Τον «κώδωνα του κινδύνου» για την επίδραση στην υγεία ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων, όπως τα έμβρυα, τα νεογνά και τα παιδιά,από τα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων, που εμπεριέχονται στα τρόφιμα, κρούει στο βιβλίου του: «Οι μύθοι περί ασφαλών φυτοφαρμάκων», ο Aυστραλός βιοκαλλιεργητής Andre Leu.
Σε συνέντευξη Τύπου, που διοργανώθηκε από τον Σύλλογο Βιοκαλλιεργητών Αγορών Αττικής – ΣΥΒΑΑ, στην ΕΣΗΕΑ, ο κ.Andre Leu τόνισε οτι τα έμβρυα, τα νεογέννητα και τα παιδιά δεν έχουν τα προστατευτικά ηπατικά ένζυμα των ενηλίκων, και κατά συνέπεια τα σώματά τους δεν μπορούν να καταστρέψουν τα τοξικά κατάλοιπα.Παρ’όλα αυτά οι δοκιμές φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται στις διαδικασίες έγκρισής τους, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν εξετάζουν τους ιδιαίτερους κινδύνους αυτών των ηλικιακών ομάδων.
Ο συγγραφέας
Έχοντας διατελέσει πρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κινημάτων Βιολογικής Γεωργίας (IFOAM), ο κ.Andre Leu αποδομεί βασικούς μύθους που συντηρούν οι βιομηχανίες φυτοφαρμάκων, σύμφωνα με τους οποίους:
- τα φυτοφάρμακα είναι εξονυχιστικά ελεγμένα,
- τα υπολείμματα τους είναι δήθεν ασφαλή σε μικρές ποσότητες,
- διασπώνται και ελέγχονται από αξιόπιστες αρχές
- είναι απαραίτητα για την καλλιέργεια.
Επίσης, αμφισβητεί έντονα την αξιοπιστία των ρυθμιστικών αρχών, που με τις αποφάσεις τους επιτρέπουν τη χρήση των φυτοφαρμάκων, τονίζοντας πως παραβλέπουν τις επιστημονικές έρευνες που τεκμηριώνουν τον κίνδυνο που προκαλείται από αυτά.
Τα συμφέροντα
Μάλιστα, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι υψηλά ιστάμενα στελέχη της βιομηχανίας φυτοφαρμάκων παίρνουν θέσεις στις ρυθμιστικές αρχές, οπού μπορούν να εγκρίνουν φυτοφάρμακα των πρώην εργοδοτών τους, είτε αντίστοιχα στελέχη των ρυθμιστικών αρχών προτείνονται σε υψηλόμισθες θέσεις στις εταιρείες φυτοφαρμάκων. Σε κάθε περίπτωση, άτομα που λαμβάνουν οικονομικά οφέλη από εταιρίες φυτοφαρμάκων βρίσκονται στις επιτροπές των ρυθμιστικών αρχών που εγκρίνουν φυτοφάρμακα.
Ο βιοκαλλιεργητής Andre Leu μελέτησε τον πλούτο των έγκριτων επιστημονικών περιοδικών για να παρουσιάσει αδιάσειστα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι ισχυρισμοί των εταιρειών παραγωγής χημικών σκευασμάτων και των ρυθμιστικών αρχών σχετικά με τα φυτοφάρμακα δεν είναι καθόλου αυτό που φαίνονται.
Οι μύθοι
Αποδίδοντας την τεχνική ορολογία με απλούς όρους, ο Leu αποδομεί τους πέντε πιο συχνά επαναλαμβανόμενους μύθους σχετικά με την ασφάλεια των φυτοφαρμάκων και τους καταρρίπτει χρησιμοποιώντας επιστημονικά δεδομένα.
Το βιβλίο «Οι Μύθοι περί ασφαλών φυτοφαρμάκων» περιγράφει τις πολλές και σοβαρές ελλείψεις που αφορούν τους κανονισμούς περί των τοξικών χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται στα τρόφιμα και καταδεικνύει ότι πολλά από τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για να υποστηρίξουν τα σημερινά πρότυπα χρήσης φυτοφαρμάκων βασίζονται σε παρωχημένες θεωρίες και όχι στις πιο πρόσφατες δημοσιευμένες επιστημονικές έρευνες. Στην πραγματικότητα, αυτές οι θεωρίες είναι μια σειρά μυθευμάτων.
1.“ΑΥΣΤΗΡΑ ΕΛΕΓΜΕΝΑ”. Μύθος. Οι περισσότερες συνθέσεις φυτοφάρμακων που πωλούνται στην αγορά δεν είναι δοκιμασμένες για την ασφάλειά τους
2.“ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ”. Μύθος. Η πολύ μικρή ποσότητα χημικών υπολειμμάτων μπορεί να είναι επιβλαβής
3.“ΒΙΟΔΙΑΣΠΟΜΕΝΑ”. Μύθος. Πολλά φυτοφάρμακα είναι περισσότερο τοξικά όταν διασπώνται
4.“ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ ΑΡΜΟΔΙΑ ΑΡΧΗ”. Μύθος. Οι Αρμόδιες Ρυθμιστικές Αρχές αγνοούν ένα μεγάλο μέρος της έγκριτης επιστήμης που παρουσιάζει τον κίνδυνο από τα φυτοφάρμακα λαμβάνοντας αποφάσεις πάνω σε συλλογισμούς χωρίς δεδομένα
5.“ΤΑ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΣΤΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΙΑ”. Μύθος: Τα τοξικά συνθετικά φυτοφάρμακα δεν είναι απαραίτητα στην καλλιέργεια καθώς η βιολογική καλλιέργεια μπορεί να θρέψη τον κόσμο.
Αστήρικτες εγκρίσεις
Η επιστημονική αξιοπιστία των ρυθμιστικών αρχών για τα φυτοφάρμακα θα πρέπει να αμφισβητηθεί σοβαρά, καθώς εγκρίνουν τη χρήση φυτοφαρμάκων με βάση αστήρικτες παραδοχές, που στερούνται δεδομένα.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η έγκριση σύνθετων φυτοφαρμάκων ως ασφαλών με βάση τη δοκιμή μόνο ενός από τα συστατικά, χωρίς να δοκιμάζονται όλα τα συστατικά του σκευάσματος. Δεδομένου ότι και τα υπόλοιπα συστατικά είναι χημικώς δραστικά, καθώς προστίθενται στις συνθέσεις για να καταστεί αποτελεσματικότερη η δραστική ουσία, η υπόθεση ότι είναι αδρανή και δεν αυξάνουν την τοξικότητα ολόκληρης της σύνθεσης δεν έχει επιστημονική αξιοπιστία. Οι ελάχιστοι επιστημονικοί έλεγχοι στα σκευάσματα φυτοφαρμάκων καταδεικνύουν ότι οι υπόλοιπες ουσίες είναι εκατοντάδες φορές πιο τοξικές για τον άνθρωπο σε σχέση με τη καθαρή δραστική ουσία από μόνη της.
Οι Αρχές εγκρίνουν διαφορετικά είδη φυτοφαρμάκων για μια σοδειά – όπως ζιζανιοκτόνα, μυκητοκτόνα και εντομοκτόνα – με βάση το γεγονός ότι όλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην κανονική παραγωγή της σοδειάς. Κατά συνέπεια, πολλαπλά υπολείμματα θα εντοπιστούν στην σοδειά. Με τους ελέγχους για υπολείμματα διαπιστώθηκε ότι το 47,4% των τροφίμων στις Ηνωμένες Πολιτείες περιείχε δύο ή περισσότερα υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Η τρέχουσα διαδικασία έγκρισης κάθε φυτοφαρμάκου βασίζεται στην υπόθεση ότι εάν κάθε χημική ουσία είναι ασφαλής μεμονωμένα τότε οι συνδυασμοί των χημικών ουσιών είναι επίσης ασφαλείς.
Υπάρχουν αρκετές δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες που δείχνουν ότι οι συνδυασμοί υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία εξαιτίας αθροιστικών ή συνεργικών επιδράσεων.
Η αδυναμία δοκιμής των συνδυασμών εγκεκριμένων φυτοφαρμάκων για πιθανούς κινδύνους για την υγεία σημαίνει ότι οι ρυθμιστικές αρχές δεν διαθέτουν βάσιμα στοιχεία που να δείχνουν ότι αυτοί οι συνδυασμοί υπολειμμάτων είναι ασφαλείς.
Η έλλειψη δοκιμών για τους μεταβολίτες που σχηματίζονται από τα ζιζανιοκτόνα καθώς αποδομούνται, (δεδομένου ότι οι ελάχιστοι διαθέσιμοι έλεγχοι δείχνουν ότι πολλοί από αυτούς είναι πιο τοξικοί και παραμένουν για περισσότερο χρονικό διάστημα από το ίδιο το φυτοφάρμακο), αποτελεί ένα άλλο τεράστιο χάσμα έλλειψης δεδομένων.
Ποια είναι η ημερήσια αποδεκτή πρόσληψη
Ο ορισμός αποδεκτής ημερήσιας πρόσληψης (ADI) είναι άλλο ένα παράδειγμα. Δεδομένου ότι υπάρχουν εκατοντάδες μελέτες που δείχνουν ότι πολλές χημικές ουσίες μπορεί να είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες και ως εκ τούτου πιο τοξικές σε χαμηλότερες δόσεις, ο ορισμός της ADI με βάση τις δοκιμές που έγιναν με υψηλότερες δόσεις είναι μια άλλη υπόθεση που δεν στηρίζεται σε δεδομένα.
Ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι η ADI είναι ασφαλής και δεν λειτουργεί ως ενδοκρινικός διαταράκτης είναι να γίνουν δοκιμές στα πραγματικά επίπεδα υπολειμμάτων που έχουν οριστεί για την ADI.
Οι ειδικές απαιτήσεις του εμβρύου, του νεογέννητου και του αναπτυσσόμενου παιδιού σε σχέση με την αναπτυξιακή νευροτοξικότητα στηρίζονται σε υποθέσεις χωρίς πραγματικά δεδομένα. Επί του παρόντος, οι δοκιμές φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται στις διαδικασίες έγκρισης των κανονιστικών ρυθμίσεων δεν εξετάζει τους ιδιαίτερους κινδύνους αυτών των ηλικιακών ομάδων και η αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη καθορίζεται βάσει δοκιμών σε νεαρά ζώα. Μέχρις ότου οι δοκιμές να σχεδιαστούν ειδικά για να εκτιμήσουν τους κινδύνους για το αναπτυσσόμενο έμβρυο και τα παιδιά, δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με αυτές τις ηλικιακές ομάδες. Ισχύει το ίδιο όπως για τις επιδράσεις από γενιά σε γενιά.
Αν δεν πραγματοποιηθούν δοκιμές σε αρκετές γενιές, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι οι σημερινές τιμές αποδεκτής ημερήσιας πρόσληψης δεν θα προκαλέσουν προβλήματα υγείας στις μελλοντικές γενιές. Υπάρχουν πολλές επιστημονικές μελέτες που δείχνουν ότι η έκθεση σε υπολείμματα φυτοφαρμάκων προκαλεί δυσμενή προβλήματα υγείας στις μελλοντικές γενιές, οπότε η παράβλεψη αυτού του ζητήματος μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη.
Τι πρέπει να γίνει
Οι κανόνες σχετικά με τα φυτοφάρμακα πρέπει να βασίζονται σε δεδομένα που παράγονται μέσω αξιόπιστων επιστημονικών μελετών και δοκιμών, όχι σε υποθέσεις που δεν βασίζονται σε δεδομένα, όπως συμβαίνει σήμερα. Πρέπει να γίνουν πρόσθετες δοκιμές για:
- Μείγματα και κοκτέιλ χημικών.
- Ολοκληρη τη σύνθεση του φυτοφάρμακου, όχι μόνο τη δραστική ουσία.
- Την τοξικότητα των μεταβολιτών των φυτοφαρμάκων.
- Τις ειδικές απαιτήσεις των εμβρύων, των νεογνών και των αναπτυσσόμενων παιδιών.
- Τις διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος.
- Τις διαταραχές του μεταβολισμού.
- Τις επιδράσεις από γενιά σε γενιά σε όλα τα όργανα και τα συστήματα του οργανισμού.
- Την αναπτυξιακή νευροτοξικότητα.
Ο Aυστραλός βιοκαλλιεργητής Andre Leu, καταλήγει ότι μέχρι να γίνουν αυτά, οι ρυθμιστικές αρχές δεν έχουν αξιόπιστα επιστημονικά στοιχεία για να υποστηρίζουν ότι τα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων είναι ασφαλή για τον άνθρωπο ή το περιβάλλον.
Βιογραφικό
Ο Andreu Leu διατέλεσε πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κινημάτων Βιολογικής Γεωργίας (ΔΟΚΒΓ/ IFOAM), του επικεφαλής οργανισμού σε παγκόσμιο επίπεδο για την βιολογική γεωργία. Η ΔΟΚΒΓ έχει μέλη 800 περίπου οργανισμούς σε 120 χώρες. Σκοπός του είναι η υιοθέτηση οικολογικών, κοινωνικών και οικονομικών συστημάτων που βασίζονται στις αρχές της βιολογικής γεωργίας.
Ο Andreu Leu έχει πάνω από 40 χρόνια εμπειρίας σε όλα τα στάδια της βιολογικής γεωργίας, όπως την καλλιέργεια, τη φυτοπροστασία, την αντιμετώπιση των ζιζανίων, τη μετασυλλεκτική διαχείριση, μεταφορά, διάθεση, ανάπτυξη νέων προϊόντων και την εκπαίδευση, στην Αυστραλία και σε πολλές άλλες χώρες. Έχει ευρεία γνώση των περιβαλλοντικών και των γεωργικών συστημάτων στην Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική, κατά τη διάρκεια της τεσσαρακονταετούς απασχόλησής του σε αυτές τις χώρες.
Έχει αρθρογραφήσει πολλές φορές σε περιοδικά εφημερίδες ιστοσελίδες και σε άλλα μέσα, σε πολλά πεδία της βιολογικής γεωργίας, περιλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής, του περιβάλλοντος, καθώς και σχετικά με τα οφέλη στην υγεία από την βιολογική μέθοδο καλλιέργειας.
Ο Andre και η γυναίκα του έχουν μια οικολογική εκμετάλλευση με τροπικά δένδρα στο Daintree του Κουήνσλαντ στην Αυστραλία, η οποία προμηθεύει ποιοτικά πιστοποιημένα φρούτα τις τοπικές και διεθνείς αγορές.
Παρουσιάσεις ως πρόεδρος της IFOAM
«Πώς μπορούμε να αντιστρέψουμε την κλιματική αλλαγή» https://www.youtube.com/watch?v=mpPI8g0KHII
«Η κλιμάκωση της αναγεννητικής βιολογικής γεωργίας μπορεί να αντιστρέψει την κλιματική αλλαγή» https://www.youtube.com/watch?v=3uLTf37LPD0
Συνέντευξη (στα αγγλικά) από τον εκδότη της αγγλική έκδοσης του βιβλίου (στο περιοδικό ACRES USA 2014) https://www.ecofarmingdaily.com/interview-poisoning-paradise-profit-international-organic-authority-author-farmer-andre-leu-shatters-myths-safe-pesticides/
INFO
Οι επισκέψεις του Andre Leu στην Ελλάδα ξεκίνησαν την Κυριακή 19 Ιανουαρίου με βιβλιοπαρουσίαση – συζήτηση στη Θεσσαλονίκη που διοργάνωσε η Ένωση Αγροτών Βιοκαλλιεργητών Βόρειας Ελλάδας. Ακολούθησαν το Ηράκλειο Κρήτης ο Πύργος Ηλείας και το συνεδριακό αμφιθέατρο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Η παρουσίαση που οργανώθηκε από τον Σύλλογο Βιοκαλλιεργητών Αγορών Αττική, που είχε και την πρωτοβουλία της έκδοσης του εν λόγω βιβλίου.Παρόντες μεταξύ άλλων :
–Ο Αντιπρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθήνας, Δρ. Ιορδάνης Χατζηπαυλίδης, ο οποίος, διαβεβαίωσε πως η προώθηση των βιοκαλλιεργειών είναι στις προτεραιότητες του πρώτου αμιγούς Γεωπονικού Πανεπιστημίου της χώρας, που συμπληρώνει φέτος 100 χρόνια από την ίδρυσή του
–Ο Καθηγητής Βιολογικής Γεωργίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθήνας, Δρ. Δημήτρης Μπιλάλης, ο οποίος μεταξύ άλλων χαρακτήρισε το βιβλίο ως ένα καλό όπλο ενάντια στην συμβατική γεωργία.
–Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Βιοκαλλιεργητών Αγορών Αττικής, Ηλίας Μαυριάς, ο οποίος προανήγγειλε την πιθανή έκδοση του επόμενου βιβλίου του με τίτλο «Δηλητηριάζοντας τα παιδιά μας»
–Ο Γεωπόνος – Οικονομολόγος και Πρόεδρος της Ένωσης Βιοκαλλιεργητών Ηλείας, Ανδρέας Βαρώτσος, ο οποίος συμμετείχε στην μετάφρασή του βιβλίου.
-Ο Βιοκαλλιεργητής και ιδρυτικό στέλεχος του «Οικολογικού Σχολείου Γεωργίας», Θοδωρής Αρβανίτης, ο οποίος, μεταξύ άλλων, τόνισε πως η βιοκαλλιέργεια θα πρέπει να γίνει πλειοψηφική στην χώρα μας αν θέλουμε να λυθούν ζητήματα όπως το αγροτικό, το περιβαλλοντικό αλλά και το μεταναστευτικό.
Το βιβλίο «Οι μύθοι περί των ασφαλών φυτοφαρμάκων» διατίθεται απευθείας από τις αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο και τον Πύργο.Κεντρική διάθεση: Σύλλογος Βιοκαλλιεργητών Αγορών Αττικής www.bioagores.gr Τηλ: 210-3615490E-mail: sybaa2002@gmail.com
με Αριθμό Μητρώου 12691
