Πόσο ασφαλής είναι η χρήση του φούρνου μικροκυμάτων;

Ο φούρνος μικροκυμάτων είναι μία από τις συσκευές στην κουζίνα μας που χρησιμοποιούμε καθημερινά για να ζεστάνουμε το φαγητό μας ή να μαγειρέψουμε κάτι γρήγορο και εύκολο. Ωστόσο, πολλές συζητήσεις έχουν γίνει σχετικά με το πόσο ασφαλής είναι η χρήση του φούρνου μικροκυμάτων. Τελικά πόσο ασφαλές να τρώμε φαγητά που έχουν μπει στον φούρνο μικροκυμάτων;

Όταν χρησιμοποιούμε σωστά τον φούρνο μικροκυμάτων δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε για την ακτινοβολία. Ωστόσο, η ανησυχία έγκειται, πρώτων στο κατά πόσο τα τρόφιμα που εισέρχονται στο φούρνο μικροκυμάτων χάνουν θρεπτικές ουσίες και δεύτερον κατά πόσο η θέρμανση των τροφίμων μέσα σε πλαστικό μπορεί να προκαλέσει διαταραχές των ορμονών.

Χάνοντας θρεπτικά συστατικά

Τα λαχανικά χάνουν μέρος της θρεπτικής τους αξίας όταν θερμαίνονται στο φούρνο μικροκυμάτων, σύμφωνα με έρευνα.

Συγκεκριμένα, ένα παράδειγμα αποτελεί το μπρόκολο, όπου εντοπίστηκε ότι η έκθεση του στον φούρνο μικροκυμάτων αφαιρεί το 97% των φλαβονοειδών – φυτικών ενώσεων, με αντιφλεγμονώδη οφέλη.

Ωστόσο, μια μελέτη του 2019 που εξέτασε την απώλεια θρεπτικών συστατικών του μπρόκολου στο φούρνο μικροκυμάτων επεσήμανε ότι προηγούμενες μελέτες διέφεραν ως προς τον χρόνο μαγειρέματος, τη θερμοκρασία και το εάν το μπρόκολο βρίσκονταν ή όχι στο νερό.

Διαπιστώθηκε, επομένως ότι όταν το μπρόκολο βρισκόταν στον φούρνο μικροκυμάτων για μικρό χρονικό διάστημα δεν έχανε την διατροφική του αξία. 

Μάλιστα, ο ατμός και ο φούρνος μικροκυμάτων θα μπορούσαν ακόμη και να αυξήσουν την περιεκτικότητα των φλαβονοειδών, ενώσεων που συνδέονται με μειωμένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.

Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι το μαγείρεμα με πολύ νερό στο φούρνο μικροκυμάτων, μειώνει την περιεκτικότητα φλαβονοειδών.

Κάθε φαγητό είναι διαφορετικό

Ο επικεφαλής ερευνητής Xianli Wu, επιστήμονας στο Κέντρο Έρευνας για την Ανθρώπινη Διατροφή του Beltsville στο Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, αναφέρει ότι δεν υπάρχει ένας συμφωνημένος μηχανισμός που να εξηγεί γιατί τα μικροκύματα θα μπορούσαν να αυξάνουν την περιεκτικότητα φλαβονοειδών.

Μία εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι ο φούρνος μικροκυμάτων  ίσως μαλακώνει τον φυτικό ιστό, καθιστώντας πιο εύκολο να εξαχθούν τα φλαβονοειδή.

Ωστόσο, δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη απάντηση που να προσδιορίζει αν τα λαχανικά που μαγειρεύονται σε μικροκύματα διατηρούν περισσότερα θρεπτικά συστατικά από οποιαδήποτε άλλη μέθοδο μαγειρέματος. Αυτό συμβαίνει επειδή κάθε φαγητό είναι διαφορετικό, σύμφωνα με τον Xianli Wu.

Σε μια άλλη μελέτη, οι ερευνητές συνέκριναν το περιεχόμενο των φαινολικών ενώσεων, που σχετίζονται με διάφορα οφέλη για την υγεία, σε διάφορα λαχανικά μετά το βράσιμο, τον ατμό και το φούρνο μικροκυμάτων.

Το μαγείρεμα σε φούρνο μικροκυμάτων και με ατμό προκάλεσε απώλεια φαινολικής περιεκτικότητας στο σκουός, στον αρακά και στα πράσα, αλλά όχι στο σπανάκι, τις πιπεριές, το μπρόκολο ή τα πράσινα φασόλια.

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης την αντιοξειδωτική δράση. Διαπίστωσαν, ότι για τα λαχανικά ήταν πιο ποιοτικό το μαγείρεμα στο φούρνο μικροκυμάτων σε σύγκριση με το βράσιμο.

Πλαστικό στον φούρνο μικροκυμάτων

Συχνά όταν θέλουμε να ζεστάνουμε ένα φαγητό στον φούρνο μικροκυμάτων, τα τοποθετούμε μέσα σε πλαστικά δοχεία και συσκευασίες. Ωστόσο, ορισμένοι επιστήμονες προειδοποιούν για τον κίνδυνο κατάποσης φθαλικών ενώσεων, καθώς όταν το πλαστικό εκτίθεται στην θερμότητα μπορεί αυτές να διασπαστούν και να εισέλθουν στο φαγητό.

Σε μια μελέτη του 2011, οι ερευνητές αγόρασαν περισσότερα από 400 πλαστικά δοχεία και διαπίστωσαν ότι η πλειοψηφία αυτών διέρρευσε μία χημική ουσία η οποία διαταράσσει τις ορμόνες.

Οι φθαλικές ενώσεις ή φθαλικοί εστέρες, είναι μία κατηγορία χημικών ενώσεων που χρησιμοποιούνται κυρίως ως πλαστικοποιητές (ουσίες που προστίθενται στα πλαστικά για την αύξηση της ευλυγισίας τους). Χρησιμοποιούνται προτίστως για την μετατροπή του πολυχλωριούχου βινυλίου (PVC) από σκληρό σε ευλύγιστο πλαστικό.

Τι προκαλούν οι φθαλικές ενώσεις στον άνθρωπο

Έχει διαπιστωθεί ότι οι φθαλικές ενώσεις:

• διαταράσσουν τις ορμόνες και το μεταβολικό σύστημα
• στα παιδιά, οι φθαλικοί εστέρες μπορούν να αυξήσουν την αρτηριακή πίεση και την αντίσταση στην ινσουλίνη, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μεταβολικών διαταραχών όπως ο διαβήτης και η υπέρταση
• μπορεί να δημιουργήσουν θέματα γονιμότητας, άσθματος και ADHD.
• μπορεί δυνητικά να διαταράξουν τις ορμόνες του θυρεοειδή , σύμφωνα με τον Leonardo Trasande, καθηγητή περιβαλλοντικής ιατρικής και υγείας του πληθυσμού στη Σχολή Ιατρικής της Νέας Υόρκης.

Μεταξύ άλλων, αυτές οι ορμόνες είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του εγκεφάλου των μωρών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Η διφαινόλη (BPA) χρησιμοποιείται επίσης συχνά σε πλαστικά προϊόντα και μελέτες έχουν δείξει ότι μπορεί επίσης να διαταράξει τις ορμόνες. Ωστόσο, η έρευνα είναι περιορισμένη, σε σύγκριση με τον αριθμό των μελετών που εξετάζουν τις φθαλικές ενώσεις.

Οι φθαλικές ενώσεις βρίσκονται παντού, ακόμη και σε παιχνίδια και λοσιόν σώματος, και δεν είναι ακόμη σαφές πόση ζημιά μπορούν να προκαλέσουν.

Ελαχιστοποίηση κινδύνου

Ο καλύτερος τρόπος για να μειωθεί ο κίνδυνος είναι η χρήση κατάλληλα υλικά για μικροκύματα εκτός από πλαστικά, όπως για παράδειγμα κεραμικά. Ωστόσο, σε περίπτωση που κάποιος χρησιμοποιήσει πλαστικό δοχείο, θα πρέπει να αποφύγει κάποιο που έχει αλλοιωθεί το σχήμα του, καθώς είναι πιο πιθανό να απελευθερώσει χημικά. Επιπλέον, μπορεί κάποιος να ελέγξει κάτω από το πλαστικό δοχείο για τις ενδείξεις “V” ή “PVC” και τον τα οποία συμβολίζουν την περιεκτικότητα φθαλικών εστέρων.

Πηγή: bbc.com