Με ψήφισμα που υιοθέτησε την Παρασκευή, η Επιτροπή Πολιτισμού του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε ως κατακριτέα και απαράδεκτη τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Συγκεκριμένα, η Επιτροπή Πολιτισμού, Επιστημών, Παιδείας και ΜΜΕ του Συμβουλίου της Ευρώπης, υιοθέτησε το ψήφισμα, με 25 ψήφους υπέρ, 2 ψήφους κατά και 2 ψήφους παρών.
Το τελικό ψήφισμα, το οποίο υιοθέτησε η Επιτροπή, αποτέλεσε πρόταση του βουλευτή του Δημοκρατικού Συναγερμού, Νίκου Τορναρίτη, που είναι και ο πρόεδρος της κυπριακής αντιπροσωπείας στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Συγκεκριμένα, το ψήφισμα αναφέρει:
«Η αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας, στην Κωνσταντινούπολη, από μουσείο σε τζαμί στις 13 Ιουλίου 2020 είναι ενδεικτική της αδιαφορίας της Τουρκίας για πολιτιστικές και θρησκευτικές αξίες. Αυτό το μνημείο είναι ένας από τους πιο σημαντικούς χώρους παγκόσμιας κληρονομιάς και ένα θρυλικό σύμβολο της αλληλεπίδρασης μεταξύ πολιτισμών και της συνύπαρξης πολιτισμών. Η υπέροχη ομορφιά της Αγίας Σοφίας ξεπερνά τις θρησκείες. Ως αρχιτεκτονικό αριστούργημα είχε ευρεία επιρροή τόσο στη δυτική όσο και στην ισλαμική τέχνη. Η παραβίαση αυτής της μοναδικής κληρονομιάς είναι κατακριτέα και απαράδεκτη. Πρόκειται επίσης για ένα διαχωριστικό βήμα προς τα πίσω, που υπονομεύει σαφώς την κοσμική ταυτότητα και την πολυπολιτισμική κληρονομιά της Τουρκίας».
Σε αντίθεση με τις βασικές αξίες της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης
«Η απόφαση αυτή έρχεται επίσης σε αντίθεση με τις βασικές αξίες και αρχές της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, ιδίως όσον αφορά το διαθρησκευτικό και διαπολιτισμικό διάλογο και την αρχή της συνύπαρξης. Ως πολυπολιτισμική οργάνωση εξ ορισμού, πρέπει να οικοδομήσουμε συνεκτικές κοινωνίες που είναι δεκτές στην ποικιλομορφία -και να βρούμε τρόπους για άτομα διαφορετικών θρησκειών και πεποιθήσεων να συνυπάρχουν ειρηνικά σε διάφορες κοινωνίες προστατεύοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα για όλους, προστατεύοντας το κράτος δικαίου και εγγυόμαστε θρησκευτική ελευθερία», καταλήγει.
Το παρασκήνιο
Το ψήφισμα φαίνεται να ήταν αποτέλεσμα ενεργειών και δουλειάς που είχε προηγηθεί τόσο από Έλληνες βουλευτές, όσο και από βουλευτές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ενώ, είχε προηγηθεί παρέμβαση της επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, Ντόρας Μπακογιάννη. Η βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και πρώην υπουργός απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης Rik Daems, από τον οποίο ζητούσε να ελεγχθεί νομικά η κίνηση της γείτονος από το Συμβούλιο της Βενετίας, το ανώτατο όργανο του Συμβουλίου για ζητήματα Διεθνούς Δικαίου.
Να σημειωθεί ότι στην πρώτη συζήτηση που έγινε στην Επιτροπή Πολιτισμού, Επιστημών, Παιδείας και ΜΜΕ του Συμβουλίου της Ευρώπης, στα μέσα Οκτωβρίου, μίλησαν δύο βουλευτές από την Τουρκία, οι οποίοι και ισχυρίστηκαν, μεταξύ άλλων, ότι η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο, στην οποία δεν λειτουργεί ούτε ένα τζαμί.
Την Παρασκευή όμως, αυτοί οι ισχυρισμοί ανατράπηκαν κατά την καταληκτική συνεδρίαση, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η αντιπρόεδρος της Επιτροπής και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Φωτεινή Πιπιλή, «Σήμερα στην πολύωρη συνεδρίαση απαντώντας σε πολύ αυστηρό τόνο στους Τούρκους βουλευτές, παρουσίασα καταθέτοντας μάλιστα και φωτογραφίες από το προσωπικό μου αρχείο για τις πολυδάπανες από δεκαετίες, αποδείξεις του σεβασμού της Ελλάδας στα οθωμανικά μνημεία -τεμένη, χαμάμ, κρήνες, μπεζεστένια κ.λπ.- ενώ τους αποστόμωσα με τα πολύτιμα στοιχεία που μου έστειλε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Γιώργος Καλατζής», βάσει των οποίων αποδεικνύεται ότι «εδώ και δεκαετίες λειτουργούν περισσότερα από 250 τζαμιά στην περιοχή της Θράκης, ένα στη Ρόδο, ένα στην Κω, ένα στη Θήβα». Παράλληλα, επικαλέστηκε και την 3η Νοεμβρίου, όπου άνοιξε και το κεντρικό τζαμί της Αθήνας στο Βοτανικό.
Τα κυριαρχικά δικαιώματα κάθε χώρας οροθετούνται από διεθνείς συμβάσεις
Ενώ, κατά τις δύο προηγούμενες συνεδριάσεις, είχε κάνει παρεμβάσεις και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης, ο οποίος δήλωσε αντίστοιχα ότι πρόκειται για «κράτος – διεθνή ταραξία, που παραβιάζει συστηματικά και απροκάλυπτα το διεθνές δίκαιο» και αντικρούοντας τις προηγηθείσες παρεμβάσεις των βουλευτών από την Τουρκία, επεσήμανε ότι «τα κυριαρχικά δικαιώματα κάθε χώρας, και για αυτό και της Τουρκίας επίσης (όπως στην περίπτωση της Αγίας Σοφίας) είναι ξεκάθαρο ότι οροθετούνται από τις διεθνείς συμβάσεις, επί του προκειμένου από την Σύμβαση της UNESCO, την οποία η τουρκική κυβέρνηση παραβίασε με την προκλητική της απόφαση για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας σε τζαμιά».
Σύμφωνα με αναφορά του ιδίου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, κατά τη διάρκεια σχετικής τηλεδιάσκεψης, οι Τούρκοι βουλευτές, είχαν πίσω τους ένα μεγάλο κάδρο του Κεμάλ Ατατούρκ, το οποίο προκάλεσε το σχόλιο από τον βουλευτή της Αρμενίας που συμμετείχε στην Επιτροπή, ο οποίος είπε ότι ο Κεμάλ ήταν εκείνος που είχε κάνει μουσείο την Αγία Σοφία, ωστόσο δεν πήρε κάποια απάντηση σε αυτό το σχόλιο.
με Αριθμό Μητρώου 12691
