Φέτος είναι η 30η επέτειος από τη θέσπιση της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του AIDS και άνθρωποι σε όλες τις ηπείρους θα πραγματοποιήσουν εκστρατείες και αγρυπνίες φορώντας τις συμβολικές κόκκινες κορδέλες.
Περίπου 37 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο ζουν με τον ιό HIV, σύμφωνα με το Κοινό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το HIV/AIDS (UNAIDS), το οποίο τον Ιούλιο προειδοποίησε ότι δεν πρέπει να επιβραδυνθεί η μάχη εναντίον της παγκόσμιας επιδημίας.
17.241 περιστατικά HIV στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα του ΚΕΕΛΠΝΟ για τη χώρα μας, 17.241 περιστατικά HIV λοίμωξης (82,83% άνδρες) έχουν καταγραφεί με το σύστημα υποχρεωτικής δήλωσης, μέχρι την 31η Οκτωβρίου του 2018.
Από το σύνολο των ατόμων αυτών, 4.199 έχουν εμφανίσει AIDS και 10.177 βρίσκονται υπό αντιρετροϊκή θεραπεία. Ο συνολικός αριθμός των θανάτων ανέρχεται στους 2.846.
Από την ανάλυση των νέων διαγνώσεων των τελευταίων 9 ετών φαίνεται ότι προεξάρχουσα ηλικιακή ομάδα κατά τη διάγνωση είναι αυτή των 30 – 39 ετών ενώ από το 2015 παρατηρείται αυξητική τάση στο ποσοστό των νέων διαγνώσεων σε άτομα ηλικίας 50 – 64 ετών.
Οι νέες διαγνώσεις τα τρία τελευταία έτη (2016 – 2018) είναι σε σταθερά επίπεδα (περίπου 5 ανά 100.000 πληθυσμού).
DW: Οροθετικοί στην Ελλάδα κατά του στιγματισμού
15.000 άνθρωποι ζουν στην Ελλάδα με θετική διάγνωση. Ένα μικρό τσίμπημα στο χέρι φέρνει πάνω από όλα ασφάλεια. Διότι μόνο όποιος έχει ασφαλή διάγνωση μπορεί να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα και να προστατεύσει τον σεξουαλικό του σύντροφο.
Το ότι στην Ελλάδα συνεχίζει να συμβαίνει λίγο, οφείλεται κατά τον Κωστή Χατζημωράκη, διευθυντή της ένωσης «Κέντρο Ζωής» στην έλλειψη διαφώτισης. «Μόνο το άκουσμα της λέξης AIDS ή HIV προκαλεί φόβο, τον οποίο μόνο με ενημέρωση μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει», λέει στη Deutsche Welle.
Ενώσεις, όπως η δική του, αφιερώνουν πολύ χρόνο για να ωθήσουν τους ανθρώπους να κάνουν το τεστ και να έχουν επιτυχία. Το 30% όλων των οροθετικών, στους οποίους πρωτοανιχνεύτηκε ο ιός, προέρχονται από τα γραφεία του Checkpoint στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Είναι η περίπτωση του 28χρονου Ραφαήλ που έμαθε εδώ ότι είναι οροθετικός. «Ήταν φυσικά ένα σοκ για μένα, αλλά οι εργαζόμενοι είναι εκπαιδευμένοι και με υποστήριξαν ψυχολογικά», λέει. Σε προηγούμενα τεστ που έκανε σε κρατικά νοσοκομεία αισθάνθηκε πολλές φορές θύμα εκφοβισμού.
«Όταν ζητούσα να κάνω τεστ για AIDS με ρωτούσαν, γιατί, τι έκανες, τι έχεις; Ήταν τραυματική εμπειρία. Τέτοιες ερωτήσεις που προκαλούν αισθήματα ενοχής δεν μου έγιναν στο Checkpoint, το αντίθετο, είχα πληροφόρηση πριν το τεστ. Έπρεπε βέβαια να επεξεργαστώ τη διάγνωση, αλλά ήξερα αμέσως τι να κάνω».
Στο μεταξύ η επιστήμη έχει προχωρήσει τόσο, που ένας οροθετικός μπορεί να ζει κανονική ζωή, να παντρεύεται και να κάνει παιδιά χωρίς να φοβάται ότι θα μεταδώσει τον ιό στο παιδί του. Ακόμη και η θεραπευτική αγωγή δεν έχει τις επικίνδυνες παρενέργειες της δεκαετίας του ’90. Παρόλα αυτά πολλοί οροθετικοί νιώθουν στην Ελλάδα ότι πέφτουν θύματα διακριτικής μεταχείρισης από τους γιατρούς τους με αποτέλεσμα να μην λένε όλη την αλήθεια και να μην παίρνουν την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
«Να μιλάμε ανοιχτά»
Για το «Κέντρο Ζωής» πρώτιστη σημασία έχει η καλή κατανόηση της προόδου της επιστήμης γιατί έτσι αφαιρείται ο φόβος. Γι αυτό απευθύνεται όχι μόνο σε ανθρώπους που είναι φορείς ή ασθενείς του ιού, αλλά και σε όλους που ασχολούνται με το πρόβλημα.
Προσφέρει δωρεάν ψυχολογική, ιατρική και νομική βοήθεια. «Πολύ σημαντικό είναι ακόμη να συμπεριλαμβάνει κανείς και την οικογένεια» λέει ο Κωστής Χατζημωράκης. «Ορισμένοι έρχονται από μόνοι τους, γιατί θέλουν να βοηθήσουν ανθρώπους από το περιβάλλον τους, αλλά δεν ξέρουν πώς. Αυτό συμβαίνει συνεχώς».
Στην ιστοσελίδα του κέντρου υπάρχουν βίντεο που εξηγούν με χιουμοριστική διάθεση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διαφώτιση νέων. «Τα τελευταία χρόνια μιλήσαμε για το AIDS σε 66.000 μαθητές σε ολόκληρη τη χώρα, για τη ζωή παρέα με τον ιό».
Για όσους ζουν με αυτόν, η έλλειψη διαφώτισης είχε μοιραίες συνέπειες. Ο φόβος περιθωριοποίησης είναι μεγάλος. «Πολλοί χάνουν και σήμερα τη δουλειά τους, επειδή οι συνάνθρωποί τους έχουν αδικαιολόγητο φόβο ότι θα κολλήσουν», περιγράφει την κατάσταση ο Χατζημωράκης. Το νομικό τμήμα του κέντρου επεξεργάζεται πολλές τέτοιες περιπτώσεις.
Παρά το ότι έχουν χαλαρώσει τα πράγματα, η πλειοψηφία των οροθετικών στην Ελλάδα ζει κρυμμένη μέσα στο φόβο. Μόνο ορισμένοι, όπως ο Ραφαήλ, δεν έχουν πρόβλημα να μιλήσουν ανοιχτά. «Είναι καιρός να εμφανιστεί κανείς δημόσια ακόμη στα ΜΜΕ. Παλαιότερα έβγαινε κανείς ανώνυμα χωρίς να δείχνει πρόσωπο, αλλά αυτό ενίσχυε τον στιγματισμό. Η επιστήμη έχει κάνει μεγάλες προόδους, έχει έρθει καιρός να ακολουθήσει και η κοινωνία. Γι αυτό είναι σημαντικό να μιλάμε ανοιχτά για το AIDS/HIV και για τη ζωή με αυτόν».
Η έκθεση του ΟΗΕ
Σε μια έκθεση, το σώμα αυτό του ΟΗΕ αναφέρει πως η παγκόσμια απάντηση στο HIV/AIDS βρίσκεται σε «επισφαλές σημείο», προσθέτοντας πως, ενώ τα ποσοστά θεραπείας αυξάνονται και ο αριθμός των θανάτων μειώνεται, «η επιτυχία στο να σώζουμε ζωές δεν συνδυάσθηκε με ίση επιτυχία στη μείωση των νέων μολύνσεων από τον HIV».
Οι θάνατοι από το AIDS έχουν μειωθεί στο πιο χαμηλό επίπεδο αυτόν τον αιώνα, καθώς λιγότεροι από 1 εκατομμύριο άνθρωποι πέθαναν πέρυσι από ασθένειες σχετιζόμενες με το AIDS, αναφέρεται στην έκθεση. Όμως μια κρίση στη χρηματοδότηση, το γεγονός ότι οι υπηρεσίες πρόληψης δεν φθάνουν στους ευάλωτους πληθυσμούς και οι διακρίσεις εξακολουθούν να αποτελούν ζητήματα που προκαλούν ανησυχία.
Περισσότεροι από 77 εκατομμύρια άνθρωποι σ’ όλον τον κόσμο έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV από τη δεκαετία του 1980 που εμφανίσθηκε η επιδημία, σύμφωνα με το UNAIDS. Λίγο λιγότεροι από τους μισούς, δηλαδή 35,4 εκατομμύρια άνθρωποι, έχουν χάσει τη ζωή τους από ασθένειες που σχετίζονται με το AIDS.
Με πληροφορίες από: ΑΠΕ-ΜΠΕ / DW
