Τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να χαρακτηρίσει «πράσινη» την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο στο πολυαναμενόμενο σύστημα πράσινης σήμανσης για τις επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα έχει προκαλέσει πολλές ανησυχίες μεταξύ των χωρών.
Οι ακτιβιστές του κλίματος λένε ότι η απόφαση αυτή δίνει ένα λάθος μήνυμα στην αγορά, επειδή κάνει την πυρηνική ενέργεια να μοιάζει με λύση και το φυσικό αέριο με μεταβατικό καύσιμο, και κανένα από τα δύο δεν αποτελεί λύση για την κλιματική αλλαγή.
«Η πυρηνική ενέργεια, είναι κάτι περισσότερο από τα τοξικά απόβλητα και το γεγονός ότι δεν έχουμε λύση για την αποθήκευσή τους. Είναι, φυσικά, η εξόρυξη ουρανίου και η χρήση του ουρανίου», εξήγησε στο Euronews η διευθύντρια Ευρωπαϊκών προγραμμάτων της Greenpeace, Μάγκντα Στοζκίεβιτς.
Η ταξινόμηση, όπως ονομάζεται, διχάζει τις ευρωπαϊκές χώρες. Η ισχυρότερη υποστήριξη στην Επιτροπή προέρχεται από τη Γαλλία και την Πολωνία. Η πιο σφοδρή αντίθεση προέρχεται από την Αυστρία, το Λουξεμβούργο, τη Γερμανία και την Ισπανία.
«Είναι επίσης το οικονομικό κόστος. Αυτές οι εγκαταστάσεις είναι πολύ δαπανηρές. Και η πυρηνική ενέργεια είναι πολύ δαπανηρή, και γι’ αυτό κανείς δεν θα την κατασκεύαζε με εντελώς ιδιωτικά χρήματα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι κυβερνήσεις την υποστηρίζουν. Αλλά θα κλειδώσει τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Έτσι, αντί να είναι μια μετάβαση, θα είναι απλά ένα πισωγύρισμα».
Τώρα οι εμπειρογνώμονες, οι οποίοι έλαβαν αυτή την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη πέντε λεπτά πριν από τα μεσάνυχτα της Πρωτοχρονιάς στις 31 Δεκεμβρίου, έχουν προθεσμία μέχρι τις 12 Φεβρουαρίουγια να εκφέρουν τη γνώμη τους. Οι ΜΚΟ επικρίνουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και για το γεγονός ότι δεν έχει προγραμματιστεί δημόσια διαβούλευση. Για να αντιταχθεί η απόφαση της Επιτροπής, χρειάζεται τουλάχιστον 20 χώρες που να εκπροσωπούν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ.
«Δεν νομίζω ότι είναι χαμένη μάχη. Έχει την υψηλή πλειοψηφία που απαιτείται, αλλά δεν είναι χαμένη μάχη», μας λέει η ακτιβίστρια.
Η ΕΕ στοχεύει να είναι κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050.
Τι διακυβεύεται
Ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις για το κλιματικό πακέτο «Fit-for-55» της ΕΕ, μια μοιραία απόφαση διαφαίνεται. Η κλιματική ουδετερότητα και η βιωσιμότητα του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης διακυβεύονται.
Συγκεκριμένα: Οι νέοι πυρηνικοί σταθμοί και σταθμοί φυσικού αερίου θα χαρακτηριστούν ως «βιώσιμες επενδύσεις». Αυτό θα σήμαινε ότι το φυσικό αέριο και η πυρηνική ενέργεια θα βάφονταν πράσινες και θα ανοίξουν οι πύλες μετρητών για αυτές τις πηγές ενέργειας. Θα έστελνε την κλιματική και ενεργειακή πολιτική της ΕΕ σε εντελώς λάθος δρόμο!
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται εδώ και μήνες για ένα νέο πρότυπο της ΕΕ για βιώσιμες επενδύσεις, τη λεγόμενη ταξινόμηση της ΕΕ. Αυτό το πρότυπο θα ορίζει, για παράδειγμα, ποιες πηγές ενέργειας θεωρούνται βιώσιμες. Έτσι, η ταξινόμηση είναι μια ετικέτα βιωσιμότητας.
Η ταξινόμηση ως βιώσιμης επένδυσης έχει τεράστιες συνέπειες: Στο μέλλον, όχι μόνο οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες και άλλοι παράγοντες της χρηματοπιστωτικής αγοράς θα βασίζουν τις επενδυτικές τους αποφάσεις σε αυτό το πρότυπο της ΕΕ, αλλά και οι μικροεπενδυτές.
Και όχι μόνο αυτό: οι ευρωπαϊκές και εθνικές επιδοτήσεις και τα χρήματα των φορολογουμένων θα διοχετεύονταν επίσης στην πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο εάν δόθηκε σε αυτές τις πηγές ενέργειας το σήμα βιωσιμότητας.
Πότε άρχισε να ξετυλίγεται στο κουβάρι
Όλα ξεκίνησαν στην τελευταία σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 22 Οκτωβρίου. Η επικεφαλής της Επιτροπής της ΕΕ Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα παρουσίαζε πρόταση για το σήμα βιωσιμότητας της ΕΕ, η οποία περιλαμβάνει επίσης την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο.
Μέχρι πρότινος μιλούσε πάντα εναντίον της πυρηνικής ενέργειας και του φυσικού αερίου στην ταξινόμηση. Μία τέτοια απόφαση θα έδινε το «πράσινο φως», όπως ισχυρίζονται οι ακτιβιστές του κλίματος, «νέοι πυρηνικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής και ακόμη και σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με αέριο που δεν είναι τελευταίας τεχνολογίας, να ελπίζουν σε απροσδόκητα κέρδη. Συνεπώς, οι επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο θα λάβουν σχεδόν το ίδιο σήμα βιωσιμότητας με την κατασκευή ανεμογεννητριών και ηλιακών συστημάτων. Μια κατάρρευση για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
Όλα εξαρτώνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ursula von der Leyen και την πρότασή της για κανόνες βιωσιμότητας. Με κατάρρευση της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας», θα σηματοδοτούνταν ηαλλαγή πορείας της Ευρώπης προς την κλιματική ουδετερότητα. Μια απόκλιση από την πραγματική βιωσιμότητα και τον στόχο του 1,5 βαθμού.
Μόλις η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάσει την πρότασή της, θα χρειαστεί η λεγόμενη «ειδική πλειοψηφία» μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ για να σταματήσει το έργο.
Με πληροφορίες από Euronews, Washingtonpost και Change.org
με Αριθμό Μητρώου 12691
