Κραυγή ζωής ή θανάτου από τα μικρά νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού στη COP26

Σύνταξη: ecozen.gr

«Από τον ωκεανό βγήκε η ζωή, η ειρήνη και η άνεση, ένας κόσμος που δεν ήταν γνωστός στους περισσότερους, αλλά ήταν ένας με τους δικούς μου ανθρώπους…Θα θυμόμαστε μια εποχή που τα σπίτια μας ήταν περήφανα και ψηλά, γιατί σήμερα δεν στέκονται πια. Αυτό το μέρος καταλαμβάνεται πλέον από τον ωκεανό».

Η όγδοη ημέρα της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα ξεκίνησε με ένα ποίημα που απήγγειλε μία ακτιβίστρια από την Παπούα Νέα Γουινέα, ένα νησιωτικό έθνος που βρίσκεται στο Νοτιοδυτικό Ειρηνικό. Τα λόγια της αντηχούσαν σε όλη την αίθουσα συνεδριάσεων στη Μπλε Ζώνη και τα δάκρυα κυλούσαν στα μάγουλά της.

«Δεν θα μάθουμε ποτέ πότε η παλίρροια θα σηκωθεί και θα καταπιεί τα σπίτια μας. Οι πολιτισμοί μας, οι γλώσσες μας και οι παραδόσεις μας θα παραδοθούν στον ωκεανό. Όταν λέτε από το 2030 έως το 2050, πώς μπορείτε να δείτε προθεσμίες 9 έως 29 χρόνια μακριά, όταν ο λαός μου έχει αποδείξει ότι πρέπει να δράσουμε τώρα και να μην χάνουμε άλλο χρόνο», είπε, εξηγώντας ότι ο ωκεανός που κάποτε έδωσε ζωή στους ανθρώπους, τώρα έχει γίνει «δήμιος».

“Απώλεια και ζημιά”

Δεν ήταν μόνη. Μόλις λίγα μέτρα μακριά σε μια άλλη αίθουσα του συνεδρίου, μια νεαρή γυναίκα και επιζήσασα του Super Typhoon Haiyan που έπληξε τις Φιλιππίνες ακριβώς πριν από οκτώ χρόνια, είχε ένα εξίσου έντονο μήνυμα.

«Σήμερα ακριβώς οκτώ χρόνια από τότε που ο τυφώνας Χαϊγιάν άλλαξε δραστικά τη ζωή των Φιλιππινέζων, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μόνο χειροτερεύουν. Δεν πρέπει να περιμένουν τη δικαιοσύνη», είπε, προσθέτοντας ότι οι εταιρείες και άλλοι φορείς εκπομπής άνθρακα θα πρέπει να θεωρηθούν υπεύθυνοι. Για αυτήν, το COP26 θα έπρεπε να είναι μια ευκαιρία ώστε να τεθεί στην «ημερήσια διάταξη το θέμα απώλειας και ζημιάς».

Ο όρος «απώλεια και ζημιά» χρησιμοποιείται στη διαδικασία της Σύμβασης Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή ( UNFCCC ) για να αναφέρεται στις βλάβες που προκαλούνται από την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή.

Η θέσπιση ευθύνης και αποζημίωσης για απώλεια και ζημιά παραμένει ένας μακροχρόνιος στόχος για τις ευάλωτες και αναπτυσσόμενες χώρες στη Συμμαχία Μικρών Νησιωτικών Κρατών (AOSIS) και στην Ομάδα Λιγότερο Αναπτυγμένων Χωρών στις διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, οι ανεπτυγμένες χώρες αντιστέκονται εδώ και χρόνια στις εκκλήσεις για ουσιαστική συζήτηση επί του θέματος.

Το Τουβαλού μέσα από τη θάλασσα

Συμβολική και η παρουσία του υπουργού Δικαιοσύνης, και Εξωτερικών Υποθέσεων στο νησιωτικό κράτος Τουβαλού, στον Ειρηνικό. Με κουστούμι μέσα από τη θάλασσα και πίσω τη σημαία του ΟΗΕ και της μικρής νησιωτικής πατρίδας του θέλει συμβολικά να στείλει μήνυμα στο διεθνές συνέδριο του ΟΗΕ στη Γλασκώβη.

«Θέλησα να δείξω τις πραγματικές καταστάσεις στις οποίες οι πολίτες του Τουβαλού θα αντιμετωπίζουν καθημερινά από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας », εξηγεί ο Σιμόν Κόφε.

Μια πρωτοβουλία που στοχεύει να κάνει τους ανθρώπους να κατανοήσουν τον επείγοντα χαρακτήρα της περιβαλλοντικής κρίσης σε μια περιοχή που κινδυνεύει, όπως το αρχιπέλαγος του Ειρηνικού.

Το βίντεο-μήνυμα μεταδόθηκε από τη δημόσια τηλεόραση και οπως  εξηγεί ο υπουργός, χρησιμεύει για να γίνει σύγκριση του σκηνικού της συνόδου κορυφής της Σκωτίας με « τις πραγματικές καταστάσεις στις οποίες οι πολίτες του Τουβαλού πρέπει να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της ανόδου των υδάτων κάθε μέρα”.

Για τον Bernard Ewekia, έναν μαθητή που ήρθε από τα νησιά Τουβαλού στον Ειρηνικό, τα λόγια δεν αρκούν ούτε για την επιβίωση του λαού του.

«Υπάρχουν ήδη πέντε νησιά γύρω από το Τουβαλού που έχουν εξαφανιστεί και θέλω οι παγκόσμιοι ηγέτες να δεσμευτούν, αλλά και να δράσουν τώρα πριν εξαφανιστεί τελείως η χώρα μου», είπε στο UN News.

Το νησιωτικό σύμπλεγμα Τουβαλού είναι στον κεντρικό Ειρηνικό  και βρίσκεται 1.050 χιλιόμετρα βορείως των Νησιών Φίτζι.

Είναι ένα από τα μικρότερα και πλέον απομονωμένα κράτη του κόσμου και αποτελείται από εννέα κοραλλιογενείς βραχονησίδες με μήκος 579 χλμ. και συνολική έκταση λίγο μεγαλύτερη από 26 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Το Τουβαλού ήταν βρετανική  αποικία μέχρι το 1978 οπότε και ανεξαρτητοποιήθηκε. Το 2000 έγινε μέλος του ΟΗΕ.

Τα νησιά  Τουβαλού μαζί με τα Φίτζι ,αποτελούν μέρος του Προγράμματος Κλιματικής Αλλαγής, Μετανάστευσης και Ανθρώπινης Ασφάλειας του Ειρηνικού Ωκεανού ,το οποίο αντιμετωπίζει το πρόβλημα των πρώτων προσφύγων και μεταναστών που εγκαταλείπουν τα εδάφη που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή.

Σε επείγουσα δράση καλεί και ο Ομπάμα

Σε μια έκπληξη για ορισμένους στο COP26, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα παρευρέθηκε στη συνάντηση με τους εκπροσώπους των νησιωτικών κρατών.

Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Χαβάη, αποκαλεί τον εαυτό του «παιδί του νησιού» και είπε ότι ο κόσμος δεν κάνει αρκετά για τα νησιά που απειλούνται περισσότερο από ποτέ.

«Αυτό δεν είναι κάτι που θα ακολουθήσει 10, 20 ή 30 χρόνια: αυτό είναι τώρα, και πρέπει να δράσουμε τώρα», δήλωσε.

Κάλεσε τους αντιπροσώπους να προχωρήσουν ενώνοντας δυνάμεις.

Παραθέτοντας ένα παλιό ρητό της Χαβάης, ο κ. Ομπάμα πρόσθεσε: «Αν θέλετε να κάνετε κουπί με κανό, καλύτερα να κάνετε όλοι κωπηλασία προς την ίδια κατεύθυνση την ίδια στιγμή. Μόνο έτσι προχωράς μπροστά. Αυτό είναι το είδος του πνεύματος που χρειάζεσαι για να προχωρήσεις».

Αργότερα την ίδια μέρα, ο κ. Ομπάμα μίλησε στην ολομέλεια της COP26, όπου δεσμεύτηκε να πιέσει για δράση για το κλίμα ως ιδιώτης.

«Η διεθνής συνεργασία ήταν πάντα δύσκολη. γίνεται πιο δύσκολη από την παραπληροφόρηση και την προπαγάνδα που βγαίνει από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυτές τις μέρες… Το να κάνουμε τους ανθρώπους να συνεργαστούν σε παγκόσμια κλίμακα απαιτεί χρόνο, και αυτός είναι χρόνος που δεν έχουμε… Αν εργαζόμαστε αρκετά σκληρά για πολύ, αυτές οι μικρές νίκες αθροίζονται».

Ενθάρρυνε επίσης τους νέους να μιλήσουν στις οικογένειές τους για την κλιματική αλλαγή.

«Ο πλανήτης μας έχει πληγωθεί από τις πράξεις μας. Αυτές οι πληγές δεν θα επουλωθούν σήμερα ή αύριο [αλλά] πιστεύω ότι μπορούμε να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον. Πρεπει να.” αυτός είπε.