Νέα έρευνα στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα δείχνει ότι τα περιστέρια μπορούν να διακρίνουν τις αφηρημένες έννοιες του χώρου και του χρόνου – και φαίνεται να χρησιμοποιούν διαφορετική περιοχή του εγκεφάλου από ό, τι οι άνθρωποι και τα πρωτεύοντα για να το κάνουν.
Σε πειράματα με περιστέρια τοποθετήθηκε μια οθόνη υπολογιστή στην οποία παρουσιάστηκαν στατικές οριζόντιες γραμμές που έπρεπε να κρίνουν το μήκος τους ή το χρονικό διάστημα που ήταν ορατό σε αυτά.
Συγκεκριμένα, για να ανακαλύψουν τι συμβαίνει, τοποθέτησαν περιστέρια μέσω μιας σειράς εργασιών που ονομάζονται δοκιμές “κοινών μεγεθών”. Με απλά λόγια, τα πτηνά παρουσιάστηκαν σε οθόνη υπολογιστή με οριζόντια γραμμή μήκους 6 cm ή 24 cm για 2 δευτερόλεπτα ή 8 δευτερόλεπτα. Εάν έδιναν σωστές απαντήσεις (με το σκύψιμο ένα από τα τέσσερα οπτικά σύμβολα)για το μήκος ή τη διάρκεια της γραμμής, ελάμβαναν φαγητό.
Στη συνέχεια, η δοκιμή έγινε πιο λεπτομερειακή. Οι ερευνητές εισήγαγαν επιπλέον μήκη γραμμών, προσθέτοντας έτσι μεγαλύτερη μεταβλητότητα στην εκτίμηση αν μια γραμμή ήταν μικρή ή μεγάλη. Παρουσίασαν επίσης γραμμές στα περιστέρια με μικρότερη ή μεγαλύτερη διάρκεια. Από το πείραμα προέκυψε ότι τα περιστέρια ααντιλαμβάνονταν ποιές είναι οι μακρύτερες γραμμές και ποιές έχουν μεγαλύτερη διάρκεια!
Αυτό σημαίνει, λέει ο Edward Wasserman, Καθηγητής Πειραματικής Ψυχολογίας στο Τμήμα Ψυχολογικών και Εγκεφαλικών Επιστημών του UI, ότι τα περιστέρια χρησιμοποιούν ένα κοινό χώρο του εγκεφάλου για να κρίνουν το διάστημα και το χρόνο, υποδηλώνοντας ότι αυτές οι αφηρημένες έννοιες δεν επεξεργάζονται ξεχωριστά. Παρόμοια αποτελέσματα έχουν βρεθεί με ανθρώπους και άλλα πρωτεύοντα.
Το εύρημα προσθέτει στην αυξανόμενη αναγνώριση στην επιστημονική κοινότητα ότι τα ζωικά είδη κατώτερης τάξης – όπως τα πουλιά, τα ερπετά και τα ψάρια – είναι ικανά για αφηρημένη λήψη αποφάσεων υψηλού επιπέδου.
“Πράγματι, η γνωστική εικόνα των πτηνών θεωρείται πλέον πλησιέστερη προς εκείνη τόσο των ανθρώπινων όσο και των μη ανθρώπινων πρωτευόντων”, λέει ο Wasserman, ο οποίος έχει μελετήσει τη νοημοσύνη σε περιστέρια, κοράκια, μπαμπουίνους και άλλα ζώα για περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες. «Αυτά τα νευρικά συστήματα των πτηνών είναι ικανά για πολύ μεγαλύτερα επιτεύγματα», σημείωσε.
Οι άνθρωποι είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται το χώρο και το χρόνο, ακόμη και χωρίς τη βοήθεια εφευρέσεων όπως το ρολόι. Η περιοχή του εγκεφάλου που βοηθά τους ανθρώπους να καταστήσουν αυτές τις αφηρημένες έννοιες πιο απτές είναι ο βρεγματικός φλοιός, μέρος του εγκεφαλικού φλοιού και το εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου.
Ο εγκεφαλικός φλοιός είναι γνωστός ως τόπος διεργασιών υψηλότερης σκέψης, συμπεριλαμβανομένης της ομιλίας και της λήψης αποφάσεων, και οι τέσσερις λοβοί που το αποτελούν, συμπεριλαμβανομένου του βρεγματικού φλοιού, επεξεργάζονται διαφορετικούς τύπους αισθητηριακών πληροφοριών.
Αλλά ο εγκέφαλος του περιστεριού δεν έχει φλοιό του βρεγματικού ιστού, ή τουλάχιστον έναν ανεπτυγμένο ώστε να είναι ξεχωριστός. Έτσι, τα πτηνά πρέπει να χρησιμοποιούν μια άλλη περιοχή του εγκεφάλου για να κάνουν διακρίσεις μεταξύ του χώρου και του χρόνου – ή ίσως υπάρχει ένας κοινός εξελικτικός μηχανισμός στο κεντρικό νευρικό σύστημα που μοιράζονται τα πρώιμα πρωτεύοντα και τα πουλιά.
Οι ερευνητές πίστευαν στο παρελθόν ότι ο βρεγματικός φλοιός ήταν ο τόπος αυτής της αλληλεπίδρασης. Ωστόσο, επειδή τα περιστέρια δεν έχουν εμφανές φλοιό του βρεγματικού φλοιού, τα ευρήματα του Wasserman δείχνουν ότι αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Η έρευνα «Non-cortical magnitude coding of space and time by pigeons» δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Current Biology.
με Αριθμό Μητρώου 12691
