Αρχική Ενέργεια Δυτική Μακεδονία: Ξεκινά ο διάλογος για την απολιγνιτοποίηση – Τι σχεδιάζει το...

Δυτική Μακεδονία: Ξεκινά ο διάλογος για την απολιγνιτοποίηση – Τι σχεδιάζει το ΥΠΕΝ

0
dytiki makedonia1
Διαφήμιση

Μετά τη Βόρεια Ελλάδα, σειρά είχε η Δυτική Μακεδονία: Ο Κωστής Χατζηδάκης παρουσίασε τα μέτρα άμεσης δράσης του υπουργείου υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην ημερίδα για τη «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση της Δυτικής Μακεδονίας», που διοργάνωσε η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.

Υπάρχει μέλλον μετά τον λιγνίτη

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας - ΑΠΕ

Ο κ. Χατζηδάκης εξήγησε τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση προωθεί την απολιγνιτοποίηση. Σημείωσε πως η διήμερη επίσκεψή του στη Δυτική Μακεδονία έχει ως στόχο τον ειλικρινή και εποικοδομητικό διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες, τους φορείς και τους εργαζόμενους, ώστε να ακούσει τις απόψεις τους σχετικά με την απολιγνιτοποίηση και το μέλλον της περιοχής.

«Αυτή η περιοχή μπορεί να έχει μέλλον και θα έχει σίγουρα μέλλον και μετά το λιγνίτη. Και το μέλλον αυτό θα το χτίσουμε όλοι μαζί! Είναι δέσμευση του πρωθυπουργού, είναι δέσμευση της κυβέρνησης και είναι υποχρέωσή μας απέναντι στους πολίτες αυτής της ακριτικής ελληνικής περιφέρειας», τόνισε, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Γιατί απολιγνιτοποίηση;

Coal Greece Kozani 800x450 0

“Το κάνουμε κατ’ αρχήν για προφανείς περιβαλλοντικούς λόγους. Η κυβέρνηση έχει μια πράσινη ατζέντα που έχει ήδη εξηγηθεί εκτενώς. Το κάνουμε όμως και για λόγους οικονομικούς. Διότι ο λιγνίτης έχει πάψει εδώ και χρόνια να είναι το διαμάντι της ΔΕΗ και έχει αντίθετα μεταμορφωθεί σε βαρίδι.

Καθώς, ως αποτέλεσμα της ευρωπαϊκής τάσης για τη μετάβαση σε μια φιλικότερη στο περιβάλλον οικονομία, η ΔΕΗ ζημιώνεται έντονα από τις αυξημένες τιμές για τα δικαιώματα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα”:

  • Κατά 200 εκατ. ευρώ το 2018,
  • Άλλα 300 εκατ. ευρώ το 2019,
  • Και, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, ακόμη περισσότερα το 2020!

Δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε αυτό το κόστος. Αυτό ενισχύεται από την ίδια τη δραματική οικονομική κατάσταση στην οποία βρέθηκε η ΔΕΗ, η οποία επιτάσσει να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Η επιχείρηση, στην κατάσταση που βρέθηκε, δεν μπορεί να σηκώνει ένα βάρος 300 ή και παραπάνω εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο! Αν μας ενδιαφέρει πραγματικά η ΔΕΗ και η ευστάθεια του συστήματος ηλεκτρισμού της χώρας, αυτό είναι κάτι που πρέπει να το αντιληφθούμε!

Άλλωστε όσοι σήμερα δήθεν εκπλήσσονται με την απολιγνιτοποίηση θα έχουν- ή θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι αυτή η συζήτηση- θέλαμε δεν θέλαμε- είχε ήδη ξεκινήσει. Ειδικά δεδομένου του γεγονότος ότι η λιγνιτική παραγωγή των μονάδων μειώθηκε από τις 30.000 γιγαβατώρες σε 10.000 γιγαβατώρες την τελευταία δεκαετία. Και το γεγονός ότι ο λιγνίτης  δεν είναι πλέον κερδοφόρος, πιστοποιείται και από την αποτυχία της προσπάθειας της προηγούμενης κυβέρνησης να πουλήσει λιγνιτικές μονάδες. Δυο φορές προσπάθησε, μάλιστα τη δεύτερη χωρίς «κατώφλι». Ακόμα κι έτσι όμως, κανείς ιδιώτης δεν ενδιαφέρθηκε επειδή ο λιγνίτης είναι ζημιογόνος”.

Ανάγκη των καιρών

“Δεν ξυπνήσαμε ένα πρωί και είπαμε ας πάμε στη Δυτική Μακεδονία να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής των ανθρώπων, ανακοινώνοντας δια του πρωθυπουργού την απολιγνιτοποίηση” επισήμανε.

Προωθείται:

  • Διότι είναι ανάγκη των καιρών.
  • Διότι είναι η μόνη επιλογή που θα διασφαλίσει τη βιώσιμη ανάπτυξη των περιοχών αλλά και της ίδιας της ΔΕΗ.
  • Με προσοχή να μην υπάρξουν δυσμενείς συνέπειες.
  • Και με ένα πρόγραμμά για ένα νέο και δίκαιο μοντέλο ανάπτυξης που θα οδηγήσει σε περισσότερο πλούτο και διατηρήσιμες θέσεις εργασίας για τους κατοίκους της περιοχής.

Τι έχει γίνει ήδη

THOMAS

  1. Επίσκεψη του υφυπουργού κ. Θωμά στη Δυτική Μακεδονία τον περασμένο Σεπτέμβριο, αμέσως μετά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, όπου είχε έναν ειλικρινή και εποικοδομητικό διάλογο με την τοπική κοινωνία. Έκτοτε το ΥΠΕΝ είναι σε στενή και συνεχή επαφή με τις τοπικές κοινωνίες, τους φορείς και τους εργαζομένους.
  2. Το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα: στο οποίο εξειδικεύεται η στρατηγική για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ σε ποσοστό 35% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το 2030. Το ΕΣΕΚ προβλέπει πράσινες επενδύσεις της τάξης των 44 δισ. ευρώ σε μια δεκαετία. Στις επενδύσεις αυτές η περιοχή μπορεί- ή μάλλον επιβάλλεται- να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο.
  3. Στο ΕΣΕΚ περιλαμβάνεται αναλυτικό και σαφές χρονοδιάγραμμα για την απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων που προβλέπει το 5ετές business plan της ΔΕΗ. Το οποίο συμβαδίζει απόλυτα και με την τελευταία Μελέτη Επάρκειας Ισχύος του ΑΔΜΗΕ μέχρι το 2030. Αυτό σημαίνει ότι η απόσυρση των μονάδων θα γίνει κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος και η ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας.
  4. Επιστρατεύτηκαν μία σειρά διεθνών οργανισμών με εμπειρία και τεχνογνωσία στη μετάβαση περιοχών σε καινούργια αναπτυξιακά μοντέλα. Όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, οι οποίες θα συνεισφέρουν με πόρους και τεχνογνωσία αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία με το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης που ανακοίνωσε θα υποστηρίξει επενδύσεις για την ανάπτυξη της περιοχής.
  5. Η Διυπουργική επιτροπή για την απολιγνιτοποίηση, η οποία έχει ως κύριο αντικείμενο την εκπόνηση μέχρι τον Ιούνιο του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης, του Master Plan, που θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Ενός ολοκληρωμένου, πολυδιάστατου και εμπροσθοβαρούς σχεδίου που θα αποτελέσει τον αναπτυξιακό χάρτη στη μετά τον λιγνίτη εποχή. Στην επιτροπή συμμετέχουν τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η επιτροπή έχει ήδη κάνει την πρώτη συνεδρίασή της. Έχει έρθει και η κοινοτική Επίτροπος αρμόδια για την Περιφερειακή Πολιτική κ. Ελίζα Φερέιρα η οποία ανακοίνωσε τον τρόπο με τον οποίο θα μας υποστηρίξει η ΕΕ. Μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα ανακοινωθεί ο Συντονιστής της προσπάθειας για την απολιγνιτοποίηση. Πρόσωπο με εμπειρία, εξειδίκευση και τεχνογνωσία στα θέματα αυτά. Το Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης θα χρηματοδοτηθεί, βάση και των δηλώσεων της αρμόδιας επιτρόπου, από ευρωπαϊκούς και εθνικούς, δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους που θα φτάσουν συνολικά τα 3,7 έως 4,4 δισ. ευρώ.

Ουσιαστικός διάλογος

ΔΕΗ

“Σημειώνω ωστόσο ότι εμείς επιλέξαμε να μην κάνουμε το Master Plan μόνοι μας στην Αθήνα. Αντίθετα, ήρθαμε σήμερα εδώ για να καταθέσουμε τις απόψεις μας, αλλά και για να ακούσουμε τις δικές σας σκέψεις. Δεν σας αντιμετωπίζουμε ως χειροκροτητές, ούτε  ως αποδέκτες επιχορηγήσεων. Αλλά ως μια δυναμική κοινωνία που έχει άποψη και προτάσεις. Προτάσεις που περιμένουμε τόσο σήμερα όσο και στο επόμενο χρονικό διάστημα να ακούσουμε με προσοχή. Γιατί η κοινωνία προχωρά μπροστά με προτάσεις και όχι με κραυγές και συνθήματα” είπε ο Υπουργός.

“Επομένως θέλουμε οι βουλευτές, η περιφέρεια, οι δήμοι, οι εργαζόμενοι, η κοινωνία των πολιτών, να είναι σε επαφή μαζί μας. Να καταθέσουν τις ιδέες και τις προτάσεις τους. Η σημερινή ημερίδα είναι ένας σημαντικός σταθμός ουσιαστικού διαλόγου μεταξύ όλων των εμπλεκομένων πλευρών- της δικής μας, των φορέων και των διεθνών οργανισμών, αλλά και της δική σας πλευράς- στην πολυπαραγοντική εξίσωση της Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών.

Τι θα γίνει στο εξής

λιγνιτικών μονάδων

  • Η ΔΕΗ θα ανακοινώσει την γρήγορη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών συνολικής ισχύος 2GW στη Δυτική Μακεδονία. “Προσέξτε όμως, δεν θα επενδυθούν απλώς χρήματα στην εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών που ούτως ή άλλως δεν μπορούν να καλύψουν τις χαμένες θέσεις εργασίας. Θα ξεκινήσουν το ταχύτερο όλες οι αναγκαίες χωματουργικές εργασίες και τα συναφή τεχνικά έργα έτσι ώστε εργαζόμενοι που δουλεύουν σήμερα σε υπεργολάβους να μπορέσουν να βρουν δουλειά χωρίς να δημιουργηθεί κενό μετάβασης στην ευρύτερη περιοχή” διευκρίνισε.
  •  Στις 17 Φεβρουαρίου στην Αθήνα υπογράφεται συμφωνία μεταξύ μιας άλλης εταιρείας στην οποία το Δημόσιο έχει συμμετοχή- τα ΕΛΠΕ- και μιας μεγάλης γερμανικής εταιρείας. Συμφωνία για την εγκατάσταση στην περιοχή σας ενός μεγάλου φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 205ΜW.
  • Με βάση τον νόμο 4643/2019 για τη ΔΕΗ θα προχωρήσει η εθελούσια έξοδος των υπαλλήλων της ΔΕΗ, που θα είναι απολύτως αυτοχρηματοδοτούμενη, που σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει επιβάρυνση ούτε για τον προϋπολογισμό ούτε για τα ασφαλιστικά ταμεία.
  • Η ΔΕΗ θα προχωρήσει με την αναγκαία ταχύτητα την αποκατάσταση των ορυχείων. Δεν είναι μόνο συμβατική υποχρέωση της ΔΕΗ. Είναι κυρίως υποχρέωση απέναντι στο περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες. Η αποκατάσταση των ορυχείων θα είναι μια δραστηριότητα γέφυρα που θα βοηθήσει επίσης στην άμεση απορρόφηση θέσεων εργασίας. Αυτοί που μέχρι τώρα σκάβουν, τώρα θα σκεπάζουν για την αποκατάσταση, ανοίγοντας τον δρόμο για την αξιοποίηση των εδαφών με νέους τρόπους.
  • Δεν θα υπάρξει κανένα απολύτως κενό σε σχέση με την τηλεθέρμανση της περιοχής. Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την θέρμανση των περιοχών με άλλους τρόπους μετά το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων. Ειδικότερα, προωθούνται οι απαραίτητες αλλαγές στο κανονιστικό πλαίσιο ώστε να μην διακόπτεται η τηλεθέρμανση. Παράλληλα, ενθαρρύνεται η ΔΕΔΑ να προσαρμόσει το πρόγραμμά της για την ανάπτυξη των δικτύων φυσικού αερίου στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η απολιγνιτοποίηση. Ως αποτέλεσμα, το νέο business plan της εταιρείας δίνει προτεραιότητα στις περιοχές της Φλώρινας, της Κοζάνης και του Αμύνταιου. Το εάν οι πόλεις θα διαλέξουν την τηλεθέρμανση –με κάπως διαφορετικούς όρους βέβαια- ή θα στραφούν στη λύση του φυσικού αερίου είναι μια επιλογή που θα γίνει από τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες, αφού πρώτα τους παρουσιαστεί η σχέση κόστους/οφέλος της κάθε επιλογής.
  • Προσαρμόζεται ο χωροταξικός σχεδιασμός ούτως ώστε να εξυπηρετηθεί η αναπτυξιακή προοπτική της περιοχής. Ειδικότερα, έχει ήδη επικαιροποιηθεί από τις υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας το Περιφερειακό Χωρικό Πλαίσιο της Δυτικής Μακεδονίας λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της απολιγνιτοποίησης και θα εγκριθεί επισήμως τους αμέσως επόμενους μήνες.  Το σχέδιο αυτό είναι πολύτιμο εργαλείο για την ανάπτυξη καθώς αποσαφηνίζει ποια δραστηριότητα μπορεί να γίνει πού, προβλέποντας χρήσεις ακόμη και για τη ΒΙΠΕ, το Πανεπιστήμιο κλπ.
  • Δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή σε σχέση με το εκπτωτικό τιμολόγιο της ΔΕΗ (ΠΟΤ) για τις λιγνιτικές περιοχές. Διότι αποτελεί σημαντική ενίσχυση για τους κατοίκους της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και του Δήμου Μεγαλόπολης.
  • Θα αποδοθεί από τη ΔΕΗ στις λιγνιτικές περιοχές ο πόρος της τάξεως των 130 εκατ. ευρώ, ο οποίος δεν αποδιδόταν για 5 ολόκληρα χρόνια. “Η Επιτροπή Κατανομής του εν λόγω πόρου συγκροτήθηκε και συνεδριάζει την Πέμπτη για να ξεμπλοκάρει τα κεφάλαια. Το μεγάλο στοίχημα εδώ είναι η ταχεία δέσμευσή τους σε project υψηλής προστιθέμενης αξίας για τις λιγνιτικές περιοχές, κάτι που- ας είμαστε ειλικρινείς- δεν ήταν ο κανόνας στο παρελθόν” τόνισε ο κ. Χατζηδάκης. 
  • Οι λιγνιτικές περιοχές θα συνεχίσουν να λαμβάνουν χρηματοδότηση από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσω του Πράσινου Ταμείου. Υπολογίζουμε ότι στις λιγνιτικές περιοχές αναλογεί από το Πράσινο Ταμείο ένα ποσό γύρω στα 60 εκ. € που αφορούν σε χρήματα του 2018 και του 2019. Και θα γίνουν όλες οι ενέργειες για να αξιοποιηθούν τα κονδύλια αυτά με το βέλτιστο τρόπο.
  • Στηρίζονται τα σχέδια που διαμορφώνονται από τον τοπικό ΦΟΔΣΑ και εκείνον της Κεντρικής Μακεδονίας για τη δημιουργία μονάδας παραγωγής ενέργειας από τα απορρίμματα (waste-to-energy). Είναι ακόμη μια πράσινη δράση που σχεδιάζεται στην Κοζάνη, με σημαντικά οικονομικά οφέλη και νέες θέσεις εργασίας.
  • Το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Μακεδονίας θα αποκτήσει ένα διαφορετικό αναπτυξιακό ρόλο στην περιοχή. Μην ξεχνάμε ότι τα πανεπιστήμια του εξωτερικού συνεργάζονται τα ίδια με τις τοπικές επιχειρήσεις. Δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Δεν είναι μόνο χώροι μάθησης, είναι τοπικοί πόλοι ανάπτυξης. Βήματα έχουν ήδη γίνει προς αυτή την κατεύθυνση με την επιδότηση από τον TAP των διδάκτρων των 2 μεταπτυχιακών προγραμμάτων στον τομέα της ενέργειας που παρέχει το πανεπιστήμιο. Και είμαι βέβαιος ότι το πανεπιστήμιο, με τη στήριξη του υπουργείου Παιδείας μπορεί να έχει ένα τελείως διαφορετικό ρόλο από αυτό που έχουμε συνηθίσει να έχουν τα πανεπιστήμια στην πατρίδα μας για πολλές δεκαετίες.
  • Σε συνεννόηση με το υπουργείο Οικονομικών το ΥΠΕΝ θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κηρύξει τις λιγνιτικές περιοχές ως ειδικές φορολογικές ζώνες με ειδικά φορολογικά κίνητρα στο πλαίσιο της Δίκαιης Μετάβασης για τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη.
  • Θα δοθούν ειδικά φορολογικά κίνητρα για τη θέρμανση π.χ. σε σχέση με το φόρο φυσικού αερίου.
  • Θα υπάρξει μια ειδική φορολογική μεταχείριση για όσους χάνουν τη δουλειά τους και μέχρι να προσληφθούν σε νέα και να απασχολούνται κανονικά ξανά.
  • Ξεκινάει αμέσως η επεξεργασία του νέου αναπτυξιακού προγράμματος των λιγνιτικών περιοχών με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, εργαλεία όπως το InvestEU (το λεγόμενο Πακέτο Γιούνκερ)εθνικούς και ιδιωτικούς πόρους. Η στήριξη αυτή ανέρχεται όπως ήδη σημείωσα, με βάση εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε ένα ποσό μεταξύ 3,7 και 4,4 δισ. ευρώ. Χρήματα που δεν πρέπει μόνο να απορροφήσουμε αλλά και να αξιοποιήσουμε σωστά.

Πολύπλευρη προσπάθεια

λιγνιτης 850x567 c

“Με όλες αυτές τις πρωτοβουλίες είναι νομίζω φανερό ότι γίνεται μία συνολική και πολύπλευρη προσπάθεια προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η απολιγνιτοποίηση θα γίνει με τον πιο δίκαιο και ωφέλιμο για τις λιγνιτικές περιοχές τρόπο. Όλα όσα λέω δεν είναι οι Πλάκες του Μωυσή! Είναι τροφή για συζήτηση. Μπορούν να τροποποιηθούν, να εμπλουτιστούν και να εξειδικευτούν μετά τις δικές σας προτάσεις. Ένα πράγμα όμως είναι βέβαιο: Δεν αρκεί να συζητάμε τι θα κάνει η Δυτική Μακεδονία μόνο στα θέματα της ενέργειας. Φυσικά και θα γίνουν πολλά πράγματα: στα φωτοβολταϊκά, στα αιολικά, στο υδρογόνο, κ.λπ. Όλα αυτά θα τα στηρίξουμε!

Άλλο μοντέλο ζωής

LIGNITHS

Ωστόσο δεν φτάνουν, υποστήριξε ο υπουργός. “Αν περιορίσουμε τη συζήτηση σε αυτά μόνο, θα είμαστε μία κυβέρνηση κατώτερη των περιστάσεων. Και επίσης θα κάνουμε τη λάθος συζήτηση! Η περιοχή αυτή χρειάζεται ένα ολιστικό και σφαιρικό σχέδιο ανάπτυξης. Ένα άλλο μοντέλο ζωής:

  • Με σημαντικό ρόλο για την εναλλακτική γεωργία.
  • Με μεγάλη βαρύτητα στη βιομηχανική πολιτική και στην προσέλκυση σημαντικών βιομηχανικών επενδύσεων.
  • Με άνοιγμα του δρόμου στον τουρισμό και ιδιαίτερα στον αγροτουρισμό στη Δυτική Μακεδονία.

Για αυτό και σήμερα πήγα στο Νυμφαίο όπου βρίσκεται το πάρκο του Αρκτούρου. Για αυτό κάνουμε τις συζητήσεις για τον κρόκο, τα φρούτα, τα κρασιά και τα μάρμαρα! Διότι ήθελα να υπογραμμίσω ότι σε αυτή την περιφέρεια υπάρχουν ήδη άλλες σημαντικές οικονομικές δραστηριότητες που είναι δυναμικές και εξωστρεφείς. Που μπορούν να πολλαπλασιαστούν και να δώσουν προοπτική στην περιοχή και στις οικογένειές σας! Ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης για τη Δυτική Μακεδονία συνολικά είναι αυτό που σήμερα προτείνω”.

 

Διαφήμιση