Σύνταξη: ecozen.gr
Ένα σπάνιο ναυάγιο των κλασικών χρόνων έφεραν στο φως οι έρευνες βυθού που πραγματοποίησε ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) στα Κύθηρα, στο πλαίσιο των εργασιών της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Πελοποννήσου.
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της έρευνας που διεξήγαγαν η Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων και το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) με χρηματοδότηση του ΑΔΜΗΕ, το ναυάγιο το οποίο εντοπίστηκε σε βάθος 222 μέτρων χρονολογείται από τα τέλη 5ου έως τα μέσα 4ου αι. π.Χ.
Στο φορτίο του βυθισμένου πλοίου αναγνωρίστηκαν αμφορείς με προέλευση από την Κέρκυρα, τη Σκόπελο και τη Χίο, γεγονός που υποδηλώνει ανεπτυγμένη εμπορική δραστηριότητα στο Αιγαίο και το Ιόνιο πέλαγος. Η ολοκλήρωση της τρισδιάστατης απεικόνισης του ναυαγίου, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, αναμένεται να δώσει ακόμη πιο σαφή εικόνα για το μέγεθος του πλοίου και τον όγκο του φορτίου του.
Προκειμένου τα ευρήματα του αρχαιολογικού θησαυρού να αναδειχθούν και να αξιοποιηθούν με τον βέλτιστο τρόπο προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, ο ΑΔΜΗΕ έχει γνωστοποιήσει την πρόθεση του στην Εφορεία Ενάλιων να στηρίξει ενδεχόμενες πρωτοβουλίες συλλογής ή και έκθεσης των ευρημάτων κατά την κρίση των αρμοδίων.
Με τη συνεισφορά του αυτή, ο Διαχειριστής επιβεβαιώνει ακόμη μια φορά τον κοινωφελή χαρακτήρα των έργων του και τα πολλαπλά οφέλη που αυτά κομίζουν στην κοινωνία και το περιβάλλον με σεβασμό στην ιστορία και την παράδοση της χώρας.
Με υποβρύχιο τηλεχειριζόμενο όχημα οι έρευνες
Η υποβρύχια έρευνα πραγματοποιήθηκε με την οικονομική υποστήριξη της ΑΔΜΗΕ και την τεχνική υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) που διέθεσε το Ω/Κ ΑΙΓΑΙΟ εξοπλισμένο με το υποβρύχιο τηλεχειριζόμενο όχημα (ROV) MAX ROVER με ενσωματωμένο ηχοβολιστή πλευρικής σάρωσης (SSS).
Σύμφωνα με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, το ναυάγιο φαίνεται ότι κατέληξε στον βυθό με την καρίνα του, καθώς η γενική εικόνα της συγκέντρωσης του φορτίου διατηρεί γενικά το σχήμα του πλοίου. Η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε τα εξής: «Η χώρα μας αποτελεί έναν αναπεπταμένο αρχαιολογικό χώρο, ένα αρχαιολογικό παλίμψηστο. Η στεριά, αλλά και οι θάλασσες μας κρύβουν ανεξερεύνητους πολιτιστικούς θησαυρούς. Σε κάθε μεγάλο έργο, δημόσιο ή ιδιωτικό, οι πιθανότητες αποκάλυψης αρχαιοτήτων είναι εξαιρετικά μεγάλες. Στην περίπτωση του έργου της καλωδίωσης μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την Κίσαμο στη Λακωνία, που έχει αναλάβει ο ΑΔΜΗΕ, εντοπίστηκε στο στενό Κυθήρων-Νεάπολης ένα σημαντικό ναυάγιο των κλασικών χρόνων, το οποίο διερευνήθηκε αρχαιολογικά από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με την πολύτιμη τεχνική και επιστημονική υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, ενώ το κόστος της έρευνας κάλυψε ο ΑΔΜΗΕ. Σε όλους τους συντελεστές της έρευνας εκφράζω συγχαρητήρια και ευχαριστίες».
Τα ευρήματα και η τρισδιάστατη απεικόνιση
Πιο αναλυτικά, από τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της υποβρύχιας έρευνας διαπιστώθηκε ότι εκτός από το φορτίο του πλοίου που αποτελείται κυρίως από κερκυραϊκούς αμφορείς, δευτερευόντως αμφορείς του επονομαζόμενου τύπου Solocha II, με πιθανή προέλευση από την αρχαία Πεπάρηθο (Σκόπελο), αμφορείς από τη Χίο και τρεις πίθους, μετέφερε σύνολο επιτραπέζιων αγγείων από τα οποία ανελκύστηκαν ένας επιτραπέζιος αμφορίσκος με επίπεδη βάση, ένα πινάκιο και ένα ιχθυοπινάκιο και δύο σκυφίδια.
Η εκπόνηση της τρισδιάστατης απεικόνισης του ναυαγίου από τον Δρ Ιωάννη Ίσσαρη του ΕΛΚΕΘΕ βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται να διασαφηνίσει περισσότερο τα αρχικά συμπεράσματα, τον αριθμό των ορατών στον βυθό αντικειμένων, το μέγεθος της διασποράς του φορτίου και συνεπώς κατ’ εκτίμηση το μέγεθος του πλοίου και τον πιθανό όγκο του φορτίου. Τις δύο επιστημονικές ομάδες αποτελούσαν, από πλευράς ΕΕΑ οι αρχαιολόγοι Δρ Θεοτόκης Θεοδούλου, τμηματάρχης του Γραφείου Κρήτης της ΕΕΑ, Δρ Γεώργιος Τσιμπούκης και Δρ Σταυρούλα Βραχιονίδου, η Δρ ωκεανογραφίας Αναστασία Κουκά (ΜΔ), από πλευράς ΕΛΚΕΘΕ οι Δρ Γρηγόρης Ρουσάκης, Μανώλης Καλλέργης και Λεωνίδας Μανουσάκης.