Επιμέλεια: Αγάπη Μυργιώτη
Όταν ένας άνθρωπος βρίσκεται σε αναζήτηση τροφής κάτι στον εγκέφαλο του φαίνεται να τον οδηγεί στην ιδέα κατανάλωσης πρόχειρου φαγητού. Αυτή την προδιάθεση ορισμένοι επιστήμονες την ονομάζουν «θεωρία βέλτιστης τροφής» και υποδηλώνει ότι η χωρική μας μνήμη ή οι «γνωστικοί χάρτες» μας έχουν εξελιχθεί για να δώσουν προτεραιότητα στα τρόφιμα με περισσότερες θερμίδες.
Σε μια δοκιμή χωρικής μνήμης που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 512 συμμετεχόντων αποδείχθηκε ότι η χωρική μνήμη των ανθρώπων είχε μια προδιάθεση προς τα τρόφιμα υψηλών θερμίδων. Συγκεκριμένα, σε έναν λαβύρινθο γεμάτο τροφές οι συμμετέχοντες ήταν πιο πιθανό να θυμούνται τις τοποθεσίες των πρόχειρων φαγητών, όπως σοκολάτα και πατατάκια παρά των υγιεινών τροφών, όπως μήλα και ντομάτες.
Ορισμένες θεωρίες ισχυρίζονται ότι οι αναμνήσεις μας θα μπορούσαν κάλλιστα να έχουν διαμορφωθεί από την ανάγκη μας για φαγητό σε μια εποχή απρόβλεπτου κυνηγιού και τροφής. Ωστόσο, είναι ακόμα πολύ νωρίς για να πούμε με βεβαιότητα πώς αυτές οι γνωστικές διαδικασίες επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας και τις επιλογές φαγητού σήμερα.
Στον φυσικό κόσμο, τα ζώα συνήθως τρέφονται πρώτα με τρόφιμα υψηλής ενέργειας. Ωστόσο, το κατά πόσο οι άνθρωποι έχουν την ίδια ώθηση και το κατά πόσο αυτή συνεπάγεται ένα υψηλότερο επίπεδο γνωστικής επεξεργασίας είναι ένα θέμα το οποίο παραμένει προς συζήτηση.
Παλαιότερες έρευνες
Σε παρελθοντικές μελέτες, οι συμμετέχοντες κατηγοριοποίησαν και απομνημόνευσαν γρήγορα κάποιες φωτογραφίες τροφίμων τόσο με υψηλή όσο και με χαμηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες. Έπειτα, η απεικόνιση του εγκεφάλου αποκάλυψε ότι οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες εμπλέκονται συχνά σε περιοχές επεξεργασίας ανταμοιβών του εγκεφάλου.
Το 2013, μια μικρή μελέτη μεταξύ γυναικών διαπίστωσε ότι η χωρική μνήμη βελτιώνονταν σε φωτογραφίες που απεικόνιζαν σνακ υψηλής θερμιδικής αξίας, σε σύγκριση με εικόνες φρούτων και λαχανικών. Αυτή η προδιάθεση προέβλεψε επίσης τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) των συμμετεχόντων, οδήγησε τους συγγραφείς να προτείνουν ότι η χωρικές μας αναμνήσεις μπορεί να συμβάλουν στην ανθυγιεινή διατροφή και την αύξηση βάρους.
Η νέα έρευνα
Η νέα έρευνα έρχεται να προσθέσει σε αυτήν την ιδέα και παρέχει αποδεικτικά στοιχεία ενός γνωστικού συστήματος βελτιστοποιημένου, για αποδοτική αναζήτηση ενεργειακής τροφής.
Σε ένα δωμάτιο που μοιάζει με λαβύρινθο, οι συμμετέχοντες στη μελέτη ακολούθησαν μια καθορισμένη διαδρομή, μυρίζοντας και δοκιμάζοντας 16 τρόφιμα, γλυκά και αλμυρά και με υψηλές και με χαμηλές θερμίδες.
Οι εθελοντές μπορούσαν για τα μισά δείγματα μόνο να τα μυρίσουν ενώ για τα άλλα μισά μπορούσαν και να τα δοκιμάσουν και να τα μυρίσουν. Οι αναλογίες πρωτεΐνης και λίπους αυτών των τροφίμων ήταν επίσης ισορροπημένες έτσι ώστε οι εθελοντές να μην λαμβάνουν αποφάσεις με βάση την θρεπτική αξία.
Η απόδειξη της θεωρίας θα εξηγούσε…
Απαιτείται περισσότερη έρευνα, διότι αυτή τη στιγμή, υπάρχει λίγη βιβλιογραφία σχετικά με τη χωρική μνήμη και τα συμπεριφορικά της αποτελέσματα σε ένα σύγχρονο περιβάλλον.
Μια μικρή μελέτη διαπίστωσε την προδιάθεση της χωρικής μνήμης για τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες, αλλά τα ευρήματά που έχουμε μέχρι στιγμής δεν δείχνουν σαφείς επιπτώσεις στην διατροφική συμπεριφορά.
Αν η θεωρία αυτή, ωστόσο, αποδειχθεί αληθινή για στους ανθρώπους, θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί είναι τόσο δύσκολο να ληφθούν υγιείς διατροφικές αποφάσεις σε έναν σύγχρονο κόσμο.
Πηγή: sciencealert.com
με Αριθμό Μητρώου 12691
