να μειώνεται και να αφήνει τον κόσμο ευάλωτο, όπως πίστευαν ορισμένοι, η βιοποικιλότητα πήγαινε πολύ καλά, πιθανώς στον απόηχο ενός μικρότερου γεγονότος εξαφάνισης της μέσης Κρητιδικής περιόδου.
Περισσότερες έρευνες στα απολιθωμένα στρώματα του Μαρόκου θα πρέπει να διευκρινίσουν αυτή την ενδιαφέρουσα πιθανότητα.
“Πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη”, λέει ο Longrich.
“Το Μαρόκο διαθέτει μια από τις πλουσιότερες και πιο ποικίλες θαλάσσιες πανίδες που είναι γνωστές από την Κρητιδική περίοδο. Μόλις τώρα αρχίζουμε να κατανοούμε την ποικιλομορφία και τη βιολογία των μοσασαύρων”.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Cretaceous Research.
ΠΗΓΗ: https://www.sciencealert.com
με Αριθμό Μητρώου 12691
