Ένα από τα βασικά ερωτήματα στη νευροεπιστήμη ήταν το πώς σκέφτονται οι άνθρωποι. Μέχρι πρόσφατα, φαινόταν μακριά η οριστική απάντηση, ωστόσο, επιστήμονες από το Ινστιτούτο Max Planck για τις Ανθρώπινες Γνωστικές και Εγκεφαλικές Επιστήμες (MPI CBS) και συνεργάτες προσφέρουν μια νέα πρόταση στο τεύχος του περιοδικού Science-human. Χρησιμοποίησαν το σύστημα πλοήγησης του εγκεφάλου.
Κατά την πλοήγηση στο περιβάλλον, δύο σημαντικοί τύποι κυττάρων είναι ενεργοί στον εγκέφαλο. Τοποθέτησαν τα κύτταρα στον ιππόκαμπο και τα κύτταρα πλέγματος στον γειτονικό εντερικό φλοιό σχηματίζοντας ένα κύκλωμα που επιτρέπει τον προσανατολισμό και την πλοήγηση. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το εσωτερικό σύστημα πλοήγησης κάνει πολύ περισσότερα. Θεωρούν ότι αυτό το σύστημα είναι επίσης το κλειδί της σκέψης, εξηγώντας γιατί η γνώση μας φαίνεται να είναι οργανωμένη χωροταξικά.
“Πιστεύουμε ότι ο εγκέφαλος αποθηκεύει πληροφορίες για το περιβάλλον μας στους γνωστικούς χώρους. Αυτό δεν αφορά μόνο τα γεωγραφικά δεδομένα αλλά και τις σχέσεις μεταξύ αντικειμένων και εμπειρίας”, εξηγεί ο Christian Doeller, ανώτερος συγγραφέας του εγγράφου και ο νέος διευθυντής στο MPI CBS.
Ο όρος “γνωστικοί χώροι” αναφέρεται σε νοητικούς χάρτες στους οποίους οι άνθρωποι οργανώνουν την εμπειρία. Όλα όσα συναντάμε έχουν φυσικές ιδιότητες και επομένως μπορούν να ρυθμιστούν κατά μήκος διαφορετικών διαστάσεων. Ανάλογα με τις διαστάσεις ενδιαφέροντος, τα άτομα μπορούν να αποθηκευτούν ψυχικά πιο κοντά ή πιο μακριά, λέει ο Doeller .
Στην πρότασή τους, ο Doeller και η ομάδα του συνδυάζουν μεμονωμένα νήματα για να σχηματίσουν μια θεωρία της ανθρώπινης σκέψης. Η θεωρία αρχίζει με τις βραβευμένες με το βραβείο Νόμπελ ανακαλύψεις των χώρων και των κυττάρων πλέγματος στους εγκεφάλους των τρωκτικών, οι οποίες στη συνέχεια αποδείχθηκαν ότι υπάρχουν στον άνθρωπο. Και οι δύο τύποι κυττάρων παρουσιάζουν μορφές δραστηριότητας που αντιπροσωπεύουν τη θέση του ζώου στο διάστημα, για παράδειγμα, ενώ ψάχνουν για φαγητό. Κάθε θέση στο διάστημα αντιπροσωπεύεται από ένα μοναδικό πρότυπο δραστηριότητας. Μαζί, η δραστηριότητα των κυψελών του τόπου και του πλέγματος επιτρέπει τον σχηματισμό ενός νοητικού χάρτη του περιβάλλοντος χώρου, ο οποίος αποθηκεύεται και επανενεργοποιείται κατά τις μεταγενέστερες επισκέψεις.
“Συνδέοντας όλες τις προηγούμενες ανακαλύψεις, φτάσαμε στην υπόθεση ότι ο εγκέφαλος αποθηκεύει ένα διανοητικό χάρτη, ανεξάρτητα από το αν σκεφτόμαστε έναν πραγματικό χώρο ή το χώρο ανάμεσα στις διαστάσεις των σκέψεών μας, κατά μήκος διαφορετικών διανοητικών διαστάσεων “, καταλήγει ο Jacob Bellmund, ο πρώτος συγγραφέας της έκδοσης.
Επιμέλεια Κειμένου: Κατερίνα Καλτσά
με Αριθμό Μητρώου 12691
